چرا انگشت کوچک دستم درد می‌کند؟ نشانه‌ها را جدی بگیرید

چند مورد از علت‌های شایع درد انگشت کوچک دست

با وجود اینکه علت درد انگشت کوچک دست متعدد است، اما دو مورد، یعنی آسیب بافتی و آرتریت، شایع‌ترین علت‌های ایجاد این عارضه هستند. انگشتان دست حاوی بافت‌های نرم متعددی از جمله پوست، عروق خونی، اعصاب، تاندون‌ها، لیگامان‌ها و غضروف هستند. هر گونه آسیب و صدمه به این بافت‌ها می‌تواند منجر به التهاب، درد و تورم در انگشتان شود. از جمله رایج‌ترین آسیب‌های بافت نرم انگشتان، می‌توان به بریدگی، سوختگی، کبودی و ضرب دیدگی و... اشاره کرد. هر کدام از این‌ها باعث آسیب به سلول‌ها و اعصاب انگشتان شده و موجب درد می‌شوند.

 از طرفی، استخوان انگشت کوچک دست هم ممکن است دچار ترک خوردگی، شکستگی یا جابجایی شود. سلول‌های آسیب دیده ترکیبات التهاب‌زایی مانند پروستاگلاندین‌ها، لوکوترین‌ها و هیستامین‌ها را آزاد می‌کنند که باعث التهاب موضعی می‌شود. التهاب بافتی با فشار بر روی اعصاب، موجب ارسال پیام‌های درد به مغز می‌گردد. علاوه بر این، خون‌ریزی داخل بافتی ناشی از ضربه نیز با فشار بر روی اعصاب، سبب درد شدید می‌شود. بنابراین آسیب‌های بافت‌نرم انگشتان، با القای التهاب موضعی، فشار بر روی اعصاب و آزادسازی مواد شیمیایی التهاب‌زا، باعث بروز درد و ناراحتی در انگشتان می‌گردد.

 

در رابطه با آرتریت یا التهاب مفاصل، که دیگر علت شایع درد انگشت کوچک دست است، بدانید که آرتریت به التهاب غشای داخلی مفاصل اطلاق می‌شود. این بیماری می‌تواند مفاصل کوچک و بزرگ بدن از جمله مفاصل انگشتان دست و پا را درگیر کند. علائم آرتریت عبارتند از درد، تورم، قرمزی، گرما و محدودیت حرکتی در مفاصل. در آرتریت انگشتان کوچک دست، این التهاب در مفاصل بین انگشتان ایجاد می‌شود. وقتی که آرتریت رخ می‌دهد، غشای سینوویال در اطراف مفاصل ملتهب و متورم می‌شود.

همین طور التهاب باعث فشار بر روی عصب‌های اطراف مفصل می‌شود که منجر به درد شدید می‌شود. به علاوه، تجمع مایعات در داخل و اطراف مفصل باعث تورم و ورم شدید می‌شود که بیشتر درد ایجاد می‌کند. بنابراین آرتریت با التهاب و متورم کردن غشای مفصل، فشار بر روی اعصاب و رها سازی مواد التهاب آور، باعث ایجاد درد شدید در مفصل و انگشتان می‌گردد. آرتریت انگشتان می‌تواند مزمن و دردناک باشد و نیاز به درمان‌هایی مانند داروهای ضدالتهاب، فیزیوتراپی و حتی جراحی دارد.

درد انگشت کوچک دست نشانه چیست

ممکن است گاهی بدون اینکه فعالیت سنگینی انجام داده باشید و انگشت کوچک دست از لحاظ فیزیکی کاملا سالم باشد، دچار درد انگشت کوچک دست شوید. در این حالت اگر درد پس از مدتی بهبود نیابد، می‌تواند نشانه یک بیماری مزمن باشد که نیازمند رسیدگی است. به طور کلی، عواملی همچون سندروم تونل کارپال، اختلالات عروقی، تومور، عفونت‌های قارچی و... باشد که در ادامه هریک را به طور مفصل توضیح می‌دهیم.

۱.اختلالات عروقی

مویرگ‌های بسیار ریزی در انگشتان وجود دارد که وظیفه رساندن خون و مواد مغذی به بافت‌های انگشت را برعهده دارند. اختلال در عملکرد این مویرگ‌ها می‌تواند منجر به کاهش جریان خونرسانی به انگشت و در نتیجه کمبود اکسیژن و مواد مغذی شود. همین امر باعث التهاب، تحریک انتهای عصبی و در نهایت درد در انگشت می‌گردد. یکی از شایع‌ترین اختلالات مرتبط با مویرگ‌ها در انگشتان، بیماری رینود می‌باشد. در این بیماری، به دلیل واکنش مویرگ‌ها به سرما، رگ‌ها منقبض شده و جریان خون کاهش می‌یابد. همچنین مواردی مثل التهاب سیاهرگی، آمبولی و تشکیل لخته در سیاهرگ‌ها و مویرگ‌های انگشت نیز باعث درد در انگشت می‌شود.

۲.سندروم تونل کارپال

لازم است بدانید در داخل مچ دست ما یک تونل استخوانی وجود دارد که تونل کارپ نامیده شده است. این تونل کارپ، یک عصب مهم به نام عصب مدین را در خود جای داده است. عصب مدین مسئول انتقال احساسات درد، لمس و دما از انگشتان به مغز است. نکته مهم این‌که در سندرم تونل کارپ، وارد شدن فشار بیش از حد بر روی عصب مدین در داخل این تونل التهاب و تحریک عصب مدین یا میانی را به دنبال دارد که معمولا انگشتان کوچک و حلقه‌ای بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند. علل ایجاد این فشار می‌تواند شامل شکستگی‌های استخوانی، جابه‌جایی مفاصل، تومورها، آرتریت، بافت‌های نرم تورم کرده یا چاقی باشد.

۳.تومور

امکان دارد درد در انگشت کوچک دست به دلیل وجود تومور باشد، هرچند این یک علت نادر محسوب می‌شود. تومورها می‌توانند در هر بخشی از انگشت ایجاد شوند، از جمله استخوان، مفاصل، بافت نرم و ... بسته به نوع و محل تومور، علائم متفاوتی ایجاد می‌کنند. تومورها اغلب با رشد و تکثیر سلولی، باعث اشغال فضا و فشار بر روی بافت‌ها و اعصاب اطراف می‌شوند که همین امر سبب التهاب، تحریک اعصاب و در نهایت ایجاد درد می‌گردد.

علاوه بر درد، تومورهای انگشت می‌توانند با ایجاد تورم، قرمزی، گرما و تغییر شکل انگشت همراه باشند. در موارد پیشرفته‌تر، ممکن است تاول‌های پوستی، زخم یا خون‌ریزی نیز رخ دهد. بنابراین هرگاه درد و علائم دیگر به مدت طولانی ادامه داشت و با درمان‌های معمول برطرف نشد، حتما باید به پزشک مراجعه کرد تا با آزمایش‌ها و تصویربرداری‌های لازم، تومور به عنوان یکی از احتمالات در نظر گرفته شود و در صورت وجود، درمان مناسب آغاز گردد.

۴.عفونت‌های قارچی و باکتریایی پوست

عفونت‌های قارچی و باکتریایی پوست انگشتان دست نیز می‌توانند یکی از دلایل اصلی درد در انگشت کوچک باشند. عفونت‌های قارچی پوست معمولاً باعث ایجاد ضایعاتی شبیه به تاول، خشکی و خارش پوست می‌شوند. همچنین این عفونت‌ها گاهی منجر به التهاب، قرمزی، ترشح و تاول پوست می‌شوند. وقتی این ضایعات پوستی در ناحیه انگشتان ایجاد می‌شوند، باعث تحریک انتهای اعصاب و در نتیجه ایجاد درد و ناراحتی در انگشت می‌گردند. در ادامه، این عفونت‌ها می‌توانند موجب التهاب و تورم بافت‌های زیر پوستی انگشت شده و فشار بر روی اعصاب ایجاد کنند.

در سالمندان درد انگشت کوچک دست نشانه چیست

همه ما می‌دانیم که با افزایش سن و تحلیل رفتن سیستم ایمنی بدن، افراد مستعد ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها هستند. یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در سالمندان، دردهای مفصلی و استخوانی است. سه دلیل عمده برای درد گرفتن استخوان‌ها از جمله، انگشت کوچک دست وجود دارد. یکی از آن‌ها پوکی استخوان، و دیگری روماتیسم مفصلی و کمبود مایع مفصلی خواهد بود. در ادامه به طور کامل به این علل این عارضه میان سالمندان می‌پردازیم:

• پوکی استخوان

پوکی استخوان یک بیماری است که در آن تراکم استخوانی به تدریج کاهش پیدا می‌کند و استخوان‌ها مستعد شکستگی می‌شوند. این اتفاق به این دلیل رخ می‌دهد که در پوکی استخوان، تعادل بین سلول‌هایی که استخوان‌ساز هستند (استئوبلاست) و سلول‌های استخوانی مرده به هم می‌خورد. یعنی سلول‌هایی که بافت استخوانی را ازبین می‌برند، بیش از حد فعالیت دارند و بافت استخوانی را تخریب می‌کنند. در نتیجه تراکم استخوانی پایین می‌آید و فضاهای خالی درون استخوان زیاد می‌شود و استخوان تو خالی و شکننده می‌شود.

در این حالت استخوان به راحتی در معرض خطر شکستگی قرار دارد. علت درد مفصل انگشت کوچک دست در بسیاری از موارد، پوکی استخوان است. در افراد پیر، با کاهش هورمون‌های جنسی در بدن، احتمال بروز پوکی استخوان بیشتر است. همین‌طور کم تحرکی و نداشتن تغذیه مناسب نیز احتمال پوکی استخوان را افزایش می‌دهد. در نتیجه مفاصلی مثل انگشتان دست بیشتر در معرض آسیب قرار می‌گیرند و درد و التهاب در آنها شایع‌تر است.

• روماتیسم مفصلی

روماتیسم مفصلی نوعی بیماری التهابی مفاصل است که می‌تواند منجربه درد وتورم مفاصل شود. در روماتیسم مفصلی، سیستم ایمنی بدن به اشتباه غشای سینوویال (غشای نرمی که مفاصل را پوشش می‌دهد) را هدف قرار می‌دهد و منجر به التهاب آن می‌شود. این التهاب باعث تورم، درد، قرمزی و گرمای مفصل می‌شود و در نهایت بافت‌های مفصلی را تخریب می‌کند. در سالمندان، احتمال بروز روماتیسم مفصلی بیشتر است. در اثر روماتیسم مفصلی، مفاصل کوچک مانند انگشتان دست درگیر می‌شوند.

التهاب و تخریب بافت‌های مفصلی انگشتان، باعث ایجاد درد، تورم، قرمزی، گرما و محدودیت حرکتی در انگشتان از جمله انگشت کوچک می‌شود. همچنین استئوآرتریت ( التهاب استخوان‌ها) ناشی از روماتیسم مفصلی، به مرور زمان منجر به تحلیل رفتن غضروف‌های مفاصل انگشتان شود و درد را تشدید کند. بنابراین روماتیسم مفصلی از طریق ایجاد التهاب، درد و تخریب بافت‌های مفصلی، می‌تواند موجب درد در انگشت کوچک دست سالمندان شود.

• کمبود مایع مفصلی

مفاصل بدن از جمله مفاصل انگشتان دست، حاوی مایعی به نام مایع مفصلی هستند که به عنوان روان کننده عمل می‌کند. این مایع باعث می‌شود مفاصل به راحتی حرکت کنند. با افزایش سن و فرایند پیری، تولید مایع مفصلی در بدن کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه مفاصل دچار خشکی می‌شوند. خشکی مفاصل باعث اصطکاک بیشتر و التهاب در مفاصل می‌گردد. التهاب و سایش در مفاصل انگشتان دست به ویژه انگشت کوچک، باعث درد، تورم و محدودیت حرکتی در این انگشت می‌شود. به همین دلیل کمبود مایع مفصلی در سالمندان، زمینه‌ساز بروز التهاب، درد و آسیب در مفاصل انگشتان کوچک دست می‌گردد.

درد انگشت کوچک دست چه زمانی خطرناک است

اگر درد انگشت کوچک دست به اندازه‌ای شدید باشد که توان تحمل آن را نداشته باشید، نیاز به مراجعه به پزشک وجود دارد. زیرا درد شدید و غیرقابل تحمل در انگشت کوچک دست، می‌تواند نشانه‌ای از بیماری جدی یا آسیب شدید بافتی باشد که نیاز به درمان فوری دارد. اگر درد به مدت طولانی باقی بماند، ممکن است باعث آسیب‌های بیشتر و دائمی به بافت نرم، استخوان، مفاصل، تاندون‌ها و رباط‌های انگشت شود و عوارضی مانند محدودیت حرکت دائمی انگشت و تغییر شکل آن ایجاد کند. از طرفی درد شدید می‌تواند ناشی از عفونت‌ها، التهاب‌های شدید مفصلی، آسیب عروقی، اختلالات ایمنی بدن و حتی شکستگی استخوان باشد که هر کدام نیاز به درمان تخصصی دارند.

یکی دیگر از علائم خطرناک، تغییر رنگ انگشت کوچک دست است. تغییر رنگ یا کبود شدن انگشت کوچک دست نشانه مهمی از بروز مشکلات و آسیب‌های جدی است. این کبودی انگشت، نشانه‌ای از خون‌مردگی و آسیب به رگ‌های خونی زیر پوست است. این مسئله می‌تواند در اثر ضربه مستقیم، شکستگی، آسیب‌دیدگی شدید تاندون‌ها یا بیماری‌هایی مثل آمبولی رخ دهد. علاوه بر این، تغییر رنگ و کبودی می‌تواند به علت التهاب شدید رگ‌ها، عفونت یا انسداد جریان خون به بافت انگشت باشد که منجربه مرگ بافت و کمبود اکسیژن می‌شود. اگر این علائم درمان نشود، می‌تواند باعث پوسیدگی بافت‌ها شود و خطر قطع عضو وجود دارد.

به طور کلی می‌توان گفت که اگر:

• درد شدید، مداوم و غیرقابل تحمل باشد، اگر با تورم، قرمزی و گرمای مفصلی همراه باشد
• همراه با تغییر رنگ و کبودی انگشت باشد
• با محدودیت شدید حرکت انگشت همراه باشد
• پس از گذشت چندین روز و مصرف داروهای ضدالتهاب، درد همچنان برطرف نشده باشد

در این حالات، احتمال آسیب جدی وجود دارد و باید سریعا پزشک متخصص مورد مشورت قرار گیرد تا با تشخیص دقیق علت، درمان مناسب صورت پذیرد.

پزشک چگونه تشخیص می‌دهد که علت درد انگشت کوچک دست چیست

هنگامی که بیمار برای درد انگشت کوچک دست به پزشک مراجعه می‌کند، پزشک معمولاً چند مرحله را طی می‌کند. در مرحله اول، متخصص  ناحیه دردناک را معاینه می‌کند تا ببیند آیا التهاب، ورم یا تورم وجود دارد یا خیر. در این مرحله، حرکت انگشت را نیز بررسی می‌کند تا اگر محدودیت حرکتی وجود دارد، متوجه آن شود. جهت گرفتن شرح حال، سوالاتی در مورد زمان شروع درد، نحوه بروز آن (ناگهانی/تدریجی)، شدت درد و عوامل تشدیدکننده یا تسکین‌دهنده پرسیده می‌شود.

معمولا برای بررسی وجود شکستگی، جابه‌جایی استخوانی یا تغییر شکل مفاصل، معمولاً از عکس رادیوگرافی استفاده می‌شود. با توجه به یافته‌های فوق، پزشک می‌تواند علل احتمالی مانند شکستگی، آسیب غضروف یا رباط، آرتریت، اختلالات عصبی و...  را تشخیص دهد.

درد انگشت کوچک دست چگونه درمان می‌شود

پس از اینکه پزشک متخصص، علت درد انگشتان کوچک دست را تشخیص دهد، بهترین راهکار درمانی را طراحی می‌کند. گاهی درد به علت یک کوفتگی جزئی ایجاد می‌شود و با بهره گرفتن از بانداژ برطرف می‌شود. اما بعضی مواقع، آسیب جدی مانند پارگی تاندون یا شکستگی استخوان وجود دارد که در این حالت، پزشک روش‌های تخصصی‌تر مانند جراحی یا فیزیوتراپی را پیشنهاد می‌دهد. رایج‌ترین و موترثرین روش‌های درمان درد انگشت کوچک دست به شرح زیر است.

۱.بانداژ

استفاده از بانداژ، با ثابت نگه داشتن انگشت، از حرکت دادن آن جلوگیری می‌کند. بنابراین دیگر عصب و مفاصل مجبور به انقباض و کشش نیستند که باعث تشدید درد شوند. فشار ملایمی که باند به انگشت وارد می‌کند، از تورم و التهاب آن می‌کاهد که این عامل، باعث کاهش درد انگشت می‌شود. از طرفی، بانداژ انگشت کوچک دست، باعث افزایش گرمای موضعی می‌شود که خود مسکن خوبی برای درد است برای بانداژ انگشت، باند یا نوار چسب الاستیکی را دور انگشت بپیچید اما خیلی محکم نباشد. حداقل به مدت 3 روز هر 12 ساعت یکبار بانداژ را تعویض کنید. اگر درد و تورم کاملاً برطرف شد می‌توان بانداژ را قطع کرد.

۲.تزریق داخل مفصلی

در این روش، داروهای ضدالتهاب استروئیدی مثل کورتون یا ضددرد مثل بی‌حس‌کننده‌های موضعی با استفاده از سرنگ مستقیما به داخل مایع یا فضای مفصل تزریق می‌شود. وقتی این داروها به طور مستقیم وارد محل التهاب و دردناک مفصل شوند، خیلی سریع‌تر اثر می‌کنند و التهاب و درد را به طور چشمگیری کاهش می‌دهند. تزریق داخل مفصلی در مفاصل انگشت کوچک دست هم می‌تواند بسیار مفید باشد و با کاهش التهاب و درد مفصل، سبب تسکین درد و بهبود عملکرد انگشت شود.

۳.فیزیوتراپی

فیزیوتراپ با اعمال ماساژ و مالش ملایم بر روی انگشت، جریان خون در ناحیه آسیب دیده را زیاد می‌کند و در عین حال، از التهاب آن می‌کاهد. با تمرینات ویژه کششی و تقویت کننده در فیزیوتراپی، قدرت و انعطاف پذیری مفاصل و تاندون‌های انگشت، افزایش میابد. از طرفی استفاده از وسایل کمکی مثل تمرینات اصلاحی، بانداژ، بریس و ... برای تقویت عضلات دست و ثابت نگه داشتن مفاصل، در بهبود درد مؤثر است. بنابراین یک برنامه فیزیوتراپی صحیح و کامل، نقش بسزایی در بهبود درد انگشت کوچک دست دارد.

۴.جراحی

اگر در اثر ضربه یا آسیب‌دیدگی، استخوان انگشت کوچک دست دچار شکستگی شده باشد، برای ترمیم استخوان و جلوگیری از درد مزمن، نیاز به جراحی وجود دارد. در صورت پارگی کلی رباط‌های نگهدارنده انگشت نیز، جراحی ضروری است تا از بروز مشکلات حرکتی دائمی جلوگیری شود. علاوه بر این‌ها، در صورتی که آسیب و التهاب مفصلی پیشرفت کرده باشد و درمان‌های اولیه موفقیت‌آمیز نبوده، جراحی تنها گزینه باقی مانده برای برطرف کردن درد و بازگرداندن عملکرد طبیعی انگشت است.

سخن پایانی

درد انگشت کوچک دست نشانه چیست؟ این سوال ساده می‌تواند پاسخی پیچیده داشته باشد. از مشکلات عصبی گرفته تا بیماری‌های اسکلتی، هر یک ممکن است ریشه اصلی این درد باشند. شاید شما هم از خود پرسیده باشید که آیا این درد موقتی است یا نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر؟ متأسفانه نادیده گرفتن چنین علائمی می‌تواند باعث پیشرفت بیماری و حتی کاهش عملکرد دست شود.

حالا تصور کنید که با بی‌توجهی، این درد ساده به یک معضل بزرگ تبدیل شود. آیا آمادگی دارید با عواقب آن، مانند از دست دادن توانایی استفاده از انگشتان، روبرو شوید؟ این نگرانی ممکن است شما را به فکر چاره بیندازد. خوشبختانه، قدم بعدی کاملاً روشن است: مراجعه به یک متخصص حرفه‌ای. کلینیک ما با حضور پزشکان مجرب و بهره‌گیری از تکنولوژی‌های پیشرفته، آماده است تا شما را در مسیر بهبود همراهی کند.

منتظر نمانید تا مشکل حادتر شود. اکنون زمان اقدام است! تیم ما آماده است تا با بررسی دقیق علل، بهترین راه‌حل را برای درد انگشت کوچک دست شما ارائه دهد. چرا که سلامت دست‌هایتان، کلید انجام کارهای روزمره و لذت بردن از زندگی است. همین امروز برای آرامش و سلامتی خود تصمیم بگیرید!