در این مقاله قصد داریم به علت درد استخوان دنبالچه چیست و شیوه های درمانی آن بپردازیم. ممکن است درد به قدری شدید باشد که فعالیت های عادی روزانه، مانند رانندگی یا خم شدن برای فرد دشوار شود. در برخی موارد ممکن است با کمردرد، درد در ناحیه باسن، درد در حین مقاربت و درد قبل یا در حین اجابت مزاج همراه گردد. در ماه های آخر بارداری، دنبالچه انعطاف پذیرتر می‌شود و گاهی اوقات زایمان میتواند سبب کشش بیش از حد عضلات و رباط های متصل به دنبالچه همراه با دررفتگی نسبی آن گردد. دردهای دنبالچه درصورتی که به موقع نسبت به درمان آنها اقدام شوند به سادگی و با روش‌های درمانی غیرتهاجمی بهبود پیدا میکنند اما در صورت مراجعه دیرهنگام ممکن است به ناچار تنها درمانهای تهاجمی کارساز باشند.
استخوان دنبالچه پایین ترین قسمت ستون فقرات می باشد که بازمانده ژنتیکی است و از سه تا پنج استخوان مهره بسیار کوچک تشکیل شده که می توانند به هم جوش خورده یا از هم جدا گردند. درد در ناحیه ی استخوان دنبالچه با فشرده شدن یا زمانی که بیمار از حالت نشسته بلند می شود تشدید می گردد. عفونت دنبالچه در زنان یکی از مشکلات شایع است. جهت تشخیص قطعی این درد، علاوه بر معاینات پزشکی، آزمایش های مختلفی تجویز می شود. روش های مختلفی برای درمان این عارضه توسط دکتر متخصص دنبالچه انجام شود.
سندرم پیریفورمیس :
سندرم پیریفورمیس به دنبال سفت شدن عضله ای به نام پیریفورمیس ایجاد می گردد. با سفت شدن عضله پیریفورمیس ، عصب سیاتیک فشرده و دردی از باسن به سمت کمر و پشت ران احساس خواهد شد. علت قطعی این بیماری هنوز مشخص نیست اما برخی از علل رایج آن شامل اسپاسم عضلانی در عضله لگن، ورزش شدید، سابقه جراحی لگن، مشکل در ستون فقرات، انقباض عضله، در رفتگی و پیچش ناگهانی لگن، تفاوت در طول پاها و تورم عضله می گردد.
دردهای ناشی از مفصل خاجی :
مفصل ساکروایلیاک به محل اتصال ستون مهره ها به استخوان های لگن گفته می شود. دردهای این قسمت بسیار به درد سیاتیک شبیه بوده و لازم است که از این مشکل تفکیک داده شود. برخی از اصلی ترین علت های ایجاد این درد شامل آرتروز دژنراتیو، بارداری، اختلالات التهابی از جمله آرتریت روماتوئید ، آرتریت پسوریازیس، آرتریت ری اکتیو و اسپوندیلیت آنکیلوزان، سابقه جراحی های کمر، تفاوت در طول پاها، آسیب های ناشی از ورزشی و وضعیت بدنی نامناسب می گردد.
درد واژن یا تناسلی :
درد واژن یا تناسلی ممکن است بیمار را آزار داده و نشستن و حتی رابطه جنسی را غیرممکن نماید. این درد واژن می تواند موقتی یا دائمی باشد و این درد معمولا به هنگام نشستن، لمس و قرار دادن تامپون تشدید خواهدشد. اصلی ترین دلایل ایجاد این درد شامل عفونت مخمری، عفونت دستگاه ادراری و واژینیت، آندومتریوز، عارضه های مربوط به کف لگن و سقط جنین می گردد.
درد دنبالچه :
از شایع ترین عوامل ایجاد کننده درد دنبالچه ضربات ، درد استخوان دنبالچه بعد از زایمان، خار استخوانی در دنبالچه، آرتروز مفصل، سرطان، عفونت و اسپاسم عضلات کف لگن را می توان نام برد.
دردهای رحمی :
وجود خلل در سیستم های مختلف بدن مانند دستگاه تناسلی زنان، دستگاه گوارش و دستگاه ادراری، سبب درد رحم و لگن خواهدشد. بعضی از علت های رایج این درد شامل عفونت دستگاه ادراری، بیماری التهابی لگن و عفونت ها، بارداری خارج رحمی، فیبروم رحم، آندومتریوز رحم، کیست یا سرطان تخمدان، سرطان کولون، چسبندگی های داخل شکمی، یبوست، کولیت اولسراتیو، آپاندیسیت، فتق دیسک بین مهره ای، روده تحریک پذیر، سنگ کلیه و مجرای ادراری و فیبرومیالژیا می شوند.
درد دنبالچه که اصطلاحا کوکسیدینیا نام گرفته است، شامل دردی است که در داخل و اطراف استخوان مثلثی شکل کوچک که در انتهای ستون فقرات، همان قسمتی که دنبالچه نام دارد رخ می دهد. همانطور که در بالا به آن اشاره شد، دنبالچه از سه تا پنج مهره یا استخوان به هم جوش خورده تشکیل شده و در ادامه ستون فقرات قرار گرفته است. . برای پاسخ به علت درد استخوان دنبالچه چیست با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
در این حالت دنبالچه به جای اینکه مستقیم به سمت پایین قرار داشته باشد، کمی خمیده خواهد شد. درد دنبالچه متغیر است و ممکن است هفته ها، ماه ها یا در برخی موارد بیشتر نیز طول بکشد. چرا استخوان دنبالچه درد میکند:
آسیب های موضعی :
افتادن روی استخوان دنبالچه سبب التهاب رباط ها و آسیب دیدن استخوان دنبالچه یا بخش اتصال دنبالچه به استخوان خاجی می گردد. معمولا آسیب دیدن دنبالچه به کبودی این استخوان منجر می شود، البته آسیب دیدگی در برخی موارد با شکستگی یا دررفتگی جلو یا عقب استخوان دنبالچه همراه خواهد بود.
فشار مکرر :
انجام فعالیت هایی مانند سوارکاری و نشستن روی زمین سخت برای مدت طولانی، به دلیل وارد شدن فشار زیاد با درد دنبالچه همراه هستند. در صورتی که این موارد علت درد نشیمنگاه باشند، درد معمولا دائمی نبوده اما چنان چه التهاب و علائم مدیریت نشود، درد مزمن شده و بر توانایی حرکتی مفصل دنبالچه تاثیر خواهد گذاشت.
زایمان :
سر نوزاد هنگام تولد، از بالای دنبالچه رد شده و فشار روی دنبالچه در برخی موارد به آسیب دیدن ساختارهای دنبالچه، یعنی دیسک، رباط و استخوان ها، منجر می شود. این فشار ممکن است سبب شکستن استخوان دنبالچه شود، البته این مورد به ندرت رخ می دهد.
درد ارجاعی دنبالچه :
درد از دیگر قسمت های ستون فقرات یا لگن، در اثر فتق یا فرسایش دیسک کمر، به استخوان دنبالچه نیز منتقل می شود. عوامل دیگری نیز سبب ایجاد درد دنبالچه می شوند که در ادامه دیگر عوامل خطر درد نشیمنگاه را شرح خواهیم داد.
جنسیت :
بانوان بیشتر از آقایان به درد دنبالچه دچار خواهند شد زیرا زاویه لگن بازتری داشته و استخوان دنبالچه هنگام زایمان دچار آسیب می گردد. در صورتی که درد خفیف یا متوسط باشد، نیازی نیست که علت دقیق آن تعیین گردد. با این وجود درد در برخی موارد شدید بوده یا منشا مهمی خواهد داشت. بنابراین بهتر است علت کلی ایجاد درد مشخص شده تا بتوان آن را به طور موثر درمان نمود.
دنبالچه نشان دهنده وجود دم باقی مانده در آناتومی بدن می باشد و برخی عقیده دارند اصطلاح رایج دنبالچه به این دلیل برای این قسمت انتخاب گردیده است. با توجه به رشد فیزیکی و بدن افراد، دنبالچه می تواند از سه تا پنج استخوان مختلف تشکیل شود که توسط مفاصل و یا رباط های دیسک مانند به هم متصل گردیده اند. تحقیقات نشان می دهند که دنبالچه یک استخوان جامد نیست و دارای حرکت محدودی بین استخوان ها بوده که توسط مفاصل فیبری و رباط ها رخ می دهد. به طور مثال زمانی که فرد می نشیند یا می ایستد، استخوان های تشکیل دهنده لگن از جمله دنبالچه، کمی به سمت بیرون و داخل چرخیده تا بتوانند بهتر به تعادل بدن کمک نماید.
دنبالچه سالم و بدون مشکل، در حفظ حالت قرارگرفتن صحیح ستون فقرات، برقراری ثبات کمر، تقویت تاندون ها و لیگامنت ها، توزیع فشار در لگن بسیار موثر خواهد بود. این استخوان مثلثی شکل، در صورت آسیب دیدن، موجب درد و التهاب در کمر و لگن و درد دنبالچه می گردد.
چنان چه انحنای طبیعی دنبالچه در اثر فشار، حالت غیرطبیعی پیدا کند، باید به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه شود تا علت درد استخوان دنبالچه چیست مشخص شود. درد دنبالچه معمولا در اثر نشستن های طولانی مدت رخ خواهد داد.
ممکن است کبودی استخوان دنبالچه مدتی پس از آسیب دیدگی بهبود یابد این در حالی است که حدود ۴ تا ۶ در هفته زمان می برد تا شکستگی استخوان دنبالچه بهبود پیدا کند.
تزریق موضعی یک عامل بی حس کننده و کاهش التهاب (لیدوکائین و استروئید) می تواند تا مقدار زیادی علائم این مشکل را تسکین دهد. اما توصیه می شود که این تزریق با استفاده از فلوئوروسکوپ یا دستگاه سونوگرافی انجام گردد. تسکین با استفاده از این روش می تواند از یک هفته تا چند سال دوام پیدا کند.
کشش: انجام کشش های ملایم رباط های متصل به دنبالچه می تواند برا کاهش درد موثر باشد. یک فیزیوتراپ، کایروپراکتور، متخصص طب فیزیکی یا سایر متخصصان می توانند بیمار را برای انجام حرکات کششی مناسب راهنمایی نمایند.
در صورتی که پزشک پس از انجام معاینه، عکسبرداری رادیولوژی و ام‌آرآی تشخیص دهد که عفونت و تومور علل درد دنبالچه نیستند، درمان غیرجراحی طولانی مدت و درمان خانگی برای دنبالچه و اصلاح فعالیت ها توصیه خواهد شد. پس از این که درد مقداری کاهش یابد که دیگر حرکت باعث درد بیش از اندازه نشود، انجام روزانه فعالیت های هوازی سبک توصیه می شود. زیرا افزایش جریان خون مواد مغذی بهبود دهنده را به ناحیه درد رسانده و باعث فعال شدن قابلیت خوددرمانی طبیعی بدن می گردد.
در پاسخ به سوال برای درد استخوان دنبالچه چه باید کرد می توان گفت درد دنبالچه می تواند بسیار ناراحت کننده باشد، در این صورت درمان خانگی برای دنبالچه و جا انداختن دنبالچه در خانه با هدف رفع درد و جلوگیری از تحریک بیشتر در دنبالچه امری ضروری و جدی می باشد. لازم به ذکراست درابتدا باید درمانهای توصیه شده توسط متخصص ارتوپدی برای مشکلات دنبالچه به کارگرفته شود و درکنار آنها درمانهای خانگی نیز میتوانند کمک کتنده باشند اما درمان کننده نیستند. در ادامه به درمان خانگی برای دنبالچه اشاره می شود.
برای درد استخوان دنبالچه توصیه می شود در چند روز اول پس از آسیب دیدگی روزی چهار روی ناحیه درد کمپرس یخ قرار داده شود.
بهتر است برای نشستن از بالشت های دونات شکل استفاده شود. باید توجه داشت که این بالشت ها به دلیل سوراخی که در وسط خود دارند، از تماس استخوان دنبالچه با سطح سخت و سفت جلوگیری خواهند کرد.
جهت تسکین درد، مصرف داروهایی مثل ایبوپروفن یا داروهای مشابه توصیه می شود.
درمان خانگی برای دنبالچه با انگشت و روش های دستی
دستکاری یا استفاده از درمان های دستی میزان درد را تا حد زیادی کاهش خواهد داد. یکی دیگر از روش های درمانی که برای درد دنبالچه و عفونت دنبالچه در زنان توصیه می شود، تمرین های ورزشی است که در ادامه به بهترین تمرین ها اشاره شده است.
تمرین های شکم: برای انجام این تمرین ها به صورت پشت بر روی زمین دراز کشیده و زانوها به حالت خم باشد.
تمرین اسکات بدون وزنه: به انجام این حرکت عضلات تقویت شده و همچنین میزان کمی از درد تسکین پیدا می کند.
ورزش کردن
پزشکان ارتوپدی انجام برخی از تمرینات ورزشی را برای تسکین دردهای دنبالچه توصیه می نمایند. توصیه می شود فرد به طور مستمر به ورزش برای درد دنبالچه بپردازد تا نتایج حاصل از ورزش مشخص گردد.
در بالا علت درد استخوان دنبالچه چیست و برخی روش های درمانی آن به طور کامل شرح داده شد. معمولا بعد از وارد شدن ضربه مستقیم به استخوان درد دنبالچه ایجاد می شود که باید به سرعت مراحل درمانی انجام گیرد. جاانداختن دنبالچه از روش هایی است که برای درمان دنبالچه مورد استفاده قرار می گیرد.
درصورتی که فرد از درد شدید دنبالچه رنج ببرد، استفاده از مراقبت های خانگی با هدف کنترل درد دنبالچه توصیه خواهد شد. معمولا افرادی که دچار این بیماری هستند درد دنبالچه را می توانند به خوبی با درمان خانگی برای دنبالچه البته در کنار درمان هایی که پزشک متخصص ارتوپدی توصیه کرده است کاهش دهند و یا حتی درمان نمایند.
برای جا انداختن دنبالچه در خانه می توان گفت که اصولا جا انداختن دنبالچه در خانه در افرادی که دچار در رفتگی دنبالچه باشند، عملی است. اما توصیه می شود این کار توسط پزشک و متخصصین این امر در مراکز بهداشتی انجام شود. در برخی موارد ممکن است افراد در طول درمان دنبالچه نیاز به انجام فیریوتراپی و یا تزریق پیدا کنند. این عمل بسیار حساس و دقیق بوده و در برخی موارد ممکن است با جابجایی استخوان خاصی صورت گیرد. برای جا انداختن دنبالچه باید در اسرع وقت به پزشک متخصص در این زمینه در کلینیک های تخصصی ارتوپدی مراجعه شود تا مشکل درمان شده و از بروز هر گونه عارضه بعدی جلوگیری شود.
دنبالچه یکی از استخوان های رو به پایین بدن انسان است که تا بروز آسیب نهایی در اثر فشارهای زیاد و عادات ناصحیح دردی به همراه نخواهد داشت. این عارضه علل مختلفی داشته که در بالا به طور مفصل به موضوع علت درد استخوان دنبالچه چیست پرداخته شد. درد دنبالچه ممکن است فرد را از انجام کارهای روزمره باز دارد و به قدری شدید باشد که فرد نتواند هیچ حرکتی انجام دهد در صورتی که دچار چنین دردی شدید بهتر است به متخصص ارتوپد مراجعه شود تا علت اصلی درد تشخیص داده شود و با شیوه های درمانی مناسب و درمان خانگی برای دنبالچه این عارضه برطرف شود تا از بروز عوارض بعدی احتمالی این مشکل جلوگیری شود. مراجعه دیرهنگام به پزشک میتواند با عوارضی همراه باشد.