در میان انواع دردهایی که در دستان خود تجربه میکنیم، درد در قسمت مچ قسمت دستها، از همه شایعتر است. چندین مفصل کوچک مچ ناحیه دست ما را تشکیل دادهاند. این مفاصل سبب میشوند که مچهای دستها به استخوان دست و بازو متصل شود. ما با مچهای دست خود امور روزانه خود را انجام میدهیم و اگر هر مشکلی برای آن به وجود آید، عملاً انجام بسیاری از کارها برای ما سخت و دشوار میشود. حتی کیفیت زندگی ما هم با این درد تحت تاثیر قرار میگیرند؛ بنابراین باید به دنبال پاسخ به این سؤال باشیم که به چه علت مچ قسمت دستها درد میکند؟
بر اساس آنچه که آمار نشان میدهد معمولاً درد مچ ناحیه دست به سبب پیچخوردگی و شکستگی که در اثر حوادثی مانند تصادف، زمینخوردن یا آسیبهای ورزشی رخ میدهد. درصورتیکه بخشهایی از مچهای دستها مانند استخوان، رباطها، مفاصل یا تاندونها آسیب ببینند، درد شدیدی را در این قسمت از دست خود تجربه خواهید کرد. بهعنوانمثال درصورتیکه رباط مچهای دست شما بیش از اندازه کشیده شود، شما علائم آن را با درد مچ در هنگام حرکت تجربه خواهید کرد.
گاهی اوقات هم بیماریهای برای مچ قسمت دستها به وجود آمده و بهمرورزمان، سبب درد آن میشوند. از جمله این بیماریها میتوان به آرتروز، سندرم تونل کارپال، نقرس و فشارهای مداومی که به مچ میآید و سبب بیماری میشود، اشاره کرد.
درد در زیر مچ ناحیه دست، روی مچ و بخشهای مختلف آن، به علل زیادی رخ میدهند. گاهی در اثر خستگی یا یک فشار کوچک دچار چنین دردی شدهایم و گاهی علت مهمتری باعث تجربه درد مچ شده است. همچنان در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا به شما بگوییم دردگرفتن مچهای دستها نشانه چیست و 7 علت مهم آن را با شما در میان بگذاریم:
آسیبهای ناگهانی
مچهای دست ما همواره در معرض بسیاری از صدمات و آسیبهای ناگهانی قرار دارد. از جمله این صدمات میتوان به شکستگی مچ قسمت دستها، پیچخوردگی و کشیدگی تاندونهای آن اشاره کرد. این نوع آسیب باوجود آن که درد زیادی به همراه دارد، اما شاید در تصویربرداری اشعه ایکس قابلتشخیص نباشد.
صدماتی در اثر انجام حرکات تکراری
برخی از ما به حرفهها و کارهایی مشغول هستیم که در آن امور مجبور هستیم برخی از امور تکراری را با دست خود انجام دهیم. این حرکات تکراری باگذشت زمان، سبب التهاب مفاصل مچ ناحیه دست شده و مشکلات متعددی برای آن به وجود آورند. به این صورت مفصل مچهای دستها متورم و ملتهب شده و با فشاری که به عصب آن وارد میکند، درد زیادی با خود به همراه دارد.
سندرم دکوروان
طی این بیماری، تاندونهایی که در مچهای دست قرار دارند و همچنین پوششهای آنها، دچار التهاب و تورم میشوند. افرادی که به این مشکل دچار هستند، علاوه بر درد مچ، شاهد علائمی مانند احساس گرما داخل مچ، ورم و ضعف عضلات دست شوند.
آرتروز
این بیماری هم زمانی به وجود میآید که برای ساعتهای طولانی در روز، با دستان خود حرکات تکراری انجام دهید. البته افرادی که پا به سن میگذارند هم ممکن است با آرتروز مواجه شوند. طی این بیماری غضروفهایی که در قسمت انتهایی استخوانها قرار گرفتهاند، بهآرامی و باگذشت زمان تخریب میشوند. با ساییده شدن استخوانها بر رویهم در اثر نبودن این غضروفها، درد زیادی را تجربه خواهید کرد.
آرتریت روماتوئید
یکی از بیماریهایی که این روزها برخی از انسانها با آن درگیر هستند، آرتریت روماتوئید و یا همان روماتیسم مفصلی است. این بیماری در واقع یک نوع اختلال است که طی آن، سیستم ایمنی بدن بافتهای بدن را بهاشتباه دشمن تصور کرده و به آنها حمله میکند. یکی از قسمتهایی که طی این حمله درگیر میشود، مفاصل مچ قسمت دستها است.
سندرم تونل کارپال
اگر بخواهیم به یکی از شایعترین علل درد در مچ ناحیه دست اشاره کنیم، بدون شک از سندرم تونل کارپال نام خواهیم برد. این بیماری زمانی رخ میدهد که عصب مدیان (عصب میانی دست) در هنگام عبور از تونل کارپال، دچار فشار شود. این فشار، خود را با درد و ورم مچ دستها نشان میدهد.
کیست گانگلیون
همه ما میدانیم که کیستها، بافتهای نرمی هستند که در بخشهای مختلفی از بدن رشد میکنند. درون این بافتها مایعاتی وجود دارد که اگر بهمرورزمان بزرگ شوند، درد و فشار زیادی با خود به همراه میآورند. گاهی اوقات شاهد رشد این کیستها در مچ دست هستیم که سبب میشوند با کوچکترین حرکت دست، درد زیادی را در این قسمت از دست خود تجربه کنیم.
شکستگیها و دررفتگیها، سیاهشدن برخی از استخوانهای کوچک تشکیلدهنده مچ دست، نکروز آواسکولار (Avascular Necrosis) یا استئونکروزاستخوان لوییت در مچ دست میتواند باعث درد شود.
سندروم کارپال تونل، التهابهای بافت نرم مثل تاندونیتها، بورسیت ها، شکستگیها و دررفتگیهای پایین ساعد که بسیار شایع است هم در کودکان هم در سالمندان، روماتیسم مفصلی یا آرتریت خودایمن مثل لوپوس و... و نوروپاتیهای محیطی.
هر چند درد مچ دست، از آن دسته مشکلاتی است که شاید برای هر فردی به وجود آید، اما برخی از افراد بیش از دیگران در معرض خطر این مشکلات قرار دارند. در این قسمت از مقاله، برخی از مهمترین فاکتورهای خطر که مچ قسمت دستها را دچار آسیب کرده و درد ناخوشایندی برای آن به وجود میآورند را به شما عزیزان معرفی میکنیم:
انجام تمرینات ورزشی حرفهای:
برخی از افراد به فعالیتهای ورزشی حرفهای مشغول هستند و مسلماً بیش از افراد کمتحرک، با آسیبدیدگی مچ دست روبرو میشوند. انجام ورزشهایی مانند تنیس، گلف، فوتبال، بولینگ، ژیمناستیک و... باوجود تمام مواهبی که برای جسم دارند، اما ممکن است سبب آسیبدیدگی مچ قسمت دستها شوند. پس اگر بهصورت حرفهای این ورزشها را انجام میدهید، باید بیشازپیش از خود مراقبت کنید.
انجام امور تکراری:
سبک زندگی ما بهگونهای است که مجبور هستیم به واسطه شغل و حرفهای که داریم، برخی از حرکات تکراری را در طول روز انجام دهیم. این امر بهمرورزمان، سبب ایجاد فشار بر روی مچ قسمت دست شده و به مفاصل، غضروفها، تاندونها و رباطهای دست آسیب میرساند. مشاغلی مانند آرایشگری و کوتاهکردن موهای مشتریان، نویسندگی، تایپ، نوازندگی و... زمینه را برای درد مچ دست فراهم میکنند.
درگیر بودن با برخی از بیماریها:
به تمام فاکتورهای خطر که تاکنون در مورد آنها صحبت کردیم، برخی از بیماریهای خاص را هم اضافه کنید. گاهی دردهای مچ دستها، به علت یک بیماری جسمانی رخداده که در ظاهر چندان ارتباطی با مچ قسمت دست ندارد. بیماریهایی مانند دیابت، نقرس، بیماریهای خودایمنی و چاقی، میتوانند زمینه را برای مشکلات مچهای دست فراهم کنند. بنابراین اگر به یک بیماریهای زمینهای دچار هستید و بهتازگی دردهایی را در مچهای دستها خود احساس میکنید، حتماً این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
پس از آن که به علت درد مچ دست در شب یا روز پی بردیم، زمان آن رسیده است که فکری به حال درمان آن کنیم. معمولاً متخصصان باتوجهبه ریشه اصلی درد، ساختار بدنی بیمار، سن او و وضعیت سلامتی جسمانی بیمار، بهترین درمان را برای او در نظر میگیرند. در ادامه مطلب، شما را با برخی از مؤثرترین رویکردهای درمانی برای رفع درد مچ آشنا میکنیم:
استراحت
بدون شک اولین کاری که پزشک از شما میخواهد انجام دهید، استراحت و انجامندادن هیچ کاری با مچ دردناک است. درصورتیکه میزان ضربه یا آسیبدیدگی به مچهای دستکم باشد، پس از چند روز استراحت، التیام پیدا کرده و نیاز به درمانهای جدی نخواهید داشت.
دارودرمانی
یکی از بهترین روشهایی که میتوان به واسطه آن دردهای ناخوشایندی که برای مچهای دستها به وجود آمده را درمان کرد، مصرف داروست. اگر درد شما شدید باشد، پزشک مصرف داروهای مسکن را تجویز خواهد کرد. اگر یک التهاب یا عفونت سبب دردهای مچ قسمت دست شده باشد، نیاز به مصرف داروهای ضدالتهاب و آنتیبیوتیک خواهید داشت. آنچه اهمیت دارد این است که هر دارویی را تحتنظر پزشک متخصص مصرف کرده و از خوددرمانی بهشدت بپرهیزید.
تمرینات فیزیوتراپی
در میان درمانهایی که متخصص ارتوپد برای رفع درد و ناراحتی درد مچ دست برای بیمار خویش در نظر میگیرد، انجام تمرینات فیزیوتراپی است. این تمرینات توسط فیزیوتراپیستهای ماهر و باتجربه طراحی میشود و اگر آنها را بهصورت مستمر و بهدرستی انجام دهید، آسیبدیدگیهای دست و مشکلات تاندونها را درمان میکند. پس از انجام این تمرینات مشاهده خواهید کرد که قدرت عضلات دست بیشتر شده و دامنه حرکتی آن که محدود شده بود، گسترش پیدا کرده است.
آتلبندی
گاهی آسیبی که به مچ در دستها شما وارد شده است، نیاز به سپریشدن زمان برای بهبودی دارد. بهخصوص اگر مچ قسمت دست شما دچار پیچخوردگی، کشیدگی تاندون و یا شکستگی استخوان باشد. بدین منظور باید دست را گچ گرفت، آتلبندی کرد و یا از بریس مچ دست استفاده نمود. تمام این موارد بستگی به نوع آسیب و میزان آن دارد. آتل سبب میشود مچ در دستها برای مدتی بیحرکت باقی بماند تا آسیبهای آن توسط سیستم قدرتمند جسم ترمیم شوند.
عمل جراحی
اگر میزان آسیبدیدگی مچ قسمت دست خیلی زیاد باشد، عمل جراحی ضروری میشود. بهعنوانمثال اگر شکستگی استخوان آن بهقدری زیاد باشد که نتوان با گچ و آتل به ترمیم آن کمک کرد، باید قطعات شکسته استخوان را با یک ابزار فلزی به نام پین به همدیگر متصل کنند. اگر سندرم تونل کارپال پیشرفت کرده و شدید شده باشد، لازم است عمل جراحی بر روی آن انجام شود تا فشاری که بر روی عصب مدیان وارد شده است، برداشته شود. همچنین اگر تاندونها یا رباطهای مچ دست آسیبدیده باشند، باید با عمل جراحی اتصال آنها را برقرار کرد.
در طول زندگی ما، وقایع پیشبینینشدهای رخ میدهند که باعث ایجاد صدمات و آسیبهای فراوانی برای مچ قسمت دست میشوند. شاید نتوان از این حوادث جلوگیری کرد، اما راههایی وجود دارد که با رعایت آنها، میتوانیم از مچ در دستها خود در برابر حوادث مختلف محافظت کنیم و این راهها عبارتاند از:
مصرف کلسیم به میزان کافی:
استخوانهای دست ما برای آن که از آسیبهای مختلف در امان بمانند، باید همیشه قدرتمند باشند. مصرف برخی از ویتامینها و مواد معدنی، به استحکام استخوانها کمک میکند. کلسیم یکی از بهترین موادی است که از شکستن استخوان و بروز بیماریهایی مانند پوکیاستخوان جلوگیری به عمل میآورد.
پیشگیری از آسیبدیدن دست:
هر چند بسیاری از آسیبهای مچهای دست بهصورت ناگهانی رخ میدهند، اما تا حدودی میتوان از آن جلوگیری به عمل آورد. بهعنوانمثال سعی کنید در هنگام راهرفتن از کفشهای مناسب استفاده کنید. اگر مجبور هستید بر روی سطوح سخت و سرد حرکت کنید، مراقب خود باشید. برای پلههای خود نرده نصب کنید تا خدایی نکرده زمین نخورید و برای مچ ناحیه دست شما آسیبی به وجود نیاید.
استفاده از مچبند:
اگر فعالیتهای ورزشی شما بهگونهای هستند که هر لحظه ممکن است به مچ در دستها شما آسیبی وارد شود، سعی کنید در هنگام انجام این ورزشها، حتماً از مچبندهای استاندارد و یا محافظ مچ استفاده کنید.
استراحت دادن به دست پس از حرکات تکراری:
برخی از ما به مشاغلی مانند تایپ و نویسندگی مشغول هستیم. در این شغلها باید بهصورت مرتب از موس و کیبورد استفاده کنیم که توسط انگشتان و مچهای دست انجام میشود. در اینگونه مواقع سعی کنید پس از چند دقیقه کار، به دستان خود استراحت دهید و مچ ناحیه دست خود را در حالت آزاد نگه دارید.
چه زمانی برای پیداکردن دلیل درد مچ دست به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر دست شما رگبهرگ شده و یا یک فشار جزئی بر روی آن ایجاد شده است، میتوان با درمانهای خانگی مانند استراحت، قراردادن کمپرس یخ و مصرف داروهای مسکن بدون نسخه، آن را التیام بخشید. اما اگر پس از گذشت چند روز درد شما همچنان ادامه دارد و با علائمی مانند بیحسی، ورم، کبودی و کاهش دامنه حرکتی دست خود مواجه هستید، بهتر است یک متخصص ارتوپد شما را معاینه کند.
با چه علائمی میتوان به مشکلات و آسیبهای مچ ناحیه دست پی برد؟
اگر مچ در دست شما به هر دلیلی دچار آسیبدیدگی شده باشد، ممکن است دردهایی را در حد خفیف، شدید یا متوسط تجربه کنید. گاهی علاوه بر درد شاهد تورم، کبودی، بیحسی، گزگز و احساس گرما در مچ در دستها خواهید بود. ممکن است دامنه حرکتی مچ ناحیه دست شما کاهش پیدا کند و مانند قبل نتوانید اجسام را با دست خود بلند کنید.
پزشک با پرسیدن چه سؤالاتی، علت دردهای آزاردهنده مچ در دست را متوجه میشود؟
زمانی که شما به مطب پزشک مراجعه میکنید، علاوه بر معاینه دست، سؤالاتی از شما میپرسد که بدین قرار است:
-
درد دست شما از چه زمانی آغاز شد؟
-
آیا این درد، به یک حادثه یا آسیبدیدگی مربوط است؟
-
آیا به همراه درد، دچار بیحسی و گزگز در مچ ناحیه دست خود هستید؟
-
حرکت خاصی وجود دارد که با انجام آن، درد دست شما بیشتر شود؟
-
شغل شما چیست؟ آیا در طول روز، کارهای تکراری متعددی با دست خود انجام میدهید؟
-
آیا فعالیتهای ورزشی که انجام میدهید، بهگونهای هستند که سبب آسیب مچ در دستها شوند؟
سخن پایانی
هر چند ما با مچ در دست خودکارهای سخت و سنگین انجام میدهیم، اما لازم است بدانیم که ساختار آن بسیار ظریف و پیچیده است. هر نوع فشار، ضربه و بیماری برای مچ ناحیه دست، دردهای آزاردهندهای را با خود به همراه میآورند. ما با ارائه این مقاله تلاش کردیم مهمترین علتهای درد مچ دست را با شما عزیزان در میان بگذاریم. سپس برخی از مؤثرترین راهکارهای درمانی را برای رهایی از درد آزاردهنده مچ در دست را به شما معرفی کردیم.
درد مچ دست نشانه چیست؟ در نهایت باید به این موضوع اشاره کنیم که هرگز درد مچ را نادیده نگیرید و اگر پس از گذشت چند روز این درد بهبود پیدا نکرده است، حتماً یک قرار ملاقات با ارتوپد خود ترتیب دهید. متخصصان باتجربه و ماهر ما در کلینیک شکستگی و دررفتگی، به شما کمک میکنند تا هر چه زودتر علت درد شانه تا مچ ناحیه دست چپ را پیدا کرده و آن را درمان کنید.
درد مچ دست شما را برای همیشه ناتوان میکند! اگر امروز اقدام نکنید، ممکن است فردا نتوانید حتی قاشق را در دست بگیرید! این درد میتواند نشانه پارگی تاندون، آرتروز پیشرفته یا آسیب عصبی جبرانناپذیر باشد. آیا حاضرید ریسک فلج جزئی دست خود را بپذیرید؟ همین حالا به کلینیک تخصصی ارتوپدی مراجعه کنید قبل از آنکه دیر شود!