چنانچه مچ دست شما دچار درد شدید شد، بسیار آزاردهنده است پیداکردن علت درد مچ دست و بی‌حسی انگشتان جز دغدغه‌های افراد مبتلا هست. دلایل متفاوتی باعث به‌وجودآمدن درد مچ است که با مراجعه به دکتر برای درد دست می‌توان علت درد را متوجه شد. در این مقاله به طور کامل از علت به‌وجودآمدن درد و التهاب مچ دست و بی‌حسی انگشت‌ها خواهیم پرداخت.
مچ بین کف دست و ساعد قرار دارد. سلامت این مفصل برای حرکت دست بسیار مهم است. گاهی این قسمت بدن دچار درد می‌شود، به‌طوری‌که فرد را از انجام کارهای روزمرة خود بازمی‌دارد. این درد ممکن است با بی‌حسی انگشتان نیز همراه باشد، به‌طوری‌که احساس گزگز، سوزن‌سوزن‌شدن و بی‌حسی را در انگشتان تجربه کنید.
درد و التهاب مچ‌های دست و بی‌حسی انگشت‌ها علت‌های متفاوتی دارد. طبق آماری که منتشرشده است، علت شایع درد و التهاب مچ از مشکلات پیچ‌خوردگی و شکستگی بروز می‌کند. چنانچه قسمت‌های مختلف مچ دست مانند استخوان‌ها، ربات‌ها یا تاندون‌ها دچار مشکل شوند، می‌توانند باعث درد و التهاب مچ شوند. مثلاً درصورتی‌که رباط مچ کشیده شود، احساس درد شدیدی را تجربه خواهید کرد.
همچنین در صورت داشتن مشکلات اعصاب شما ممکن است، درد مدت را تجربه کنید. درهرحال مشکلات هر قسمتی از دست، باعث اخلال در زندگی روزمرة ما می‌شود و باید به فکر پیداکردن علت و سپس درمان این عارضه بود.
در زیر به علت‌هایی که باعث ایجاد درد و التهاب مچ‌های دست و بی‌حسی در انگشتان می‌شود اشاره خواهیم کرد:
صدمات فیزیکی:
این آسیب‌دیدگی‌ها می‌توانند به دو شکل به وجود آیند. یک نوع از این آسیب‌دیدگی‌ها، به دلیل فشار و ضربه ناگهانی در اثر افتادن یا کشیدگی دست رخ می‌دهد که در اثر آن با رگ‌به‌رگ شدن، کشیدگی و حتی شکستگی روبرو خواهید شد. علت آسیب‌دیدگی دیگر به دلیل حرکات تکراری است که در طول روز انجام می‌دهید و مچ را درگیر می‌کند.
این وضعیت موجب التهاب بافت اطراف مفاصل یا شکستگی فشاری خواهد شد. بازی تنیس، نواختن ویولن یا رانندگی طولانی‌مدت از مواردی است که فشار به مچ وارد می‌کند. سعی کنید در زمان انجام این کارها زمانی را برای استراحت دست اختصاص دهید.
سندروم دکورون مثالی است از فشار تکراری بر مچ که در آن درد انتهای شست را به همراه دارد. اگر علائمی مانند، درد فوری و حساسیت به لمس، کبودی و ورم اطراف مچ دست، بدشکلی وضعیت مچ‌های دست را مشاهده کردید، ممکن است نشانه شکستگی مچ باشد و باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
سندروم تونل کارپال از دلایل شایع ایجاد درد در مچ‌های دست و بی‌حسی در انگشتان:
آیا می‌دانید سندروم تونل کارپال از جمله بیماری‌های شایعی است که در مچ ایجاد می‌شود و علت آن فشردگی و گیرافتادن عصب میانی تونل کارپال است. این عصب از داخل مچ عبور می‌کند و قدرت حرکت دستان را فراهم می‌کند. از علائم آن می‌توان به مورمورشدن و سوزن‌سوزن‌شدن، بی‌حسی و خشک‌شدن پوست نام برد.
استئوآرتریت:
این یک بیماری مفصلی است که با ایجاد ساییدگی و فرسودگی در قسمت دست، زانو، لگن و ستون فقرات که شایع است، باعث ایجاد آسیب‌دیدگی می‌شود. در استئوآرتریت، غضروف استخوان به‌مرورزمان تخریب می‌شود. در مچ زیاد شایع نیست و زمانی در مچ باعث ناراحتی می‌شود که قبلاً دست آسیب‌دیده باشد.
آرتریت روماتوئید:
این مشکل یک نوع اخلال در سیستم ایمنی بدن است که بدن، بافت به بافت خودش حمله می‌کند و مچ را نیز درگیر می‌کند. معمولاً هر دو مچ‌های دست را درگیر می‌کنند. این بیماری همان روماتیسم مفصلی است که بیماری التهابی سیستمیک مفاصل شایع بوده که اندام‌های مختلف را درگیر می‌کند. چنانچه باعث درد و التهاب مچ دست شود، می‌تواند سفتی مفاصل، خشکی مفاصل، تورم جزئی مفاصل و بی‌حسی و گزگز را نیز به همراه داشته باشد.
آرتریت سپوریاتیک:
افرادی که به اختلال پوست سپوریاتیک مبتلا می‌شوند، این بیماری در آنها باعث تشکیل قطعات پوستی ضخیم می‌شود و در نهایت منجر به درد و التهاب مچ‌های دست و بی‌حسی در انگشتان و سوزش و تورم در این ناحیه می‌شود. خشکی و کاهش بازه حرکتی نیز از علائم دیگر این بیماری است.
تاندونیت‌ها (التهاب تاندون):
تعداد فراوانی از تاندون‌ها امکان حرکت مچ و انگشتان دست را فراهم می‌کنند و آسیب به هر کدام از این تاندون‌ها درد شدید را به همراه دارند. تاندونیت در مچ و در راستای کناری شصت شایع بوده و علت اصلی آن، استفاده بیش از حد از عضلات است که باعث درد مفاصل، سفتی و ناتوانی در حرکت می‌شود.
کیست گانگلیون:
این چیست غیرسرطانی خوش‌خیم که درون آن دارای مایع است و در تاندون‌ها و مفاصل مچ‌های دست ایجاد خواهد شد. کیست می‌تواند با تحت‌فشار قراردادن اعصاب مچ، منجر به درد و التهاب مچ‌های دست و بی‌حسی انگشت‌ها شود. این وضعیت با درد همراه است، اما خطرناک نیست.
نقرس:
نقرس یک بیماری آرتروز که منجر به ورم، درد، سوزش مفاصل می‌شود و احساس گرما در ناحیه آسیب‌دیده توسط افراد مبتلا تجربه شده است. علت نقرس، افزایش اسیداوره (ضایعات هضم غذا) خون است که نتیجه این مشکل، ایجاد کریستال‌های دردناک در مفاصل و بافت است. فشارخون بالا، دیابت و اضافه‌وزن می‌توانند نقرس را فعال کنند.
لوپوس:
لوپوس از جمله بیماری‌های خودایمنی است که بافت‌های سالم در این شرایط مورد حمله قرار می‌گیرند. مبتلایان به لوپوس شاهد آرتروز مفاصل کوچک در موج و انگشتان که منجر به درد و التهاب مچ دست و بی‌حسی انگشت‌ها خواهد شد، مواجه‌اند.
بیماری کین باخ:
این اختلال اغلب در افراد بزرگسال مشاهده می‌شود که باعث تخریب استخوان ریز مچ خواهد شد و بیماری کین باخ در اثر جریان‌نیافتن خون کافی به استخوان پدید می‌آید.
مچ‌های دست دارای پیچیدگی‌های بسیاری است. مفصل مچ در دست‌ها از استخوان، عضلات و بافت تشکیل شده است. افرادی که دچار درد در این ناحیه می‌شوند، به دلیل پیچیدگی این عضو، تشخیص علت درد مشکل خواهد بود. همان‌طور که در مطالب بالا بیان شد، علت‌های متفاوتی می‌تواند منجر به درد در مچ و بی‌حسی انگشت‌ها شود. این درد گاهی خیلی دردناک می‌شود و فرد از حرکت‌دادن دست خود ناتوان است. پس درمان این بیماری بسیار مهم است.
اولین کار برای تشخیص توسط پزشک با معاینه فیزیکی به بررسی علائم، کبودی، تورم، تغییر رنگ پوست یا تحلیل عضلات در ناحیه آسیب‌دیده می‌پردازد. ارزیابی سوزش دست، تغییر فرم مچ در دست‌ها و بازه حرکتی مچ‌های دست از معاینات فیزیکی دیگر که پزشک مورد بررسی قرار می‌دهد. در این بخش پزشک با یک آزمایش نورولوژیک سریع وجود بی‌حسی و گزگز دست و انگشتان را بررسی می‌کند.
از روشهای دیگر تشخیص:
تست‌های تصویری: تست تصویری، جهت تشخیص علت درد در مچ دست و بی‌حسی انگشتان، اطلاعات ارزشمندی به پزشک خواهد داد. یک نمونه از این تست‌های رایج آزمایش اشعه ایکس است که به تشخیص شکستگی استخوان، نشانه‌های مشکل استئوآرتریت می‌پردازند.
نمونه دیگر این تست‌ها ام‌آرآی است، امواج رادیویی و میدان مغناطیسی تصاویری از استخوان‌ها و بافت نرم ارائه می‌دهند. برای ام‌آرآی به‌جای واردشدن به دستگاه تونل مانند می‌توانید مچ را در دستگاه کوچک‌تر قرار دهید. از نمونه‌های دیگر روشهای ساده و غیرتهاجمی اولتراسوند است که وضعیت تاندون‌ها، ربات‌ها و کیست‌ها را نشان می‌دهد.
الکترومیوگرافی: اگر پزشک مشکوک به سندروم تونل کارپال باشد، ممکن است آزمایش الکترومیوگرافی را تجویز کنند.
رادیکولوپاتی گردنی: چنانچه ریشه عصب گردن دچار فشردگی شود، می‌تواند درد در مچ را به دنبال داشته باشد. در این صورت آزمایش نوار عصب و عضله و ارزیابی عملکرد عصبی باید انجام شود.
درمان درد در مچ و بی‌حسی آن از دغدغه افراد مبتلا به این عارضه است. درمان این بیماری بستگی به علت به‌وجودآمدن آن دارد. سن و وضعیت جسمانی فرد در درمان و بهبودی تاثیر دارد، اما به‌طورکلی چند روش مشابه برای درمان مچ و بی‌حسی انگشتان وجود دارد. از روشهای درمانی، درمان با استفاده از دارو، گرما و سرمادرمانی، درمان دستی، فیزیوتراپی، انجام حرکات ورزشی در خانه، استفاده از امواج گرمایی عمقی به دست و در نهایت عمل جراحی است. در زیر هر کدام از روشهای درمانی که درد و علائم این بیماری را کاهش می‌دهد و پزشک آنها را تجویز می‌کند، را توضیح خواهیم داد:
دارو: یکی از این داروها، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی است، مانند ایبوپروفن و ناپروکسن که به کاهش درد و التهاب منجر می‌شود. مسکن‌ها مانند استامینوفن و ترامادول به کاهش درد منجر خواهد شد. همچنین مسکن موضعی مانند پماد و ژل یا چسب می‌تواند درد در مچ را آرام کند.
گرما و سرمادرمانی: کمپرس سردوگرم روی دست و مچ در دست‌ها قرار دهید تا التهاب و ورم را کاهش دهد. گرمادرمانی باعث افزایش جریان خون و سرمادرمانی باعث بی‌حسی و کاهش ورم می‌شود.
درمان دستی در این روش یک فرد آموزش‌دیده با اعمال فشار متمرکز روی بافت و مفصل مچ، باعث کاهش تنش عضلانی، بهبود گردش خون و توانایی حرکت مفصل و عملکرد آن خواهد شد. این روش درمانی در کنار روشهای دیگر مناسب است.
بریس مچ دست: این وسیله (آتل) باعث می‌شود دست بی‌حرکت بماند و مانع از فشار زیاد به دست، رگ‌به‌رگ شدن یا سندروم تونل کارپال شود.
فیزیوتراپی: فیزیوتراپی با انجام حرکات کششی و کاهش خشکی دست علائم را کمتر می‌کند. این تمرینات بر روی مچ، ساعد و انگشتان تمرکز کرده و منجر به کاهش تنش و درد خواهد شد.
انجام حرکات ورزشی در خانه برای کاهش درد و علائم
اولتراسوند: روش کار به این صورت است که با استفاده از امواج گرمایی عمقی به دست باعث افزایش جریان خون خواهد شد و درد و التهاب را کاهش می‌دهد.
الکترو تراپی: با تحریک عصب و تحریک عضله برای کاهش درد بهره می‌برند.
عمل جراحی: گاهی عمل جراحی ضروری می‌شود. مانند شکستگی استخوان، سندروم تونل کارپال، ترمیم پارگی رباط یا تاندون.
افرادی که دچار درد در مچ دست شده‌اند، در بعضی موارد علائم آنها کاملاً شبیه به هم نیست. علائم این درد بستگی به علت به‌وجودآمدن آن دارند. میزان این درد در افراد مختلف متفاوت است. مثلاً درد در مچ ناشی از آرتروز بسیار کسل‌کننده است، درحالی‌که سندروم تونل کارپال، اغلب باعث بی‌حسی و احساس مورمورشدن می‌شود. اگر درد مچ دست و بی‌حسی انگشتان شما بیش از چند روز ادامه داشت و در انجام کارهای خود و حمل اجسام سنگین ناتوان بودید یا توانایی خم‌وراست کردن مفصل را نداشتید، لازم است که مسئله را جدی بگیرید و به پزشک ارتوپد مراجعه کنید، تا ابتدا علت درد را تشخیص دهد. علائم دیگری به جز این موارد نیز در مچ بروز می‌کنند که همه آنها نشان از یک مشکل است. در زیر به این علائم اشاره خواهیم کرد و در صورت مشاهده هر کدام از این موارد باید به فکر مراجعه به پزشک بود.
اگر شما مشغول هیچ کاری نبودید و در حال استراحت بودید این درد را حس کردید
اگر مفصل شما فرم آن تغییر پیدا کرد.
مشاهده‌کردن تورم و کبودی در مچ در دست‌ها و اطراف آن یا ساعد
اگر نشانه‌ای از عفونت مانند تب، قرمزی و گرمی را احساس کردید
بی‌حسی یا گزگز شدن دست یا مچ یا ناحیه انگشتان
سفتی در مچ به‌طوری‌که نتوانید دست‌های خود را مشت کنید.
درد و بی‌حسی که در شب‌ها شدت می‌گیرد
ایجاد دردی ناگهانی
احساس گرما در مفصل نزدیک مچ دست
مشاهده موارد اورژانسی: اگر با موارد اورژانسی مانند درد شدید، تغییر شکل مچ و بی‌حسی و کبودی انگشتان دست مواجه شدید لازم است سریعاً اقدام برای درمان صورت گیرد.
هر فردی ممکن است در معرض آسیب‌دیدگی خفیف یا شدید مچ باشد، زیرا امروزه فعالیت‌ها به شکلی است که فشار به مچ در دست‌ها وارد می‌شود. مانند تایپ‌کردن، حرکات ورزشی و... بعضی از موارد احتمال آسیب به مچ را بیشتر می‌کنند. مانند حرکات ورزشی، حرکات تکراری، بعضی بیماری‌ها و مشکلات خاص، کمبود ویتامین و سن. در بین ورزشکاران حرکات تکراری یا ضربه رایج است که می‌تواند آسیب به مچ دست را در پی داشته باشد.
ورزش مانند بولینگ، ژیمناستیک. بارداری، دیابت، اضافه‌وزن، آرتریت، روماتوئید، نقرس احتمال سندروم تونل کارپال را بالا می‌برد. از عوامل دیگر بالارفتن سن است که با ساییدگی و تحریک مفاصل و بافت‌ها همراه از. افزایش سن باعث فرسودگی مفاصل نیز می‌شود و خشکی و تورم دست را با خود می‌آورد. پیشگیری از حوادث غیرمترقبه و افزایش سن که منجر به درد در مچ می‌شود غیرممکن است اما بهتر است با رعایت نکاتی احتمال ابتلا به درد در مچ در دست‌ها و بی‌حسی انگشت‌ها را کاهش دهید.
استخوان‌هایتان را تقویت کنید: کلسیم کافی مصرف کنید تا از شکستگی استخوان جلوگیری شود. هزار تا ۱۲۰۰ میلی‌گرم در روز برای بزرگسالان.
مراقب باشید به زمین نخورید: افتادن روبه‌جلو و روی دست فشار زیادی به دست وارد می‌کند که به مچ آسیب وارد خواهد شد.
در صورت انجام تایپ‌کردن بین کار خود استراحت کنید تا فشار مداوم از روی دست شما برداشته شود.
ورزشکاران باید ابزار محافظتی استفاده کنند محافظ مچ دست برای انجام ورزش‌هایی مثل فوتبال، اسنوبرو و اسکیت‌سواری ضروری است.
سعی کنید در خانه ورزش‌های کششی انجام دهید، تا دست شما و بافت آن نرم شود.
از حمل اجسام سنگین به‌صورت مداوم جدا خودداری کنید. حمل اجسام سنگین به‌صورت طولانی‌مدت، علاوه بر فشار به دیسک و مهره‌های کمر موجب آسیب به دست و مچ نیز خواهد شد.
خود را از استرس و فشارهای عصبی دور کنید تا به عصب دستتان فشاری وارد نشود، زیرا مشکلات اعصاب نیز می‌تواند باعث درد ناحیه دست و مچ در دست‌ها شود.
سخن پایانی
درد مچ دست و بی‌حسی انگشتان یک عارضه مکرر است که در سنین مختلف رخ می‌دهد. شایع‌ترین دلیل درد و التهاب مچ در دست‌ها پیچ‌خوردگی و تاندونیت است. پزشک باتوجه‌به علائم شما مانند درد شدید، درد مبهم، سوزن‌سوزن‌شدن یا گرفتگی دست، علت درد در مچ و بی‌حسی انگشتان می‌دهد. به دلیل آناتومی پیچیده مچ‌های دست، تعیین علت درد و التهاب مچ شما می‌تواند یک فرایند دشوار باشد.
چنانچه شما دچار این عارضه شدید و علائمی مانند بی‌حسی دست ناتوانی در حرکت دست و تورم و التهاب شدید باید سریعاً به یک پزشک ارتوپد مراجعه کنید. برای اینکه از این بیماری پیشگیری کنید، سعی کنید حرکات تکراری و سنگین انجام ندهید. بهترین گزینه برای درمان این عارضه‌ها که در دست‌وپا به وجود می‌آید، انتخاب یک پزشک ماهر ارتوپد است.
اگر درد و التهاب مچ شما خوب نشد، یا اگر درد شدید و طولانی داشتید که در زمان استراحت هم ادامه داشت، باید به پزشک مراجعه کنید. برای پیداکردن فوق‌تخصص ارتوپدی یا متخصص روماتولوژی به کلینیک ما مراجعه کنید و در کلینیک ما می‌توانید از خدمات مشاوره با دکتر ارتوپد یا دکتر روماتولوژی استفاده کنید.