شکستگی قوزک پا از شایع ترین نوع شکستگی پا است که در اتفاقات ناگهانی و ضربه های غیر مستقیم رخ می دهد. علائم گوناگونی مانند درد، تورم، کبودی و ... دارد. در صورت آسیب دیدگی و شکستگی قوزک پا حتما به دکتر شکستگی پا که در حوزه کاری خود تخصص و تبحر لازم را دارد، مراجعه کرده و پس از معاینه های لازم تحت درمان قرار بگیرید.
شکستگی مچ پا نوعی آسیب دیدگی در استخوان پا می باشد و یکی از شایع ترین شکستگی ها است. اکثرا شکستگی مچ در اثر ضربه غیرمستقیم به وجود می آید که بر اثر تصادف، زمین خوردن و... اتفاق می افتد. این شکستگی شامل درجات مختلفی از ترک خوردگی کوچک تا شکستگی های بزرگ و پاره کننده پوست می باشد.
درمان شکستگی مچ پا به محل دقیق شکستگی و همچنین وخامت آن بستگی دارد. گاهی درمان شکستگی مچ مستلزم به کار بردن، پیچ، میخ و پلاک هایی در استخوان شکسته است که طی جراحی مورد استفاده قرار می گیرند.
در مقاله حاضر قصد داریم شما را با علائم شکستگی مچ پا و درمان خانگی شکستگی قوزک پا آشنا سازیم توصیه می کنیم تا پایان مقاله همراه بمانید.
قبل از پرداختن به مسئله درمان خانگی شکستگی قوزک پا لازم است با علائم شکستگی مچ پا آشنا شوید تا در صورت بروز شکستگی، بتوانید به بهترین شکل، جهت درمان آن اقدام نمایید. علائم شکستگی قوزک پا به علت شدید و حاد بودن ضربه، در همان دقایق ابتدایی نمایان می شوند. برخی از علائمی که ممکن است در این هنگام تجربه نمایید به شرح زیر می باشند:
درد؛ درد شدید و احساس گزگز در ناحیه که با فعالیت، زیاد تر می شود.
♦ تورم و کبودی
♦ حساسیت به لمس
♦ دشواری در راه رفتن و همچنین جا به جا کردن اجسام
در صورت مشاهده شکستگی مچ پا به پزشک مراجعه کنید تا بهترین درمان درد مچ پا را برایتان تجویز نماید. حرکات اصلاحی و فیزیوتراپی شکستگی مچ پا حتی بعد از درمان شکستگی مچ پا با عمل جراحی برای بهبود عملکرد بسیار اهمیت دارد.
شکستگی مچ پا بعد از شکستگی تارسال یکی از شایع ترین مصدومیت های اندام های تحتانی است که در آن یک یا چند استخوان که مفصل مچ پا را تشکیل می دهند، دچار شکستگی می شوند. شکستگی مچ پا می تواند از یک شکستگی ساده گرفته تا چندین شکستگی بزرگ که مانع راه رفتن شما می شود، متغیر باشد.
در برخی موارد به دنبال شکستگی مچ پا ممکن است که رباط آسیب ببیند و در این صورت مچ پا دچار ناپایداری می شود زیرا وظیفه رباط ها نگهداشتن استخوان و همچنین مفصل در حالت مناسب است. عوامل زیادی در شکستگی مچ پا دخالت دارند که می توان این عوامل را نام برد:
1- پیخ خوردن و چرخش شدید و یکباره مچ پا
2- زمین خوردن و سقوط از ارتفاع
3- وارد شدن ضربه شدید در هنگام تصادف
4- اشتباه قدم برداشتن
5- استفاده زیاد از استخوان تارسال
6- شرکت در ورزش هایی که به استخوان تارسال فشار وارد می کند؛ مثل بسکتبال، راکی، ژیمناستیک، تنیس و فوتبال
7- ورزش کردن به روش غلط؛ استفاده از وسایل ورزشی نامناسب مثل کفش های گشاد و کهنه می تواند باعث زمین خوردن و شکستگی های ناشی از فشار به استخوان تارسال شود. همچنین روش های تمرینی نامناسب مانند گرم نکردن و انجام ندادن تمرین های کششی می تواند باعث بروز آسیب در مچ پا شود.
8- افزایش ناگهانی سطح فعالیت؛ در صورتی که به طور ناگهانی دفعات و یا مدت زمان جلسات تمرینی خود را افزایش دهید، در معرض خطر بیشتری برای شکستگی ناشی از فشار قرار می گیرید.
9- اشتغال به بعضی کارها؛ حضور در بعضی از محیط های کاری مثل محل های ساخت و ساز شما را بیشتر در معرض خطر سقوط از ارتفاع قرار می دهد.
10- بیماری های خاص؛ ابتلا به بعضی از بیماری ها که باعث کاهش تراکم استخوان یا همان پوکی استخوان می شود، احتمال شکستگی را زیاد می کند.
مچ پا تشکیل شده از قوزک، رباط، استخوان، تاندون و ماهیچه است. از آنجایی که مچ پا وزن بدن را تحمل می کند، بیشتر در معرض آسیب و درد می باشد. حتی امکان دارد که درد مچ پا از داخل یا خارج مچ تا تاندون آشیل (وصل کننده عضلات ساق پا به پاشنه) امتداد یابد.
درد ناشی از شکستگی مچ پا با درمان های خانگی برطرف می شود اما زمانی که درد شدید باشد و شکستگی در این ناحیه رخ داده باشد، بایستی به پزشک مراجعه کرد. زمان درمان شکستگی به عواملی همچون سن، توانایی بدن و ... بستگی دارد. می توان گفت ترمیم قوزک پا، حداقل به 6 هفته زمان نیاز دارد.
شکستگی مچ پا چنانچه بدون جابه جایی باشد، با گچ گرفتن قابل درمان است. اما زمانی که شکستگی قوزک مچ پا با جا به جایی همراه باشد، انجام عمل جراحی ضرورت دارد. معمولا درمان شکستگی مچ پا با جا اندازی استفاده از پیچ و پین انجام می شود.
بعد از عمل جراحی شکستگی مچ پا، می بایست مچ پا و ساق پای بیمار به مدت چند روز در آتل قرار بگیرد تا درد و تورم مچ پا و کف پا کاهش یابد.
بعد از گذشت چند روز آتل را خارج می کنند و بیمار قادر است حرکات مچ پا خود را شروع کند. در این هنگام بیمار می تواند از عصا استفاده کند اما نباید در هنگام ایستادن و راه رفتن کف پای خود را روی زمین فشار دهد و وزن خود را بر روی قسمت آسیب دیده قرار دهد.
لازم به ذکر است که بیمار نباید پای خود را به مدت طولانی آویزان کند چرا که در این صورت پا متورم می شود.
گچ گرفتن به مدت طولانی بعد از عمل جراحی شکستگی قوزک پا نه تنها به درمان شکستگی مچ پا بیمار کمک نمی کند، بلکه باعث محدود شدن حرکات مچ پای وی می شود.
همچنین فشار گچ به ناحیه متورم سبب احساس گزگز در ناحیه می شود. به همین دلیل معمولا از گچ گرفتن این ناحیه بعد از عمل خودداری می شود.
بعد از گذشت حدود یک ماه، پزشک از قوزک مچ پای بیمار رادیوگرافی به عمل می آورد. در صورتی که در عکس رادیوگرافی جوش خوردن مچ پای بیمار مشاهده شود، بیمار مجاز است که در هنگام راه رفتن و ایستادن کف پای خود را بر روی زمین بفشارد. بیمار به مدت دو هفته از عصا استفاده می کند و بعد از آن می تواند عصا را کنار بگذارد.
اگر قبل از این که شکستگی مچ پا به طور کامل جوش بخورد بیمار با پای شکسته و بدون عصا راه برود، درد شدیدی ایجاد شده و امکان دارد که شکستگی وی جا به جا شود.
اگرچه شکستگی پا در کودکان و سالخوردگان رواج بیشتری دارد، اما هر کسی می تواند دچار شکستگی پا شود. نزدیک به هفت میلیون نفر در ایالات متحده سالانه به دنبال بهبود شکستگی قوزک پا می باشند. به بیان دیگر شکستگی استخوان قوزک پا یکی از شایع ترین عوارض ارتوپدی است.
شما می توانید بعد از فیزیوتراپی و با انجام بعضی حرکات در خانه به سرعت بهبود خود کمک کنید. در ادامه با برخی از داروهای خانگی برای تسریع روند درمان خانگی شکستگی قوزک پا و تسکین درد آشنا می شویم.
خوردن آناناس می تواند برای درمان خانگی شکستگی قوزک پا موثر واقع شود.
برای پیشگیری و همچنین سرعت بخشیدن به فرآیند بهبود شکستگی می توانید از غذاهای حاوی کلسیم، روی و ویتامین ث استفاده نمایید.
♦ توصیه می شود حدالامکان از کافئین دوری کنید.
♦ از مکمل های ویتامین استفاده نمایید.
♦ از مصرف سیگار و مشروبات الکی اجتناب کنید.
♦ می توانید از کمپرس یخ جهت کاهش تورم و درد استفاده کنید.
کشش با پارچه یک اقدام موثر برای درمان خانگی شکستگی قوزک پا است که طی آن باید روی زمین نشسته و عضو آسیب دیده را در مرکز پارچه قرار دهید. اکنون دوطرف پارچه را گرفته و آن را بکشید. مراقب باشید که در هنگام نشستن قوز نکنید. این عمل را می توانید را در 10 تکرار 20 ثانیه ای در فاصله 10 ثانیه استراحت انجام دهید.
آب درمانی نیز می تواند در روند بهبود بیمار با مشورت پزشک موثر باشد. باید توجه داشته باشید آب درمانی برای کسانی که رماتیسم دارند مناسب نیست.
همانطور که در بندهای پیشین اشاره نمودیم وخامت شکستگی استخوان مچ پا به نوع آن بستگی دارد. پزشک متخصص با در نظر گرفتن نوع و شدت شکستگی جهت درمان شکستگی اقدام می کند. در ادامه این بخش انواع شکستگی هایی که ممکن است رخ دهد را ذکر می کنیم.
1-شکستگی قوزک جانبی پا؛ در این حالت تنها اسخوان خارجی مچ یعنی استخوان نازک نی شکسته می شود.
2-شکستگی میانی قوزک پا؛ در این حالت فقط استخوان داخلی مچ پا یعنی استخوان درشت نی شکسته می شود.
3-شکستگی دو قوزکی پا؛ در این نوع از شکستگی، دو استخوان نازک نی و در شت نی شکسته می شوند.
4-شکستگی سه قوزکی؛ در این حالت، دو استخوان نازک نی و درشت نی به همراه قوزک خلفی شکسته می شوند.
هنگامی که به پزشک مراجعه می کنید بسته به شدت آسیبی که وارد شده است، لازم است که پزشک پیش از اقدام به بهبود شکستگی قوزک پا، جهت تشخیص عارضه از آزمایش های مختلفی استفاده نماید. که ما در مقاله حاضر به شرح آن خواهیم پرداخت:
♦ معاینه فیزیکی
پزشک مچ پا را لمس کرده و از لحاظ داشتن تورم بررسی می نماید. اگر در زمان لمس کردن رباط، درد داشته باشد، می تواند به دلیل پیچ خوردگی باشد و در صورتی که احساس درد، هنگام لمس استخوان به وجود آید، احتمال شکستگی مچ پا وجود دارد.
♦ اشعه ایکس
عکس برداری توسط اشعه ایکس وجود شکستگی را تایید می کند. زمانی که از اشعه برای تشخیص شکستگی مچ پا استفاده می شود، شدت، نوع و محل دقیق آسیب مشخص می شود.
♦ عکس برداری همراه با فشار
این تست مشخص می کند که آیا نیاز به عمل جراحی هست یا خیر؟ در این مرحله پزشک به مچ پا فشار وارد می کند و همزمان عکس برداری را انجام می دهد. اگر مفصل باز شود نشان دهنده این است که بیمار نیاز به جراحی و ترمیم دارد.
♦ سی تی اسکن
با استفاده از سی تی اسکن، تصاویر دقیقی از محل شکستگی مچ پا قابل مشاهده خواهد بود.
♦ اسکن ام ار آی
در ام آر آی از میدان مغناطیسی و امواج رادیویی استفاده می شود تا استخوان قوزک پا به خوبی قابل مشاهده گردد. در این نوع از تصویربرداری این امکان به پزشک داده می شود تا شکستگی هایی که در اشعه ایکس قابل مشاهده نیست در ام آر آی رویت نماید.
در این مقاله می خواهیم علاوه بر درمان شکستگی مچ پا به ذکر مواردی که در پیشگیری از شکستگی این ناحیه، موثر است، بپردازیم. این جمله به گوش همگی ما آشنا است که پیشگیری بهتر از درمان است! شما می توانید با رعایت نکات زیر از بروز دردسرهای بعد از آسیب جلوگیری نمایید.
1- بسیاری از جراحاتی که برای فرد به وجود می آید، می تواند در اثر سر خوردن و افتادن اتفاق بیافتد. مراقبت از خود در هنگام فعالیت، بهترین راه پبشگیری می باشد.
2- استفاده از کفش مناسب نیز می تواند احتمال بروز آسیب را کم کند.
3- ورزشکارانی که در معرض آسیب قرار دارند، می بایست نکات ایمنی را جهت کاهش حوادث رعایت نمایند.
4- توصیه می شود برای پیشگیری از شکستگی استخوان قوزک پا، مصرف غذاهای غنی از مواد مغذی را در برنامه خود قرار دهید.
گاهی حتی پس از بهبود شکستگی مچ پا، فرد علائمی را مشاهده می کند که نشان می دهند عملکرد طبیعی قوزک پا به این ناحیه بازنگشته است. از جمله عوارض شکستگی مچ پا می توان به موارد زیر اشاره نمود:
1- آرتروز؛ شکستگی هایی که به مفصل استخوان آسیب می رساند، می تواند سال ها بعد باعث آرتروز شود. اگر مدت ها بعد از شکستگی، قوزک پا همچنان درد داشته باشد، باید به پزشک مراجعه نمایید.
2- التهاب استخوان؛ اگر قوزک پا دچار شکستگی باز شود. یعنی انتهای یکی از استخوان های شکسته شده بیرون زده باشد، استخوان در معرض میکروب قرار می گیرد و ممکن است عفونت کند.
3- سندروم کمپارتمان؛ این عارضه به ندرت برای قوزک پا اتفاق می افتد و در صورت ایجاد، منجر به درد، تورم و فلج شدن ماهیچه یا پای فرد می شود.
4- آسیب به عصب یا رگ های خونی؛ آسیب قوزک پا می تواند به رگ های خونی و اعصاب صدمه بزند و آن ها را پاره کند. اگر احساس کردید که این ناحیه از پایتان بی حس شده یا اینکه خون در آن جریان نمی یابد، بایستی به پزشک مراجعه کنید.
5- خونریزی؛ خونریزی یکی از علائمی است که به ندرت بعد از جراحی در ناحیه اتفاق می افتد. این علامت نیاز به مداخله سریع و درمان دارد.
6- تاخیر در جوش خوردگی؛ این مورد نیز گاها دیده می شود که ممکن است به علت توان بدنی پایین بیمار باشد.
7- لخته شدن خون در شریان ها؛ لخته شدن خون در رگ های پا حتی بعد از درمان شکستگی ممکن است دیده شود. البته لازم است اشاره کنیم که با مراجعه دائم به پزشک در حین ترمیم استخوان می توان از ایجاد این عارضه پیشگیری نمود.
8- درد ناشی از پیچ یا پین؛ گاهی فرد در محل اتصال پین یا پیچ دچار درد می شود که در صورت غیرقابل تحمل بودن لازم است به پزشک مراجعه داشته باشد.
به طور کلی شکستگی مچ پا می تواند بین 6 الی 12 هفته ترمیم شود. اگر آسیب به حالتی باشد که لازم به عمل جراحی نباشد نهایتا تا 6 هفته بهبود می یابد. طی این مدت امکان دارد که پزشک صلاح بداند شرایط بیمار را با استفاده از عکس برداری های اشعه ایکس مورد بررسی قرار دهد.
در روزهای ابتدایی درمان پزشک معالج معمولا از یک آتل برای محافظت از ناحیه مچ پا استفاده می کند. تا به تدریج تورم مچ پا کاهش یابد. بعد از شکستگی مچ پا ممکن است که نیاز باشد تا بیمار برای چند ماه از مچ بند برای حمایت بیشتر از مچ پا استفاده کند.
در ادامه برای اینکه بتوانید در تسریع روند بهبودی کمک کنید نکاتی را ذکر می کنیم.
1- از فشار آوردن به مچ پا خودداری کنید. تا حد امکان نباید در هنگام راه رفتن وزن خود را را روی مچ پایتان قرار دهید.
2- استراحت کنید و تا زمانی که قوزک پا بهبود نیافته است، وسایل سنگین را بلند نکنید یا فعالیت های ورزشی انجام ندهید.
3- فیزیوتراپی را فراموش نکنید! زمانی که مچ پای شما در حال بهبود و ترمیم است، امکان دارد که پزشک لازم بداند که تمریناتی در قوزک پای شما انجام شود. نحوه درست تمرین را فیزیوتراپیست به شما خواهد گفت. انجام دادن تمرینات مناسب منجر به تقویت استخوان های قوزک پا می شود.
4- به رژیم غذایی خود توجه کنید زیرا شکستگی مچ پا همانند دیگر شکستگی ها برای بهبودی نیازمند ماده مغذی است. در این باره با پزشک خود مشورت کنید تا رژیم غذایی مناسب را به شما بدهد.
5- از مصرف سیگار خوداری کنید. اگر در طی این مدت سیگار بکشید، ترمیم استخوان های مچ پا به کندی صورت می پذیرد. دود سیگار دارای موادی است که توانایی بدن را در ایجاد بافت استخوانی جدید مختل می کند.
6- در طی مدتی که استخوان مچ پا در حال بهبود و ترمیم است، نیاز است که به طور منظم به پزشک مراجعه کنید تا شرایطتتان مورد بررسی قرار گیرد.
شکستگی مچ پا با پیچ خوردن مچ پا فرق دارد. زمانی که پا پیچ می خورد، رباط آن کش می آید و امکان پارگی نیز وجود دارد. رباط یا پیوند عضلانی همان بافت محکمی است که استخوان را محکم سر جایش قرار می دهد. در هنگام پیچ بخوردگی مچ پا، احساس درد و تورم به وجود می آید که شدت این درد به میزان پیچ خوردگی بستگی دارد.
به طور مثال اگر پیچ خوردگی درجه یک باشد کمی متورم خواهد شد ولی اگر پیچ خوردگی از نوع درجه سه باشد تورم بسیار حاد خواهد بود. بنابراین بسته به وخامت پیچ خوردگی گاهی اوقات مچ پا نمی تواند وزن بدنتان را تحمل کند. درمقابل، شکستگی مچ پا درد شدیدتری دارد. به صورتی که توان قرار دادن پا بر روی زمین را نخواهید داشت.
البته همه این ها به نوع شکستگی و علت آن بستگی دارد. برای مثال گاهی شکستگی مچ پا کبودی و تورم به همراه دارد. تنها راهی که بدانید قوزک پایتان دچار شکستگی یا پیچ خوردگی شده، این است که به پزشک مراجعه کنید. پزشک برای تشخیص نوع آسیب، آزمایش های مختلفی انجام می دهد.
در این مقاله به ذکر علائم شکستگی قوزک پا و بهبود شکستگی مچ پا پرداختیم. می توان انتظار داشت که بیشتر شکستگی های قوزک پا بسته به شدت آن ها، بین 4 تا 8 هفته زمان برای بهبودی استخوان نیاز داشته باشند. همچنین برای به دست آوردن محدوده حرکتی کامل توانایی استفاده از مفصل به چندین ماه زمان احتیاج داریم.
همانطور که می دانید بیشتر شکستگی های ساده با عدم تحرک و همچنین فعالیت های بدون فشار بهبود می یابد ولی شکستگی های شدیدتر، به خصوص شکستگی هایی که احتیاج به عمل جراحی دارند، برای بهبودی به زمان بیشتری نیاز دارند.
هر نوع شکستگی می تواند خطر ابتلا به آرتروز را در مفصل آسیب دیده بیشتر کند. لذا توجه به مراقبت های بعد از درمان شکستگی بسیار حائز اهمیت می باشد.
امیدواریم پس از مطالعه مقاله فوق بتوانید در هنگام بروز چنین حوادثی از اقدامات مناسب جهت درمان شکستگی استفاده نماید.