ارزیابی دقیق علت درد ساعد دست
ساعد، اتصالدهنده مچ دست و مفاصل آرنج است. این ناحیه از دو استخوان به نامهای اولنا و رادیوس که در مچ دست به یکدیگر میپیوندند و از تعداد زیادی اعصاب، عروق و عضلات تشکیل شده است. آسیب به هر یک از اجزای ساعد یا مفاصل مجاورش میتواند منجر به درد ساعد دست شود. عوامل گوناگونی از صدمات گرفته تا بیماریهای زمینهای سبب بروز این عارضه میشوند. در بسیاری از موارد، درد ساعد، جدی نیست و با استراحت و مراقبت خود به خود برطرف میشود. با این حال گاهی یک علت زمینهای وجود دارد که قطعاً به درمان پزشکی و مراجعه به دکتر برای درد دست نیاز است.
آنچه در این مقاله می خوانید:
تأثیر درد در ساعد دست بر زندگی افراد
درد در ساعد دست در ناحیه تحتانی بازو تا مچ دست و بر اثر علل گوناگونی ایجاد میشود و میتواند علائم بیشتری در بیمار ایجاد کند. درد در این نواحی تأثیرات منفی گستردهای بر زندگی بیمار دارد و باعث میشود تا فرد نتواند به صورت کامل و مؤثر از زندگی خود لذت ببرد و به فعالیتهای تفریحی خود همانند قبل بپردازد. همین مسئله به خودی خود سبب کاهش کیفیت زندگی او میشود. شاید شما نیز این وضعیت را تجربه کرده باشید که علاوه بر استرس و نگرانی قادر نیستید به خوبی استراحت کنید.
آناتومی ساعد دست در نگاه اول ساده به نظر میرسد؛ اما تعامل ساعد با مچ دست و آرنج پیچیدگیهای بسیاری دارد که در صورت عملکرد نادرست میتواند مشکلات بسیار زیادی ایجاد کند به طوری که فرد قادر نیست حتی امور اولیه روزمره خود مانند نوشتن، ورزش کردن، پوشیدن لباس، رانندگی، غذا خوردن را انجام دهد در نتیجه اثرات منفی آن، کارکرد روزانه فرد را تحت تأثیر قرار میدهد. در این حالت باید به فکر راهحلی برای رهایی از این عارضه باشیم.
جالب است بدانید درد مچ و ساعد دست فقط مشکلات جسمی به همراه ندارد؛ بلکه شخص طی آن دچار احساس ناامیدی و اضطراب میشود و این احساسات میتوانند کاهش اعتماد به نفس را به همراه داشته باشند؛ مثلاً ممکن است بعضی افراد نتوانند به خوبی فعالیتهای روزمره خود را که از نظرشان بسیار مهم هستند، انجام دهند در نتیجه احساس بیارزش بودن به آنها دست میدهد و بیمار تصمیم میگیرد شغلی را که به آن علاقهمند است رها کند و به کار دیگری مشغول شود.
علت درد مچ دست و ساعد چیست؟
درد مچ دست و ساعد دلایل زیادی دارد؛ از شایعترین موارد میتوان به شکستگی، آسیبهای ورزشی، فشار بر اعصاب، تصادفات و استفاده بیش از حد از آن اشاره کرد. از علل دیگر میتوان به یک عفونت ساده مانند سرماخوردگی یا آنفلوآنزا که موجب بدن درد نیز میشوند و حتی عفونت در بافتهای ساعد اشاره کرد. این عارضه در موارد نادر به دلیل مشکلات قلبی یا رشد تومور بدخیم یا کیستهای خوشخیم به وجود میآید. گاهی درد ساعد به دلیل آسیبهای مختلف و التهاب شکل میگیرد که بر روی هر یک از تاندونها، عضلات، رگهای خونی، پوست، استخوانها و سایر بافتهای ساعد تأثیر میگذارد و ممکن است برای هر کسی در هر سنی رخ دهد. در زیر به چند نمونه از این موارد که سبب درد ساعد میشوند اشاره میکنیم.
-
♦ آرتروز: آرتروز نوعی بیماری مزمن التهابی است که بیشتر در مفاصل بدن به ویژه دستها و پاها اتفاق میافتد. در مفصل سالم دست، انتهای هر استخوان به وسیله غضروف پوشانده شده است که این غضروف حالت اسفنجی و نرم دارد و مانع از ساییده شدن استخوانها به یکدیگر در زمان حرکت مفصلها میشود. در افرادی که دچار بیماری آرتروز هستند به مرور این غضروفها از بین میروند و موجب تورم، التهاب و درد مفاصل میشوند؛ به همین علت اگر مچ دست و آرنج، دچار آرتروز شوند، درد آن به ساعد نیز سرایت میکند.
-
♦ بورسیت: بورسیت نام بیماری دردناکی است که بر تودههای کوچک پر از مایع که از استخوانها، تاندونها و ماهیچههای مفاصل محافظت میکنند، تأثیر میگذارد. شانه، آرنج، لگن، مچ دست شایعترین محل برای ایجاد بورسیت هستند و معمولاً در نزدیکی مفاصلی اتفاق میافتد که حرکت تکراری بسیاری انجام میدهند. از علائم این بیماری سفتی، قرمزی و درد در مفصلهای آسیبدیده و نواحی اطراف آن است؛ مثلاً اگر آرنج دچار بورسیت شود، درد آن در کل دست به ویژه ساعد پخش میشود.
-
♦ سندرم تونل کارپال: وقتی کانال عصبی مچ دست بر اثر عوامل مختلف باریک شود و اعصاب آن ناحیه تحت فشار قرار گیرند درد یا گزگز در مچ دست ایجاد میشود که ممکن است به ساعد و بازوهای بیمار نیز سرایت کند.
-
♦ وضعیت نامناسب بدنی: برخی افراد ترجیح میدهند روی دستان خود بخوابند تا به آرامش برسند؛ اما با گذشت زمان و ادامه این حرکت، درد در تمامی قسمتهای دست از جمله مچ، بازو، ساعد و حتی شانه ایجاد میشود. علاوه بر این اگر وضعیت بدنی فرد در طول روز به گونهای باشد که گردن در حالت مناسبی قرار نداشته باشد و شانهها به سمت جلو خمیده باشند، قطعاً بر عصبهای ساعد، فشار وارد و در نتیجه درد ساعد ایجاد میشود.
-
♦ کار کشیدن بیش از حد از دست: زمانی که بیش از حد از دستهای خود استفاده میکنید از جمله حمل اشیاء بزرگ و سنگین، کار با موس، تایپ کردن، قالیبافی، کشاورزی، نوازندگی، خیاطی، رانندگیهای مداوم و ورزشهایی چون هندبال، بسکتبال، والیبال و ... درد در ساعد دستها ایجاد میشود.
-
♦ مشکلات قلبی ـ عروقی: بیماریهای عروقی همچون ورم عروقی، تنگی عروق و اختلالات قلبی میتوانند به احساس سنگینی و درد در ساعد دست کمک کنند.
-
♦ بیماریهای عمومی: بیماریهای عمومی همچون روماتولوژیک، تیروئید، دیابت و تغییرات هورمونی میتوانند درد در ساعد دست را ایجاد کنند.
زمان مراجعه به پزشک برای تعیین علت درد در ساعد دست
اگر درد در ساعد دست برای چند روز ادامه داشت و زندگی عمومی را مختل کرد به طوری که نتوانستید کارهای شخصی خود را انجام دهید؛ از طرفی شدت درد در ساعد دست با گذشت زمان افزایش یافت به طوری که نتوانستید دست خود را حرکت دهید یا اگر درد به بازو و کف دستانتان سرایت کرد یا منجر به کاهش کیفیت خواب شبانه شد یا مفاصل دست، متورم و داغ شد یا در انگشتانتان احساس بیحس کردید یا در انگشت دست، مچ و ساعد احساس ضعف کردید یا ساعد دستتان تغییر شکل داد باید به متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا بررسیهای بیشتری برای روشن شدن علت انجام شود.
لازم است بدانید از نشانههای اولیه درد ساعد پس از تصادف یا سقوط، کبودی و تورم است؛ اما زمانی که درد ساعد ناشی از مشکلات قلبی باشد علائم هشداردهندهای رخ میدهد که با سایر موارد گفتهشده تفاوت زیادی دارد. این علائم شامل تنگی نفس، درد در جناغ سینه، سبک شدن سر، حالت تهوع یا استفراغ، احساس درد در بالا تنه (گردن یا فک، پشت یا شکم، بازوها)، عرق سرد ریختن است؛ اگر تصور میکنید چند نمونه از این علائم را دارید، ممکن است نشانه حمله قلبی باشد که در این صورت باید فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
آسیبشناسی درد ساعد دست و تشخیص آن
برای پزشک مهم است که قبل از شروع درمان، علت درد در ساعد دست شما را کشف کند. متخصص میتواند بر اساس علت، روش درمانی مناسب را تعیین کند. آسیبشناسی برای این عارضه از طریق مجموعهای از ابزارهای پزشکی و روشهای مختلف انجام میشود. در بخش زیر، برخی از رایجترین روشهای تشخیص درد دست به ویژه تشخیص درد در ساعد دست آورده شده است که عبارتاند از:
-
♦ تاریخچه پزشکی بیمار: پزشک در جلسه اول، سؤالات زیادی از شما میپرسد که باید به آنها پاسخ دقیقی ارائه دهید؛ به ویژه سؤالاتی در مورد شدت درد و علائم آن از اهمیت بالایی برخوردارند؛ مثلاً برای پزشک مهم است که بداند شروع درد در ساعد دست شما چه زمانی بوده است و چه مدت طول میکشد تا برطرف شود؛ همچنین از بیماریهای قبلی که ممکن است درگیر آنها شده باشید سؤال میپرسد.
-
♦ بررسی بالینی: پزشک پس از آگاهی از علائم شما ساعد آسیبدیده را بررسی میکند. در این لحظه متخصص مشاهده میکند که آیا نشانههایی از فشار عصبی، التهاب، تنش عضلانی و سایر مشکلات در عضلات، تاندونها و اعصاب ساعد شما دیده میشود یا خیر.
-
♦ آزمایشهای تشخیصی: گاهی احتمال دارد متخصص چند نمونه آزمایش تشخیصی پیشرفته برای بیمار تجویز کند؛ از جمله تصویربرداری (سیتی اسکن، امآرآی، تصویربرداری با اشعه ایکس)، آزمایش خون (برای بررسی التهابات، میزان تیروئید و دیابت و هورمونها، عوامل روماتولوژیک، بررسی ویتامینهای بدن و سایر موارد)، سونوگرافی، توموگرافی، نوار قلب، آنژیوگرافی و ... .
-
♦ ارجاع به متخصص دیگر: در برخی مواقع احتمال دارد متخصص ارتوپد در مورد درد در ساعد دست، شما را به دلایل مختلفی به پزشکان دیگر ارجاع دهد. این مسئله ممکن است به دلیل بیماری دیگری که به تخصص ویژهتری نیاز دارد، باشد؛ مثلاً اگر پزشک تشخیص دهد که در قلب و عروق خود دچار مشکل شدهاید شما را نزد متخصصان قلب میفرستد و اگر کشف کند که علت بیماریهای شما دیابت و تیروئید است شما را به پزشک غدد و متابولیسم ارجاع میدهد.
مراحل درمان درد ساعد دست
درد در ساعد دست بعد از فعالیتهای مختلف یا ورزشهای سنگین معمولاً خطرناک نیست و نیازی به درمان ندارد. تنها برای تسکین آن میتوان از تکنیکهای خانگی بهره برد که در بخشهای بعد به طور مفصل در مورد آنها توضیح میدهیم؛ اما اگر درد ساعد بیش از چندین هفته طول بکشد، قطعاً به درمانهای پیشرفتهتری نیاز است. اولین نوع درمان که پزشک برای اکثر بیماران تجویز میکند، دارودرمانی است. داروهایی که در دسته ضد التهابهای غیر استروئیدی قرار دارند به رفع درد ساعد کمک میکنند. چنین داروهایی علاوه بر تورم و التهاب، درد را نیز میکاهند که رایجترین آنها ایبوپروفن است که به شکل کرم یا ژلهای موضعی و داروهای خوراکی در سراسر داروخانهها موجودند و یک نوع داروی ضد التهابی قوی محسوب میشوند.
نوع دوم، ناپروکسن نام دارد که عموماً به صورت خوراکی برای بیمار تجویز میشود. مصرف داروهای کلروکین نیز گاهی در شرایط خاص ممکن است از سوی پزشک برای رفع التهاب و درد ساعد توصیه شود. پزشک علاوه بر داروهای غیر استروئیدی از نوع استروئیدی نیز به بیمار تجویز میکند که سبب کاهش درد و التهاب میشود و چند نمونه از اینها مانند پردنیزولون و متیل پردنیزولون است که معمولاً به صورت تزریقی یا خوراکی تجویز میشود؛ اگر درد ساعد به علت مشکلات روانی و افسردگی باشد بیمار باید داروهای مخصوص به مشکلات اعصاب و روان از جمله آمی تریپتیلین، دولوکستین، ونلافاکسین و ... را که تأثیر مثبتی بر درد عصبی ساعد و رفع اضطراب دارند، مصرف کند.
گاهی درد در ساعد دست با درمان پزشکی و سنتی بهبود نمییابد که در این حالت ممکن است بیمار به جراحی نیاز داشته باشد. جراحی میتواند هر مشکل جدیای که در ساعد دست رخ داده و نتیجه مطلوبی از روشهای درمانی دیگر به دست نیاورده است اصلاح کند. از شایعترین روشهای جراحی برای ساعد میتوان به جراحی دیسککتومی اشاره کرد. عمل جراحی تونل کارپال و لامینکتومی جراحی برای رفع عروق کرونیک و جراحی ترمیمی برای شکستگی ساق دست یا آسیب بافتهای این ناحیه و ... نیز برای درد ساعد و بهبود کیفیت عملکرد آن مؤثرند.
راهکارهای خانگی مدیریت درد مچ و ساعد دست چپ
همانطور که بیان شد درد ساعد، دلایل زیادی دارد؛ به همین دلیل تکنیکهای خانگی گوناگونی برای برطرف کردن آن از سوی پزشکان ارائه شده است؛ البته درمان خانگی فقط برای افرادی مناسب است که درد ساق دست آنها خفیف است یا نمیتوانند از داروهای شیمیایی استفاده کنند یا تزریق و جراحی نیاز دارند. چند شیوه درمانی معمولی درد مچ و و ساعد دست در منزل عبارتاند از:
-
♦ محدود کردن فعالیتهای روزمره: شما میتوانید برای مدتی برنامههای کاری خود را محدود کنید و به ساعد دستان خود استراحت دهید. استراحت دادن معمولاً کمک میکند تا التهاب ساعد و مفاصل اطراف آن کم شود.
-
♦ پرهیز از انجام حرکات تکراری: اگر حس میکنید درد ساعد شما به دلیل انجام حرکات تکراری در حرفه و شغل شماست، توصیه میشود این حرکات را کنار بگذارید و راهحلهای دیگری را جایگزین کنید.
-
♦ کمپرس درمانی: استفاده از کمپرسهای گرم یا سرد احتمال دارد به کاهش درد در ساعد دست کمک کند. کمپرس گرم، رفع گرفتگی عضلانی و تنظیم جریان خون و کمپرس سرد برای التهاب و ورم ساعد دست استفاده میشود.
-
♦ تمرینات تقویتی و حرکات اصلاحی: این حرکات شامل درمانهای فیزیکی و تمرینات متنوع کششی ـ تقویتی مانند تمرینات استرچینگ است که برای کم کردن درد مچ و ساعد دست و آسان کردن حرکات مفصلی و تقویت عضلات به کار میروند و حتماً باید زیر نظر متخصص انجام شوند؛ زیرا تمرینات انتخابی متخصص بسته به آسیب یا شرایط فرد متفاوت است.
-
♦ تغییر رفتار: ممکن است متخصص ارتوپد یا فیزیوتراپیست توصیهها و راهنماییهایی برای تغییر سبک زندگی روزمره شما ارائه دهد؛ مثلاً توصیههایی درباره نحوه استراحت ارائه یا روشهایی آموزش دهد که بتوانید از قسمتهای مختلف دست خود به ویژه ساعد محافظت کنید.
-
♦ روشهای آرامسازی: به کار بردن تمرینات ریلکسیشن عضلهها، تکنیکهای گوناگون آرامسازی و روشهای تنفسی عمیق میتوانند به ایجاد احساس آرامش و بالطبع کاهش درد در ساعد دست به شما کمک میکند.
-
♦ باند کشی یا آتل: استفاده از باند کشی یا آتل و گچ گرفتن دست در مواقعی که استخوان ساعد دست ترک خورده است، موجب میشود تا از تحرک اضافی جلوگیری شود در نتیجه درد ساعد دست بعد از چند هفته از بین برود.
-
♦ استفاده از گیاهان دارویی: با استفاده از این گیاهان میتوانید از بروز درد در ساعد دست پیشگیری یا شدت درد را کنترل کنید. مهمتر از همه اینکه گیاهان دارویی همانند داروهای شیمیایی عوارض منفی زیادی ندارند؛ البته به شرطی که پزشک سنتی آنها را برای شما تجویز کند. آویشن، عصاره آلوئهورا، روغن نعناع و غیره خاصیت ضد التهابی و تسکیندهنده دارند.
سخن پایانی
در نهایت نتیجه میگیریم که وجود درد در ساعد دست ممکن است نشانهای از رگ به رگ شدن و کشیدگی تا مشکلات قلبی یا اسکلتی باشد که گاهی ممکن است در خانه بتوانید شرایط را مدیریت کنید و در صورت افزایش شدت درد که همراه با علائم دیگر است باید برنامه درمانی مناسب را از متخصص دریافت کنید. در نهایت اگر از درد ساعد دست خود رنج میبرید میتوانید برای تشخیص دقیق علت و شروع درمان صحیح به کلینیک ما مراجعه کنید. پزشکان مجرب مجموعه کلینیک به شما کمک میکنند تا در کوتاهترین زمان ممکن سلامت ساعد دست خود را به دست آورید.
ارزیابی دقیق علت درد ساعد دست
ساعد، اتصالدهنده مچ دست و مفاصل آرنج است. این ناحیه از دو استخوان به نامهای اولنا و رادیوس که در مچ دست به یکدیگر میپیوندند و از تعداد زیادی اعصاب، عروق و عضلات تشکیل شده است. آسیب به هر یک از اجزای ساعد یا مفاصل مجاورش میتواند منجر به درد ساعد دست شود. عوامل گوناگونی از صدمات گرفته تا بیماریهای زمینهای سبب بروز این عارضه میشوند. در بسیاری از موارد، درد ساعد، جدی نیست و با استراحت و مراقبت خود به خود برطرف میشود. با این حال گاهی یک علت زمینهای وجود دارد که قطعاً به درمان پزشکی و مراجعه به دکتر برای درد دست نیاز است.
آنچه در این مقاله می خوانید:
تأثیر درد در ساعد دست بر زندگی افراد
درد در ساعد دست در ناحیه تحتانی بازو تا مچ دست و بر اثر علل گوناگونی ایجاد میشود و میتواند علائم بیشتری در بیمار ایجاد کند. درد در این نواحی تأثیرات منفی گستردهای بر زندگی بیمار دارد و باعث میشود تا فرد نتواند به صورت کامل و مؤثر از زندگی خود لذت ببرد و به فعالیتهای تفریحی خود همانند قبل بپردازد. همین مسئله به خودی خود سبب کاهش کیفیت زندگی او میشود. شاید شما نیز این وضعیت را تجربه کرده باشید که علاوه بر استرس و نگرانی قادر نیستید به خوبی استراحت کنید.
آناتومی ساعد دست در نگاه اول ساده به نظر میرسد؛ اما تعامل ساعد با مچ دست و آرنج پیچیدگیهای بسیاری دارد که در صورت عملکرد نادرست میتواند مشکلات بسیار زیادی ایجاد کند به طوری که فرد قادر نیست حتی امور اولیه روزمره خود مانند نوشتن، ورزش کردن، پوشیدن لباس، رانندگی، غذا خوردن را انجام دهد در نتیجه اثرات منفی آن، کارکرد روزانه فرد را تحت تأثیر قرار میدهد. در این حالت باید به فکر راهحلی برای رهایی از این عارضه باشیم.
جالب است بدانید درد مچ و ساعد دست فقط مشکلات جسمی به همراه ندارد؛ بلکه شخص طی آن دچار احساس ناامیدی و اضطراب میشود و این احساسات میتوانند کاهش اعتماد به نفس را به همراه داشته باشند؛ مثلاً ممکن است بعضی افراد نتوانند به خوبی فعالیتهای روزمره خود را که از نظرشان بسیار مهم هستند، انجام دهند در نتیجه احساس بیارزش بودن به آنها دست میدهد و بیمار تصمیم میگیرد شغلی را که به آن علاقهمند است رها کند و به کار دیگری مشغول شود.
علت درد مچ دست و ساعد چیست؟
درد مچ دست و ساعد دلایل زیادی دارد؛ از شایعترین موارد میتوان به شکستگی، آسیبهای ورزشی، فشار بر اعصاب، تصادفات و استفاده بیش از حد از آن اشاره کرد. از علل دیگر میتوان به یک عفونت ساده مانند سرماخوردگی یا آنفلوآنزا که موجب بدن درد نیز میشوند و حتی عفونت در بافتهای ساعد اشاره کرد. این عارضه در موارد نادر به دلیل مشکلات قلبی یا رشد تومور بدخیم یا کیستهای خوشخیم به وجود میآید. گاهی درد ساعد به دلیل آسیبهای مختلف و التهاب شکل میگیرد که بر روی هر یک از تاندونها، عضلات، رگهای خونی، پوست، استخوانها و سایر بافتهای ساعد تأثیر میگذارد و ممکن است برای هر کسی در هر سنی رخ دهد. در زیر به چند نمونه از این موارد که سبب درد ساعد میشوند اشاره میکنیم.
-
♦ آرتروز: آرتروز نوعی بیماری مزمن التهابی است که بیشتر در مفاصل بدن به ویژه دستها و پاها اتفاق میافتد. در مفصل سالم دست، انتهای هر استخوان به وسیله غضروف پوشانده شده است که این غضروف حالت اسفنجی و نرم دارد و مانع از ساییده شدن استخوانها به یکدیگر در زمان حرکت مفصلها میشود. در افرادی که دچار بیماری آرتروز هستند به مرور این غضروفها از بین میروند و موجب تورم، التهاب و درد مفاصل میشوند؛ به همین علت اگر مچ دست و آرنج، دچار آرتروز شوند، درد آن به ساعد نیز سرایت میکند.
-
♦ بورسیت: بورسیت نام بیماری دردناکی است که بر تودههای کوچک پر از مایع که از استخوانها، تاندونها و ماهیچههای مفاصل محافظت میکنند، تأثیر میگذارد. شانه، آرنج، لگن، مچ دست شایعترین محل برای ایجاد بورسیت هستند و معمولاً در نزدیکی مفاصلی اتفاق میافتد که حرکت تکراری بسیاری انجام میدهند. از علائم این بیماری سفتی، قرمزی و درد در مفصلهای آسیبدیده و نواحی اطراف آن است؛ مثلاً اگر آرنج دچار بورسیت شود، درد آن در کل دست به ویژه ساعد پخش میشود.
-
♦ سندرم تونل کارپال: وقتی کانال عصبی مچ دست بر اثر عوامل مختلف باریک شود و اعصاب آن ناحیه تحت فشار قرار گیرند درد یا گزگز در مچ دست ایجاد میشود که ممکن است به ساعد و بازوهای بیمار نیز سرایت کند.
-
♦ وضعیت نامناسب بدنی: برخی افراد ترجیح میدهند روی دستان خود بخوابند تا به آرامش برسند؛ اما با گذشت زمان و ادامه این حرکت، درد در تمامی قسمتهای دست از جمله مچ، بازو، ساعد و حتی شانه ایجاد میشود. علاوه بر این اگر وضعیت بدنی فرد در طول روز به گونهای باشد که گردن در حالت مناسبی قرار نداشته باشد و شانهها به سمت جلو خمیده باشند، قطعاً بر عصبهای ساعد، فشار وارد و در نتیجه درد ساعد ایجاد میشود.
-
♦ کار کشیدن بیش از حد از دست: زمانی که بیش از حد از دستهای خود استفاده میکنید از جمله حمل اشیاء بزرگ و سنگین، کار با موس، تایپ کردن، قالیبافی، کشاورزی، نوازندگی، خیاطی، رانندگیهای مداوم و ورزشهایی چون هندبال، بسکتبال، والیبال و ... درد در ساعد دستها ایجاد میشود.
-
♦ مشکلات قلبی ـ عروقی: بیماریهای عروقی همچون ورم عروقی، تنگی عروق و اختلالات قلبی میتوانند به احساس سنگینی و درد در ساعد دست کمک کنند.
-
♦ بیماریهای عمومی: بیماریهای عمومی همچون روماتولوژیک، تیروئید، دیابت و تغییرات هورمونی میتوانند درد در ساعد دست را ایجاد کنند.
زمان مراجعه به پزشک برای تعیین علت درد در ساعد دست
اگر درد در ساعد دست برای چند روز ادامه داشت و زندگی عمومی را مختل کرد به طوری که نتوانستید کارهای شخصی خود را انجام دهید؛ از طرفی شدت درد در ساعد دست با گذشت زمان افزایش یافت به طوری که نتوانستید دست خود را حرکت دهید یا اگر درد به بازو و کف دستانتان سرایت کرد یا منجر به کاهش کیفیت خواب شبانه شد یا مفاصل دست، متورم و داغ شد یا در انگشتانتان احساس بیحس کردید یا در انگشت دست، مچ و ساعد احساس ضعف کردید یا ساعد دستتان تغییر شکل داد باید به متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا بررسیهای بیشتری برای روشن شدن علت انجام شود.
لازم است بدانید از نشانههای اولیه درد ساعد پس از تصادف یا سقوط، کبودی و تورم است؛ اما زمانی که درد ساعد ناشی از مشکلات قلبی باشد علائم هشداردهندهای رخ میدهد که با سایر موارد گفتهشده تفاوت زیادی دارد. این علائم شامل تنگی نفس، درد در جناغ سینه، سبک شدن سر، حالت تهوع یا استفراغ، احساس درد در بالا تنه (گردن یا فک، پشت یا شکم، بازوها)، عرق سرد ریختن است؛ اگر تصور میکنید چند نمونه از این علائم را دارید، ممکن است نشانه حمله قلبی باشد که در این صورت باید فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
آسیبشناسی درد ساعد دست و تشخیص آن
برای پزشک مهم است که قبل از شروع درمان، علت درد در ساعد دست شما را کشف کند. متخصص میتواند بر اساس علت، روش درمانی مناسب را تعیین کند. آسیبشناسی برای این عارضه از طریق مجموعهای از ابزارهای پزشکی و روشهای مختلف انجام میشود. در بخش زیر، برخی از رایجترین روشهای تشخیص درد دست به ویژه تشخیص درد در ساعد دست آورده شده است که عبارتاند از:
-
♦ تاریخچه پزشکی بیمار: پزشک در جلسه اول، سؤالات زیادی از شما میپرسد که باید به آنها پاسخ دقیقی ارائه دهید؛ به ویژه سؤالاتی در مورد شدت درد و علائم آن از اهمیت بالایی برخوردارند؛ مثلاً برای پزشک مهم است که بداند شروع درد در ساعد دست شما چه زمانی بوده است و چه مدت طول میکشد تا برطرف شود؛ همچنین از بیماریهای قبلی که ممکن است درگیر آنها شده باشید سؤال میپرسد.
-
♦ بررسی بالینی: پزشک پس از آگاهی از علائم شما ساعد آسیبدیده را بررسی میکند. در این لحظه متخصص مشاهده میکند که آیا نشانههایی از فشار عصبی، التهاب، تنش عضلانی و سایر مشکلات در عضلات، تاندونها و اعصاب ساعد شما دیده میشود یا خیر.
-
♦ آزمایشهای تشخیصی: گاهی احتمال دارد متخصص چند نمونه آزمایش تشخیصی پیشرفته برای بیمار تجویز کند؛ از جمله تصویربرداری (سیتی اسکن، امآرآی، تصویربرداری با اشعه ایکس)، آزمایش خون (برای بررسی التهابات، میزان تیروئید و دیابت و هورمونها، عوامل روماتولوژیک، بررسی ویتامینهای بدن و سایر موارد)، سونوگرافی، توموگرافی، نوار قلب، آنژیوگرافی و ... .
-
♦ ارجاع به متخصص دیگر: در برخی مواقع احتمال دارد متخصص ارتوپد در مورد درد در ساعد دست، شما را به دلایل مختلفی به پزشکان دیگر ارجاع دهد. این مسئله ممکن است به دلیل بیماری دیگری که به تخصص ویژهتری نیاز دارد، باشد؛ مثلاً اگر پزشک تشخیص دهد که در قلب و عروق خود دچار مشکل شدهاید شما را نزد متخصصان قلب میفرستد و اگر کشف کند که علت بیماریهای شما دیابت و تیروئید است شما را به پزشک غدد و متابولیسم ارجاع میدهد.
مراحل درمان درد ساعد دست
درد در ساعد دست بعد از فعالیتهای مختلف یا ورزشهای سنگین معمولاً خطرناک نیست و نیازی به درمان ندارد. تنها برای تسکین آن میتوان از تکنیکهای خانگی بهره برد که در بخشهای بعد به طور مفصل در مورد آنها توضیح میدهیم؛ اما اگر درد ساعد بیش از چندین هفته طول بکشد، قطعاً به درمانهای پیشرفتهتری نیاز است. اولین نوع درمان که پزشک برای اکثر بیماران تجویز میکند، دارودرمانی است. داروهایی که در دسته ضد التهابهای غیر استروئیدی قرار دارند به رفع درد ساعد کمک میکنند. چنین داروهایی علاوه بر تورم و التهاب، درد را نیز میکاهند که رایجترین آنها ایبوپروفن است که به شکل کرم یا ژلهای موضعی و داروهای خوراکی در سراسر داروخانهها موجودند و یک نوع داروی ضد التهابی قوی محسوب میشوند.
نوع دوم، ناپروکسن نام دارد که عموماً به صورت خوراکی برای بیمار تجویز میشود. مصرف داروهای کلروکین نیز گاهی در شرایط خاص ممکن است از سوی پزشک برای رفع التهاب و درد ساعد توصیه شود. پزشک علاوه بر داروهای غیر استروئیدی از نوع استروئیدی نیز به بیمار تجویز میکند که سبب کاهش درد و التهاب میشود و چند نمونه از اینها مانند پردنیزولون و متیل پردنیزولون است که معمولاً به صورت تزریقی یا خوراکی تجویز میشود؛ اگر درد ساعد به علت مشکلات روانی و افسردگی باشد بیمار باید داروهای مخصوص به مشکلات اعصاب و روان از جمله آمی تریپتیلین، دولوکستین، ونلافاکسین و ... را که تأثیر مثبتی بر درد عصبی ساعد و رفع اضطراب دارند، مصرف کند.
گاهی درد در ساعد دست با درمان پزشکی و سنتی بهبود نمییابد که در این حالت ممکن است بیمار به جراحی نیاز داشته باشد. جراحی میتواند هر مشکل جدیای که در ساعد دست رخ داده و نتیجه مطلوبی از روشهای درمانی دیگر به دست نیاورده است اصلاح کند. از شایعترین روشهای جراحی برای ساعد میتوان به جراحی دیسککتومی اشاره کرد. عمل جراحی تونل کارپال و لامینکتومی جراحی برای رفع عروق کرونیک و جراحی ترمیمی برای شکستگی ساق دست یا آسیب بافتهای این ناحیه و ... نیز برای درد ساعد و بهبود کیفیت عملکرد آن مؤثرند.
راهکارهای خانگی مدیریت درد مچ و ساعد دست چپ
همانطور که بیان شد درد ساعد، دلایل زیادی دارد؛ به همین دلیل تکنیکهای خانگی گوناگونی برای برطرف کردن آن از سوی پزشکان ارائه شده است؛ البته درمان خانگی فقط برای افرادی مناسب است که درد ساق دست آنها خفیف است یا نمیتوانند از داروهای شیمیایی استفاده کنند یا تزریق و جراحی نیاز دارند. چند شیوه درمانی معمولی درد مچ و و ساعد دست در منزل عبارتاند از:
-
♦ محدود کردن فعالیتهای روزمره: شما میتوانید برای مدتی برنامههای کاری خود را محدود کنید و به ساعد دستان خود استراحت دهید. استراحت دادن معمولاً کمک میکند تا التهاب ساعد و مفاصل اطراف آن کم شود.
-
♦ پرهیز از انجام حرکات تکراری: اگر حس میکنید درد ساعد شما به دلیل انجام حرکات تکراری در حرفه و شغل شماست، توصیه میشود این حرکات را کنار بگذارید و راهحلهای دیگری را جایگزین کنید.
-
♦ کمپرس درمانی: استفاده از کمپرسهای گرم یا سرد احتمال دارد به کاهش درد در ساعد دست کمک کند. کمپرس گرم، رفع گرفتگی عضلانی و تنظیم جریان خون و کمپرس سرد برای التهاب و ورم ساعد دست استفاده میشود.
-
♦ تمرینات تقویتی و حرکات اصلاحی: این حرکات شامل درمانهای فیزیکی و تمرینات متنوع کششی ـ تقویتی مانند تمرینات استرچینگ است که برای کم کردن درد مچ و ساعد دست و آسان کردن حرکات مفصلی و تقویت عضلات به کار میروند و حتماً باید زیر نظر متخصص انجام شوند؛ زیرا تمرینات انتخابی متخصص بسته به آسیب یا شرایط فرد متفاوت است.
-
♦ تغییر رفتار: ممکن است متخصص ارتوپد یا فیزیوتراپیست توصیهها و راهنماییهایی برای تغییر سبک زندگی روزمره شما ارائه دهد؛ مثلاً توصیههایی درباره نحوه استراحت ارائه یا روشهایی آموزش دهد که بتوانید از قسمتهای مختلف دست خود به ویژه ساعد محافظت کنید.
-
♦ روشهای آرامسازی: به کار بردن تمرینات ریلکسیشن عضلهها، تکنیکهای گوناگون آرامسازی و روشهای تنفسی عمیق میتوانند به ایجاد احساس آرامش و بالطبع کاهش درد در ساعد دست به شما کمک میکند.
-
♦ باند کشی یا آتل: استفاده از باند کشی یا آتل و گچ گرفتن دست در مواقعی که استخوان ساعد دست ترک خورده است، موجب میشود تا از تحرک اضافی جلوگیری شود در نتیجه درد ساعد دست بعد از چند هفته از بین برود.
-
♦ استفاده از گیاهان دارویی: با استفاده از این گیاهان میتوانید از بروز درد در ساعد دست پیشگیری یا شدت درد را کنترل کنید. مهمتر از همه اینکه گیاهان دارویی همانند داروهای شیمیایی عوارض منفی زیادی ندارند؛ البته به شرطی که پزشک سنتی آنها را برای شما تجویز کند. آویشن، عصاره آلوئهورا، روغن نعناع و غیره خاصیت ضد التهابی و تسکیندهنده دارند.
سخن پایانی
در نهایت نتیجه میگیریم که وجود درد در ساعد دست ممکن است نشانهای از رگ به رگ شدن و کشیدگی تا مشکلات قلبی یا اسکلتی باشد که گاهی ممکن است در خانه بتوانید شرایط را مدیریت کنید و در صورت افزایش شدت درد که همراه با علائم دیگر است باید برنامه درمانی مناسب را از متخصص دریافت کنید. در نهایت اگر از درد ساعد دست خود رنج میبرید میتوانید برای تشخیص دقیق علت و شروع درمان صحیح به کلینیک ما مراجعه کنید. پزشکان مجرب مجموعه کلینیک به شما کمک میکنند تا در کوتاهترین زمان ممکن سلامت ساعد دست خود را به دست آورید.