مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا؛ بهبودی کامل تا بازیابی توان حرکتی بیمار

استخوان‌های کف پا خصوصا پاشنه فشار زیادی را در طول شبانه روز متحمل می‌شوند. شکستگی در آنها می‌تواند بسیار دردناک باشد و مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا قدری طولانی شود، خصوصاً اگر محل شکستگی در پاشنه پا و نیازمند جراحی برای بهبود باشد. از این رو یکی از نگرانی‌های بیماران طولانی شدن روند بهبود شکستگی کف پا است. در این مطلب ضمن بررسی عوامل تاثیرگذار روی مدت ترمیم، پیرامون عمل جراحی، آتل و ورزش بعد از شکستگی کف پا نیز مطالبی را عنوان می‌کنیم.

duration-foot-fracture-repair

عوامل تاثیر گذار بر مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا

مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا به عوامل مختلفی بستگی دارد و در هر بیمار با شرایط پزشکی مختلف متفاوت است و نمی‌توان بازه زمانی قطعی را برای درمان کامل شکستگی استخوان‌های پا بیان کرد. فقط پزشک متخصص است که می‌تواند بازه زمانی مشخصی را برای بیمار خود تعیین کند.
بسته به شرایط بیمار جوش خوردن استخوان‌‌های کف پای وی می‌تواند از چند هفته تا چند ماه به طول بیانجامد اما جوش خوردن استخوان‌های شکسته شده به معنای تمام شدن و کامل شدن روند درمان شکستگی کف پا نیست بلکه ممکن است تا هفته‌ها پس از جوش خوردگی پزشک معاینات و درمان‌های تکمیلی را ادامه دهد.
در ادامه چند مورد از عوامل تاثیر گذار بر مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا را با هم مورد بررسی قرار می‌دهیم:
 
* شدت و نحوه شکستگی
مهم ترین عامل تاثیر گذار بر مدت زمان بهبودی شکستگی کف پا شدت شکستگی است، هرچه شدت آسیب وارده بر استخوان‌های کف پا بیشتر باشد به طبع بدن به مدت زمان بیشتری برای ترمیم خود نیاز دارد. شکستگی‌ها را می‌توان بر اساس شدت به ترتیب زیر بیان کرد:
 
- ایجاد ترک‌های جزعی اما دردناک (مو برداشتن همراه با تورم)
- شکستن ناقص استخوان
- شکستن کامل استخوان (استخوان از یک ناحیه شکسته و دو تکه شکسته شده از هم جدا می‌شوند)
- شکستن شدید استخوان (استخوان از چند ناحیه می‌شکند)
- خورد شدن استخوان
 
علاوه بر موارد فوق دو حالت دیگر برای شکستگی امکان پذیر است که هر دو بر شدت آسیب وارده می‌افزایند:
 
- شکستگی باز (در اثر شکسته شدن استخوان‌ها پوست نیز پاره شده باشد و احتمالا بافت نرم اطراف استخوان هم آسیب دیده باشد)
- شکستگی به همراه دررفتگی (استخوان پس از شکسته شدن به قدری جابجا شده باشد که از محل خود دچار دررفتگی بشود، در این حالت احتمال دارد تاندون‌ها نیز آسیب دیده باشند)
 
نکته مهم: یکی از انواع شکستگی‌های پاشنه پا شکستگی استرسی می‌باشد، این نو شکستگی که در اثر فعالیت مستمر (خصوصا در بین ورزشکاران حرفه ای) به مرور اتفاق می‌افتد در ابتدا فاقد هرگونه علامت (درد و تورم) بوده و به یکباره و پس از انجام یک فعالیت شدید احساس درد اتفاق می‌افتد و به همین دلیل اغلب خود افراد این درد را ناشی از همان فعالیت شدید می‌دانند و ممکن است از پیگیری کردن آن خودداری کنند.
 این نوع شکستگی معمولا در عکس‌های ساده روئیت نمی‌شوند و فقط در ام.آر.آی قابل تشخیص هستند. (یکی از نشانه‌های این نوع شکستگی احساس درد در هنگام فشار آوردن به پاشنه می‌باشد)
 
* کدام استخوان شکسته شده باشد!
همه استخوان‌های کف پا می‌توانند دچار شکستگی شوند ولی احتمال شکستگی همه آن‌ها با هم برابر نیست، از این رو مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا بسیار وابسته به این مساله است که کدام یک از این استخوان‌ها دچار شکستگی شده باشد. برای درک بهتر این مساله ابتدا آناتومی استخوان‌های کف پا را بررسی می‌کنیم:
 
- کف پای انسان‌ به سه بخش پنجه، میانی و پاشنه تقسیم بندی می‌شود، قسمت پنجه پا از دو دسته استخوان تشکیل شده است. 
کوچکترین استخوان‌های کف پا، استخوان‌های انگشتان پا هستند که فالانکس نامیده می‌شوند و در قسمت جلویی پنجه پا قرار گرفته اند. به غیر از انگشت شست پا که از دو فالانکس تشکیل شده، چهار انگشت دیگر پا همگی دارای سه فالانکس می‌باشند.
- پشت استخوان‌های هر انگشت، استخوان نسبتا بزرگتر و بلندتر دیگری به نام متاتارس قرار گرفته که وظیفه اتصال فالانکس‌‌های انگشتان پا به استخوان‌های میانی پا را بر عهده دارند. این استخوان‌ها تا میانه کف پا نیز کشیده شده اند. (درواقع به نوعی می‌توان گفت که متاتارس‌ها رابط بین قوزک پا و انگشتان پا هستند)
- میانه کف پا نیز دارای سه استخوان با طول کوتاه اما اندازه درشت، به نام‌های استخوان فرم میانی و استخوان ناویکولار و استخوان مکعبی قرار گرفته است که حد فاصل بین پنجه و پاشنه پا را پر کرده اند. این استخوان‌ها به استخوان‌های بزرگتر قسمت پاشنه که تالوس و کالکانئوس نام دارند متصل شده اند. کالکانئوس انتهایی‌ترین استخوان کف پا می‌باشد که به استخوان پاشنه پا نیز معروف است.
صرف نظر از شدت شکستگی، مدت زمان بهبودی شکستگی کف پا در استخوان پاشنه یا کالکانئوس بیشتر از استخوان متاتارس و به طبع مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا در این دو بیشتر از استخوان‌های فالانکس انگشتان پا می‌باشد.
به عنوان مثال متاتارس پنجم (استخوان متاتارسی که در پشت فالانکس‌های انگشت کوچک پا قرار دارد)، مستعدترین استخوان کف پا در شکستگی است. از شایع‌ترین دلایلی که باعث شکستگی این استخوان می‌شوند می‌توان به مواردی چون پریدن رو تیغه کناری پا، پیچ خوردن قوزک پا و کشیدگی تاندول‌های متصل به آن اشاره کرد.
پس از متاتارس پنجم بیشترین شکستگی‌ در استخوان پاشنه پا (یعنی استخوان کالکانئوس) اتفاق می‌افتد، از شایع‌ترین دلایلی که باعث شکستگی این استخوان می‌شوند نیز می‌توان به مواردی چون سقوط شدید از ارتفاع، پریدن رو پاشنه پا و تصادفات رانندگی، کشیده شدن ناگهانی و شدید تاندون آشیل، وارد شدن فشار مستقیم یا صدمات شدید ورزشی اشاره کرد. 
افرادی که دچار شکستگی شدید استخوان کالکانئوس (استخوان پاشنه) شده اند، تا مدت‌ها بعد از جراحی و درمان هم ممکن است احساس درد داشته باشند.
 
* جراحی
خود عمل جراحی نیز یکی از عوامل افزایش دهنده مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا و طولانی‌تر شدن دوران نقاهت می باشد که در ادامه بیشتر به آن پرداخته ایم.
 
* سن بیمار
هرچه سن بیمار بیشتر باشد سرعت ترمیم استخوان‌های وی نیز کمتر است. سرعت ترمیم در کودکان خردسال بسیار بیشتر است.
 
* رعایت مراقبت‌ها، مصرف داروها و انجام تمرین‌ها و جلسات فیزیوتراپی
رعایت مراقبت‌ها، مصرف داروها و انجام تمرین‌ها و جلسات فیزیوتراپی که توسط پزشک توصیه شده اند نه تنها کیفیت درمان را افزایش می‌دهند بلکه در کاهش مدت زمان بهبودی شکستگی کف پا نیز بسیار موثر می‌باشند.
 
* بیماری‌های زمینه‌ای
مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا در افراد مبتلا به دیابت، پوکی استخوان و افراد سیگاری کمی طولانی‌تر می‌باشد. (درصورت ابتلا به دیابت حتما پزشک خود را در جریان بگذارید)
 

مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا در اثر عمل جراحی شکستگی پاشنه پا

در گذشته متخصصین، اعمال جراحی را بیشتر برای درمان شکستگی‌های شدید مورد استفاده قرار می‌دادند و اکثر شکستگی‌ها را با شکسته بندی عضو آسیب دیده به کمک آتل و گچ درمان می‌کردند.
اما امروزه به دلیل رشد تکنولوژی و بهبود تکنیک‌های جراحی که موجب کاهش ریسک آن و سهولت بیشتر اعمال جراحی شده‌اند و همچنین آگاهی متخصصین از پیامد‌های ثانویه احتمالی جراحی نکردن عضو آسیب دیده، مثل ناقص جوش خوردن، احتمال ابتلای فرد به آرتروزهای ناشی از شکستگی در آینده، آسیب دیدن بافت نرم در حین شکستگی و غیره، متخصصین در اکثر موارد جراحی را به بیماران خود توصیه می‌کنند.
اگرچه انجام جراحی (درصورت صلاح دید پزشک) مقداری مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا را افزایش می‌دهد اما به قطع می‌توان گفت کیفیت درمانی که با جراحی حاصل می‌شود بسیار بالاتر خواهد بود و عوارض احتمالی آن در آینده (شکستگی مجدد، آرتروز و ...) کمتر است.
بعد از استخوان متاتارس، عمل جراحی شکستگی پاشنه پا یکی از شایع‌ترین موارد جراحی‌های مربوط به شکستگی استخوان‌های کف پا می‌باشد. استخوان کالکانئوس (پاشنه پا) در محل حساسی واقع شده است، از این رو در صورت شکستگی درمان آن بسیار مهم است.
 
* عوارض جراحی شکستگی زیر پا
هرچند با پیشرفت روز افزون علم پزشکی و تجهیزات جراحی، ریسک انواع اعمال جراحی کاهش پیدا کرده و  عوارض احتمالی آن‌ها نیز کمترشده است، اما همچنان بروز عوارض ناشی از اعمال جراحی امری اجتناب ناپذیر است.
عمل جراحی شکستگی پاشنه پا نیز همچون سایر اعمال جراحی خالی از عارضه نیست، عوارض احتمالی که ممکن است بیماران در حین عمل یا پس از آن دچار شوند عبارتند از:
 
- عفونت و ترشحات چرکی
- تورم
- خشکی مفصل
- از هم گسیختگی یا آسیب دیدن در محل زخم (در شکستگی‌های نوع باز پاشنه پا - در افراد چاق یا سیگاری و یا کسانی که بیماری‌های زمینه ای نظیر دیابت دارند)
- به کندی جوش خوردن استخوان پاشنه (خصوصا در افراد مسن و دیابتی)
- درد (ممکن است این دردها تا مدت‌ها پس از بهبودی هم ادامه پیدا کنند)
- محدودیت خفیف در حرکات پا به خاطر جانمایی نامناسب پیچ و پلاک (در شکستگی‌های شدید که از پیچ و پلاک استفاده می‌شود)
- آسیب دیدن پوست در اثر جراحی یا در اثر شکستگی (تاول زدن پوست نیز از دیگر عوارض شکستگی استخوان پاشنه پا می‌باشد که بیشتر در مواردی که مفصل کچ گرفته شده نمایان می‌شود)  
- در موارد بسیار کم ممکن است جوارح داخلی پاشنه پا نظیر تاندون‌ها در حین جراحی آسیب ببینند که در صورت مجرب بودن پزشک احتمال آن بسیار کم است.
 
با وجود احتمال بروز تمام این موارد اگر پزشک متخصص عمل جراحی را به شما توصیه کرد، تشخیص وی را جدی گرفته و بدون نگرانی اقدامات لازم را اجام دهید. با مراجعه نزد یک پزشک مجرب و در دستور کار قرار دادن مراقبت‌های بعد از جراحی شکستگی زیر پا، می‌توانیم هم عوارض احتمالی را به حداقل ممکن برسانیم و هم به تسریع روند بهبودی کمک کرده و هم مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا را کوتاه‌تر کنیم.
 
* مراقبت‌های بعد از عمل جراحی شکستگی پاشنه پا
 
- یکی از عوارض احتمالی که ممکن است بعد از جراحی پیش بیاید، دیر جوش خوردن و طویل شدن مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا می‌باشد، این استخوان به دلیل بافت اسفنجی و همچنین موقعیت مکانی که در بدن دارد (تحمل فشار وزن تمام بدن) بسیار حساس است و در مراقبت از آن باید بسیار کوشید.
 ممکن است روند درمان و بهبودی کامل در شکستگی‌های شدید که اغلب به بیش از 6 ماه نیز می‌رسد، برای بیماران خسته کنند باشد و در مراقبت کردن از آن کوتاهی کنند.  
 
- معمولا پزشک متخصص برای جلوگیری از خشکی مفصل متناسب با میزان آسیب دیدگی استخوان پاشنه بیمار خود به وی توصیه می‌کند که پس از گذشت مدت زمان مشخصی از جراحی، ورزش‌های ساده اصلاحی را تحت نظر پزشک شروع کند. 
لازم به ذکر است که انجام ورزش (پس از مهار شدن کامل تورم) نه تنها روند درمان را کند نمی‌کند بلکه حتی با افزایش جریان خون و کمک به ترمیم سریع‌تر بافت‌ها مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا را نیز کاهش می‌دهد.
 
- اصلی‌ترین عارضه پس از جراحی شکستگی زیر پا تورم پا می‌باشد، به همین دلیل بیمار می‌بایست تا چند روز دراز کشیده و برای جلوگیری از تورم یا کاهش دادن آن پای خود را مقداری بالاتر از سطح بدن و قلب قرار دهد. 
با افزایش جریان خون و بازگشت خون از پا به قلب تورم و التهاب کاهش پیدا می‌کند. (اگر در روزهای اول پس از عمل درد و تورم زیادی را تجربه کردید، می‌توانید در کنار مطلع کردن پزشک متخصص از وضعیت پای خود، از کیسه‌های سرد یا کیسه یخ برای کاهش این تورم استفاده بکنید اما به هیچ عنوان مستقیما آن را روی زخم قرار ندهید زیرا باعث عفونت می‌شود)
 
- دیگر عوارض شایع پس از  عمل جراحی شکستگی پاشنه پا درد همراه با التهاب می‌باشد و از همین رو پزشک متخصص برای بیمار داروهای ضد درد و التهاب نظیر پیروکسیکام، ناپروکسن، سلکوکسیب و ... تجویز می‌کند. 
لازم به ذکر است که هرچه التهاب و تورم بهتر کنترل شوند روند بهبودی نیز تسریع بخشیده شده و مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا کاهش پیدا می‌کند.
 
- بزرگترین چالشی که بعد از اعمال جراحی، بیماران با آن روبرو می‌شوند تعویض پانسمان و مهار کردن عفونت و ترشحات زخم است. زمانی که جراحی شکستگی زیر پا اتمام می‌یابد، جراح زخم ناشی از عمل را با پانسمان کردن محافظت می‌کند.
 این پانسمان موقتی بوده و باید روزانه تعویض شود، بنابراین به هنگام تعویض پانسمان باید ضمن رعایت کامل بهداشت، خود زخم هم مورد بررسی قرار گیرد تا نشانه‌های عفونت و ترشحات غیر عادی یا بیش از حد در آن دیده نشوند. (پوست محل بخیه نباید سیاه و پژمرده باشد)
 
- اگر شدت آسیب به استخوان پاشنه پا به قدری بود که از پیچ و پلاک برای فیکس کردن آن استفاده شده باشد، حتما باید پس از گذشت چندین روز از عمل جراحی شکستگی پاشنه پا دامنه حرکتی مفصل پا توسط پزشک بررسی و چک شود تا اطمینان حاصل شود که بیمار در مچ پای خود محدودیت حرکتی نداشته باشد. 
(از حرکت دادن خودسرانه پا بدون نظارت پزشک جدا خودداری کنید، زیرا ممکن است به پای خود آسیب بزنید)
 
- همانطور که گفتیم، پس از جراحی شکستگی زیر پا، تا چند هفته و بعضا چند ماه اجازه نداریم روی پای آسیب دیده راه برویم و وزن خود را بر روی کف آن قرار دهیم. پزشک متخصص متناسب با شدت و نوع شکستگی در هر بیمار برای او این بازه زمانی را مشخصی می‌کند، زیرا مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا در همه بیماران یک اندازه نیست.
 طی این بازه زمانی پای بیمار در آتل‌های مخصوص تحت عنوان آتل شکستگی کف پا قرار می‌گیرد و پس از طی دوره مذکور بیمار به کمک عصا یا واکر کم‌کم از پای آسیب دیده خود استفاده می‌کند. (در صورتی که زودتر از زمان تعیین شده شروع به راه رفتن بکنید، ممکن است استخوان‌ها دوباره از محل شکستگی از هم جدا و جابجا شوند و حتی شدت شکستگی جدید از قبل هم بیشتر شود)
 
- یکی از موثرترین اقدامات کمک درمانی که پزشکان پس از عمل جراحی شکستگی پاشنه پا توصیه می‌کنند جلسات فیزیوتراپی و توان بخشی می‌باشد. زمان شروع جلسات فیزیوتراپی و توان بخشی با دستور پزشک مشخص می‌شود زیرا بیمار باید به آمادگی کافی رسیده باشد. 
فیزیوتراپی علاوه بر تقویت عضلات و تاندون‌های اطراف مفصل مچ پا و حمایت آن، مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا را نیز کاهش می‌دهد.
 

نقش آتل شکستگی کف پا در مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا

هدف از آتل بندی ایجاد ثبات و پایداری در اعضا آسیب دیده از نظر وضعیت قرارگیری (اسکلتی و عضلانی) می‌باشد. آتل‌ها دقیقا همان وظیفه کچ را انجام می‌دهند و از تکان خوردن و حرکت کردن اعضا و مفاصل آسیب دیده جلوگیری می‌کنند، با این تفاوت که دور تا دور عضو را پوشش نداده و به عضو اجازه می‌دهند در صورت تورم فشار اضافی از جانب آتل متحمل نشود.
 
انواع گوناگونی از آتل‌ها ساخته شده‌اند که هرکدام مخصوص عضو خاص خود می‌باشند. آتل شکستگی کف پا
هم به منظور فیکس نگاه داشتن وضعیت قرارگیری اسکلت و عضلات قوزک پا پس از جراحی شکستگی زیر پا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آتل‌ها تاثیر بسیار بالایی در جوش خوردن صحیح استخوان‌ها و تسریع مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا دارند.
کمک به ثابت نگه داشتن استخوان شکسته شده و مفاصل اطراف آن و پیشگیری از آسیب رساندن آن‌ها به تاندون‌ها، اعصاب، عضلات و رگ‌ها، اصلی‌ترین وظیفه‌ای است که آتل شکستگی کف پا پس از عمل جراحی شکستگی پاشنه پا بر عهده دارد.
همچنین دردی که در اثر شکستگی استخوان احساس می‌شود توسط گیرنده‌های درد موجود در لایه غشایی و نرم اطراف استخوان تولید می‌شوند. این درد ناشی از حرکت و لغزش تکه‌های شکسته شده استخوان بر روی هم می‌باشد. بنابراین وقتی پاشنه پا را به کمک آتل شکستگی کف پا تثبیت می‌کنیم، درد هم کاهش می‌یابد.
نکته: آتل باید به نرمی بسته شود و نباید موجب رنگ پریدگی پا، افزایش درد و تورم در بلند مدت، احساس سوزن سوزن شدن پا و مسدود کرد جریان خون بشود و همچنین نباید آن را بیش از حد و بیش از مقدار تجویز شده توسط پزشک استفاده کرد، زیرا موجب خشکی عضلات و مفاصل و آتروفی عضلانی (ضعیف شدن عضلات) می‌شود.
همیشه آتل برای ثابت نگه داشتن عضو شکسته شده کافی نیست، در برخی موارد که شدت شکستگی استخوان زیاد یا محل شکستگی حساس است و یا عضو بیش از اندازه ورم کرده است، پزشک ممکن است علاوه بر آتل از کچ هم کمک بگیرد.
 به عنوان مثال ممکن است پزشک پس از انجام عمل جراحی ابتدا عضو آسیب دیده را توسط آتل تثبیت کند تا هم اجازه دهد تورم فروکش کرده و هم بتواند زخم جراحی را به طور مرتب بررسی و پانسمان آن را تعویض کند و سپس عضو را گچ بگیرد تا عمل جوش خوردن بهتر انجام شود. در مواردی هم ممکن است برعکس همین وضعیت انجام شود.
یکی از خوبی‌های کچ گرفتن محل شکستگی کف پا آن است که مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا را کاهش می‌دهد ولی در عوض ریکاوری عظلات و تاندون‌های مچ پا که دچار تحلیل و آتروفی می‌شوند نسبتا سخت‌تر و زمانبرتر از آتل بندی می‌باشد.
 
*  مراقبت‌های گچ و آتل شکستگی کف پا
- باند پنبه‌ای و مخصوصی که در زیر آتل یا گچ قرار داده شده است را بیرون نکشید، این پنبه از پوست شما مراقبت می‌کند.
- اگر خارش در عضو گچ گرفته شده یا آتل بندی شده زیاد بود، به هیچ وجه برای خاراندن آن از جسم نوک تیز استفاده نکنید، زیرا ممکن است بر روی پوست زخم ایجاد کند و به دلیل آن که پوست قابلیت شست و شو و تماس مستقیم با هوا را ندارد به راحتی عفونت بکند. (همچنین اگر بعد از جراحی به جای گچ از آتل استفاده می‌کنید‌، در صورت احساس خارش در محل جراحی، از بازکردن و خاراندن زخم اجتناب کنید، زیرا ممکن است دستان و ناخن‌های شما آلوده باشند)
- همچنین به هیچ عنوان آتل را بدون اجازه پزشک باز نکنید، اگر آتل شما را اذیت می‌کند حتما با پزشک مشورت کنید (برای استحمام باید آتل را همچون گچ با پلاستیک به خوبی بپوشانید)
- هم آتل و هم گچ به هیچ عنوان نباید شل باشند و در جای خود لق بخورند و همچنین گچ به هیچ عنوان نباید ترک خورده باشد (خصوصا اگر دکتر به شما اجازه داده باشد که با گچ راه بروید)
- ممکن است پس از فروکش کردن تورم، آتل و گچی که از قبل بسته شده اند، شل بشوند که در این صورت باید نزد پزشک رفته و آن را مجدد شکسته بندی کنید
- به هیچ عنوان نباید کچ را در معرض تماس با آب قرار دهید
- پس از بستن گچ چند روز طول می‌کشد تا کاملا خشک شود (حداقل ۳ روز)، بنابراین تا خشک شدن کامل کچ هیچ فشاری به آن وارد نکنید (مدت زمان خشک شدن کچ‌های فایبرگلس تنها چند ساعت می‌باشد)
 
*  علائم هشتار بعد از شکسته بندی با گچ و آتل شکستگی کف پا
اگر بعد از انجام شکسته بندی پاشنه پا خصوصا با استفاده از گچ، یک یا چند مورد از موارد زیر را تجربه کردید حتما در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید زیرا این علائم عادی نمی‌باشند و می‌بایست کچ یا آتل باز شده و دوباره بسته شوند.
- احساس سوزن سوزن شدن، گز‌گز و یا بی‌حسی در انگشتان پا
- کبودی انگشتان پا یا سیاه شدن ناخن‌ها
- افزایش تدریجی درد با گذر زمان
- افزایش تدریجی ورم یا شدید شدن ناگهانی آن با گذر زمان
- کم شدن قوا و توان پا برای تکان دادن انگشتان
 

ورزش بعد از شکستگی کف پا

یکی از سوالات متداولی که برای بیماران پیش می‌آید آن است که آیا انجام ورزش بعد از شکستگی کف پا امکان پذیر است یا خیر. دو مسئله در ارتباط با این موضوع وجود دارد:
اول این که خود پزشک متخصص ورزش‌های بخصوصی را که به آن‌ها ورزش‌های اصلاح عملکرد مچ پا گفته می‌شوند برای بیمار تجویز می‌کند. این ورزش‌ها خود بخشی از روند درمان هستند که با هدف تقویت عضلات و تاندون‌های مچ پا و جلوگیری از خشکی و تحلیل رفتن آنها انجام می‌گیرند.
میزان سختی و زمان شروع این ورزش‌های اصلاحی در بیماران یکسان نیستند و بسته به شدت آسیب و مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا در بیماران متغییر است، اما کلیات این ورزش‌ها یکسان می‌باشند.
دوم این که ممکن است افرادی که دچار این شکستگی شده اند ورزشکار حرفه ای بوده و یا قصد انجام ورزش به صورت حرفه ای را داشته باشند.
 امکان یا عدم امکان انجام حرفه ای ورزش بعد از شکستگی کف پا خصوصا در بیمارانی که عمل جراحی شکستگی پاشنه پا انجام داده اند، کاملا به تصمیم پزشک بستگی دارد. اما به طور قطع می‌توان گفت که همه این بیمارن به مدت حداقل 3 تا 6 ماه به هیچ عنوان اجازه و امکان انجام ورزشهای سنگین و تحمیل فشارهای شدید به کف پای خود را ندارند.
 
* تحلیل رفتن عضله‌ها پس از کچ گرفتن یا استفاده طولانی مدت از آتل شکستگی کف پا:
به دلیل ثابت نگه داشته شدن عضله‌ها توسط کچ یا آتل، آن‌ها به تدریج دچار ضعف می‌شوند، از این‌رو طبیعی است که پس از باز کردن کچ یا آتل کمی در راه رفتن دچار اختلال شده باشیم. این کم‌توانی موقتی بوده و ممکن است بعضی بیماران تا یک ماه هم آن را احساس بکنند اما به مرور با گذشت زمان و انجام فیزیوتراپی و ورزش‌های اصلاحی عضلات تقویت شده و پای بیمار کم‌کم قدرت خود را بازمی‌یابد.
نکته مهم: اگر پس از باز کردن آتل یا گچ و پس از سپری شدن دوران نقاهتی که پزشک برای شما مشخص کرده بود با انجام ورزش‌های سبک و اصلاحی احساس درد می‌کنید حتما باید به پزشک خود اطلاع دهید، این درد در اوایل فعالیت عادی است اما طولانی شدن آن می‌تواند نشانه ای از خوب جوش نخوردن استخوان باشد. 
 
* اهمیت ورزش بعد از شکستگی کف پا
به شما توصیه می‌کنیم انجام ورزش‌هایی که پزشک به شما معرفی کرده است را جدی بگیرید، سادگی و کم زحمت بودن ورزش‌های اصلاحی باعث می‌شود بسیاری از بیماران آن‌ها را بی‌اثر و کسل کننده بدانند. اما نکته اصلی در این حرکات همین ساده بودن آن‌هاست که با تکرار و ممارست تاثیرات خود را نشان می‌دهند.
انجام همین حرکات به ظاهر ساده در ابتدا عضلات، تاندون‌ها و مفاصل شما را از حالت خشکی و انفعال خارج کرده و سپس با تکرار شدن، آن‌ها را کم‌کم فعال می‌کند و در حالت آماده باش نگاه می‌دارد. 
بدین صورت استخوان‌ها و مفاصل مچ پا دائما توسط عضلات و تاندون‌های اطراف آن‌‌ها حمایت می‌شوند و در نتیجه هم مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا کاهش پیدا می‌کند و هم احتمال شکستگی مجدد استخوان آسیب دیده در آینده به حداقل می‌رسد.
 

سخن پایانی

همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، جوش خوردن استخوان شکسته شده به معنای تکمیل شدن درمان نیست، برای بازگشتن به فعالیت‌های روزمره عجله نکنید و مطابق با توصیه‌های پزشک مراقبت‌ها و تمرینات لازم را انجام داده و جلسات فیزیوتراپی را جدی بگیرید تا علاوه بر کاهش مدت زمان ترمیم شکستگی کف پا، جوش خوردن صحیح استخوان آسیب دیده و آمادگی کافی بافت نرم اطراف آن (عضلات، رباط‌ها) هم فراهم شود.
برای آگاهی بیشتر جهت ترمیم سریع‌تر هرگونه شکستگی استخوانی، می‌توانید از پزشکان متخصص و با تجربه کلینیک ما کمک بگیرید.