عوامل و علت درد انگشت شست دست راست چیست
درد انگشت شست دست راست، معضلی است که میتوان گفت بسیاری از افراد با آن دست و پنجه نرم میکنند. اما علت درد انگشت شست دست راست چیست؟ مریم کارمندی جوان چند هفتهای است که با درد انگشت شست دست راست خود دست به گریبان است. روزی هنگام کار با رایانه، درد شدیدی در انگشت شستش احساس کرد. او تصمیم گرفت به دکتر برای درد دست خود مراجعه کند. پس از معاینه، دکتر تشخیص داد که این درد ناشی از استرس و فشار زیاد به مفاصل انگشتان است. مریم که همیشه به دنبال راهحلهایی برای جلوگیری از بروز مشکلات بود، از دکتر پرسید: چگونه میتونم از درد انگشت شست دست راست جلوگیری کنم؟ سپس دکتر روشهای مختلفی را پیشنهاد داد: استراحت منظم، انجام تمرینات انعطافپذیری و استفاده از کمپرس سرد. مریم که اکنون درک بهتری از علت درد انگشت شست دست راست خود داشت، میدانست که با رعایت این نکات، به زودی شاهد بهبودی خواهد بود.
علت درد انگشت شست دست راست چیست
اگر در انگشت شست دست راست خود احساس درد میکنید، احتمالا دچار نوعی التهاب مانند التهاب تاندونهای سمت شست، مچ دست و یا انگشت ماشهای شدهاید. التهاب یک واکنش طبیعی بدن در برابر آسیبهای مختلف از جمله عفونت، آسیبهای مکانیکی، بیماریهای خودایمنی و ...است. زمانی که در ناحیهای از بدن التهاب رخ میدهد، رگهای خونی آن منطقه متورم میشوند و بدن برای رفع سریعتر عارضه، طی یک واکنش دفاعی، جریان خون بیشتری را به سمت بافت آسیب دیده میفرستد. این فرایند التهابی، باعث فشار بر انتهای اعصاب و گیرندههای درد در آن ناحیه شده و درد را ایجاد میکند. حتی اگر ناخن شما در اثر عواملی دچار عفونت شده است، میتواند منجر به بروز التهاب و درد شست دست راست شود.
دیگر دلیل درد انگشت شست دست راست، سندروم دکرون است. سندرم دکرون یک اختلال عروقی است که میتواند باعث درد و بیحسی در انگشت شست دست شود. در واقع دلیل اصلی سندرم دکرون فشار بر روی عصب میانی در ناحیه مچ دست است. عصب میانی یکی از اعصاب اصلی دست است که از مچ عبور میکند و حس و حرکت انگشت شست، اشاره، میانی و نیمی از حس انگشت حلقه را تامین میکند. زمانی که فشار مکرر بر روی این عصب وارد شود، به مرور زمان باعث التهاب و تحریک آن میشود. برای اینکه مطمئن شوید درد شست دست راست شما مربوط به سندروم دکرون است، به سایر علائم سندروم دکرون همچون تغییر رنگ پوست در آن ناحیه و مور مور شدن انگشت شست دقت کنید.
پاسخ دیگری که برای پرسش «درد انگشت شست دست راست نشانه چیست» انگشت ماشهای است. انگشت ماشهای یک اختلال شایع در انگشتان دست است که باعث درد و مشکل در حرکت دادن انگشت شست میشود. میدانید که هر قسمت از دست و پای ما، به کمک تاندونی مخصوص حرکت میکند. در این اختلال، یکی از تاندونهای موجود در انگشت شست که وظیفه خم و راست کردن انگشت را برعهده دارد، دچار التهاب و تورم میشود. این تاندون التهابی، ضخیم میشود و گره میخورد به طوری که نمیتواند به راحتی از داخل کانال استخوانی عبور کند. هنگام خم کردن یا باز کردن انگشت، این تاندون ضخیم شده به لبه کانال استخوانی گیر میکند و مانع از حرکت روان انگشت و ایجاد درد آن میشود.
علت درد انگشت شست دست راست در سالمندان چیست
بسیاری از سالمندان از درد انگشت شست دست سمت راست خود رنج میبرند و هنگام مراجعه به پزشک میگویند انگشت شست دست راستم درد میکنه! با توجه به اینکه معمولا مفاصل و استخوانها در سنین بزرگسالی تحلیل میرود، بروز چنین دردهایی نشانه برخی بیماریها از جمله آرتروز، سندروم تونل کارپال، کیست گانگلیون و... است. این عوامل را که رایجترین علل درد انگشت شست دست سمت راست در سالمندان هستند را مورد بررسی قرار میدهیم.
آرتروز مفصلی
آرتروز مفصلی یک بیماری التهابی مزمن مفاصل است که باعث درد، تورم و محدودیت حرکتی در مفاصل میشود. انگشت شست دست راست یکی از مفاصلی است که معمولاً در سالمندان درگیر آرتروز میشود. چنین آرتروزی در سالمندان انواع مختلفی دارد و به دلایل مختلفی ایجاد میشود.
دلایل ایجاد درد در انگشت شست دست راست به دلیل آرتروز در سالمندان عبارتند از:
-
استئوآرتریت (التهاب و فرسایش غضروف مفصلی): غضروفهای مفصل انگشت شست، دچار التهاب و فرسایش میشوند و درد ایجاد میکنند.
-
استئوفیت (رشد استخوان غیرطبیعی): رشد اضافه استخوان در اطراف مفصل باعث فشار بر روی مفصل و در نتیجه درد میشود.
-
التهاب غشای مفصلی: غشای نازکی مفصل انگشت شست را میپوشاند که اگر ملتهب شود، انگشت شست دچار درد میشود.
-
ضعف عضلات دست: عضلات دست در سالمندان ضعیف میشوند و نمیتوانند از مفصل محافظت کنند، این مسئله باعث درد میشود.
سندروم تونل کارپال
اگر به دنبال علت درد در انگشت شست دست راست سالمندان هستید، سندروم تونل کارپال یکی از کاندیداها خواهد بود. لازم به ذکر است که سندروم تونل کارپال یک عارضه فشاری عصب میانی در مچ دست است که میتواند منجر به درد و بیحسی در انگشت شست و سایر انگشتان دست شود. تونل کارپال، یک کانال استخوانی در مچ دست است که عصب میانی از آن عبور میکند. علت اصلی سندروم آن، فشار بر روی عصب میانی آن است.
در سندروم تونل کارپال، فضای تونل به دلایلی مانند التهاب، آرتریت یا تورم محدود میشود و باعث فشار بر روی عصب میانی میگردد. این فشار، منجر به التهاب و آسیب عصبی شده و در نتیجه درد، سوزش، خواب رفتگی و بیحسی در ناحیه عصبرسانی آن یعنی انگشت شست دست راست ایجاد میکند. در سالمندان، به دلایلی مانند کاهش فضای تونل کارپال به دلیل التهاب، آرتریت و تورم، افزایش فشار بر روی عصب میانی درون تونل، آسیبدیدگی و فشرده شدن عصب به دلیل کاهش آب مفصلی و... سندروم تونل کارپال رخ میدهد.
کیست گانگلیون
کیست گانگلیون، یک کیست یا توده پر از مایع است که معمولاً در ناحیه مچ دست ایجاد میشود و میتواند باعث درد و ناراحتی در انگشت شست دست به ویژه در سالمندان شود. کیست گانگلیون حاوی مایعی ژله مانند است که درون یک کپسول نازک واقع شده است. این کیست معمولاً در سمت پشتی مچ دست و در ارتباط با مفصل سینوویال (مفصل بین استخوانهای مچ دست) رشد میکند.
اما علت ایجاد کیست گانگلیون در سالمندان چیست!؟ فرسایش و آرتریت مفصل سینوویال، ضعف سیستم ایمنی، اختلالات ژنتیکی و... منجر به تشکیل کیست گانگلیون خواهند شد. کیست گانگلیون مانند سندروم تونل کارپال، میتواند با اعمال فشار بر روی عصب میانی در مچ دست، باعث درد، بی حسی و سوزش انگشت شست دست راست شود.
درد انگشت شست دست راست دائمی است یا موقتی
اینکه درد انگشت شست دست راست دائمی است یا موقتی، کاملا به علت آن بستگی دارد. برای مثال، گاهی علت درد شست دست راست، یک بیماری جدی مانند آرتروز است و در برخی موارد نیز صرفا به دلیل فعالیت بیش از حد دست راست خواهد بود. در ادامه، لیستی از علل درد انگشت شست را در دو حالت دائمی و موقت بودن درد به شما ارائه دادهایم تا تشخیص برای شما راحتتر شود.
۱.درد دائمی انگشت شست دست راست در موارد زیر اتفاق میافتد:
- آرتریت و آرتروز مفصل انگشت شست که باعث التهاب مزمن و درد دائمی میشود.
- اختلالات عصبی مزمن مثل سندرم تونل کارپال که به دلیل فشار مداوم بر روی عصب، سبب درد مزمن میگردد.
- شکستگی یا آسیب دیدگی مزمن استخوانهای مچ دست که باعث درد دائمی میشود.
- بیماریهای التهابی مفاصل مثل آرتریت روماتوئید که سبب التهاب مداوم و در نتیجه درد دائمی میشوند.
۲. درد موقتی انگشت شست دست راست معمولا به دلایل زیر ایجاد میشود:
- آسیبهای کوچک و موقتی همچون کوفتگی و پیچ خوردگی
- التهاب موقتی غشاء سینوویال یا مفصل
- استفاده بیش از حد و بدون استراحت از دست راست
- قرار گرفتن دست در وضعیت نامناسب به مدت طولانی
- استرس و فشار روانی موقت
بنابراین درد مداوم و طولانیمدت میتواند نشانه بیماریهای جدیتری باشد که نیاز به بررسی پزشکی دارد.
درد انگشت شست دست راست چه زمانی خطرناک است
علاوه بر مواردی که پیشتر ذکر کردیم، علت درد گرفتن انگشت شست دست راست میتواند عواملی همچون شکستگی، سلولیت (التهاب بافت نرم)، تاندونیت و... باشد. گاهی نیز در موارد نادر، علت این عارضه، بیماری گات است. گات، نوعی آرتریت ناشی از افزایش اسید اوریک خون است که مفاصل شست دست و پا را درگیر میکند. اما به طور کلی، درد شست دست معمولا بیخطر است اما در موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
-
اگر درد به اندازهای است که تحمل آن را ندارید و نمیتوانید از دستتان استفاده کنید
-
اگر درد همراه با تورم، قرمزی یا گرمای غیرطبیعی است
-
اگر شست شما ظاهری غیرطبیعی دارد مثل تغییر شکل یا جابجایی
-
اگر درد پس از یک آسیب یا ضربه به شست ایجاد شده است
-
اگر درد با تورم مفصل شست همراه است
-
اگر انگشت شست دست راستتان سوزن سوزن میشود یا بیحس شده است
-
اگر درد مداوم است و با استراحت و مسکن بهبود نمیابد
معمولاً آزمایش خون، عکس رادیولوژی و معاینه فیزیکی مفصل توسط پزشک برای تشخیص انجام میشود.
درد انگشت دوم دست راست نشانه چیست
علت درد انگشت دوم دست راست بسیار گسترده است. گاهی به علت التهاب مفاصل، گاهی شکستگی و ضربه و حتی برخی از بیماریهای خودایمنی میتوانند عامل چنین دردی باشند. معمولا شایعترین دلیل درد در انگشت اشاره، التهاب مفصل انگشت یا آرتریت است. در این حالت، غشا نازکی که مفصل انگشت را پوشانده است دچار التهاب میشود. این التهاب باعث درد، تورم، قرمزی و گرمای مفصل میشود. علل ایجاد آرتریت نیز میتواند آسیبدیدگی، استفاده بیش از حد از مفصل، استرس مکرر روی مفصل، عفونتها و بیماریهای خودایمنی مانند روماتیسم مفصلی باشد.
علاوه بر التهاب، عاملی خارجی همچون ضربه یا آسیبدیدگی ممکن است باعث شکستگی استخوان انگشت شود. شکستگی با درد شدید و ناگهانی همراه است و معمولاً تورم و کبودی نیز دیده میشود. از طرفی، پیشتر گفتیم که عصب میانی در مچ دست، علاوه بر انگشت شست، به انگشت اشاره نیز عصبدهی دارد. به همین دلیل فشار بر روی عصب میانی در داخل تونل کارپال در مچ دست، باعث درد، سوزش، خوابرفتگی و بیحسی در انگشت اشاره و سایر انگشتان میشود.
در افرادی که بیماریهای خودایمنی دارند، درد گرفتن انگشتان دست از جمله انگشت اشاره، عارضهای شایع است. شاید برایتان سوال باشد که بیماریهای خودایمنی چگونه باعث درد انگشت اشاره میشوند؟ پاسخ این است که بیماریهایی مثل روماتیسم مفصلی، لوپوس و آرتریت روماتوئید، سیستم ایمنی بدن را دچار اشکال میکنند و باعث التهاب مفاصل میشوند. این التهاب مفصلی میتواند موجب درد، تورم و محدودیت حرکتی در مفاصل انگشتان شود. در برخی بیماریهای خودایمنی دیگر مثل لوپوس و واسکولیت، اعصاب و تاندونهای دست هم میتوانند درگیر شوند و التهاب پیدا کنند که باعث درد و اختلال حسی میگردد.
علت درد انگشت سوم دست راست چیست
به عنوان یک قانون کلی میتوان گفت که هر بیماری که یکی از انگشتان دست راست را تهدید میکند، میتواند سایر انگشتان همان دست را نیز تحت تأثیر قرار دهد. برای مثال، سندروم تونل کارپال، همانطور که گاهی باعث بروز درد انگشت شست میشود، میتواند منجر به درد انگشت سوم دست راست نیز شود. زیرا عصب میانی که درون تونل کارپال تعبیه شده، هم به انگشت شست عصبدهی میکند و هم انگشت اشاره و انگشت وسط. اما تحقیقات نشان داده است که این سندروم، بیشتر انگشت وسط را تحت تاثیر قرار میدهد چرا که عصبرسانی مستقیمی به انگشت وسط دارد.
بیماری با اسم دگتریگونوسیس، نوعی عارضه مخصوص انگشت میانی است. اگر به هر دلیلی، غلاف ماهیچهای که در اطراف انگشت شست قرار گرفته است دچار التهاب میشود. این التهاب سریعا به پشت و کنارههای انگشت سوم گسترش مییابد و باعث درد این انگشت خواهد شد. بیماریهای دیگری که برای تمام انگشتان دست میتواند اتفاق بیفتد شامل آرتریت روماتوئید و یا ضرب دیدگی است.
اوریک اسید تجمع یافته، در کلیهها باعث ایجاد سنگ کلیه میشود و در مفاصلی همچون مفصل انگشت سوم، بیماری گوت را ایجاد میکند. از آنجا که انگشت سوم دست، یکی از محلهای شایع تشکیل این کریستالها است، باعث التهاب در مفاصل میشوند و درد شدید و ناگهانی ایجاد میکنند. این درد معمولاً در شب یا اوایل صبح بروز میکند. همچنین کریستالها میتوانند باعث تخریب غضروف و استخوان مفصل شوند که این امر درد مزمن را تشدید میکند.
روشهای درمانی درد شدید انگشت شست دست راست
پزشک هنگامی که تشخیص داد علت درد شست دست راست چیست، راهکار درمانی مناسب را انتخاب میکند. اگر علت درد، کوفتگی و خستگی انگشت باشد، استراحت دادن به انگشت و خودداری از فعالیتهایی که باعث تشدید درد میشود، راهکار بهبودی است. اما گاهی به علت التهاب یا عفونت چنین دردهایی در انگشت شست، اشاره و حتی انگشت وسط ایجاد میشود. در این حالت، پزشک داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن، ناپروکسن را جهت کاهش التهاب تجویز میکند. داروهای ضد التهاب، هم در کاهش تولید هیستامین و سروتونین که موجب التهاب میشوند موثر هستند و هم تورم را کاهش میدهند.
گاهی پزشک تشخیص میدهد که برای درمان، فیزیوتراپی موثرترین راه است. در جلسات فیزیوتراپی، ماساژ نرم و ملایم انگشت و دست باعث افزایش جریان خون و کاهش التهاب و درد میشود. انجام حرکات کششی به صورت کاملا تخصصی و دامنه حرکتی مفاصل انگشتان، باعث حفظ انعطافپذیری مفاصل شده و از خشکی مفاصل جلوگیری میکند. از طرفی امواج الکتریکی ضعیفی که از طریق الکترودهای چسبیده به پوست انگشت اعمال میشود، باعث تسکین درد از طریق کاهش انتقال حس درد میشود. فیزیوتراپی معمولاً در مراحل اولیه درد انگشت و به عنوان درمان حمایتی همراه با سایر روشهای درمانی تجویز میشود.
عوارض دیگری همچون آسیب شدید به تاندونها یا لیگامانهای انگشت که با درمانهای غیرجراحی بهبود نیافته باشد، پارگی کامل تاندون، وجود تومور یا کیست در انگشتان، نیاز به مداخله جراحی دارند. گاهی نیز تونل کارپال با شدت زیادی بر عصب میانی فشار وارد میکند که برای جلوگیری از از دست رفتن عصب، باید جراحی انجام شود. اما جراحی همیشه در آخرین مرحله درمان قرار میگیرد و ترجیح پزشک، بر انجام درمانهای غیرتهاجمی با کمترین شدت عوارض است.
سخن پایانی
ما در این مقاله به سوال علت درد انگشت شست دست راست چیست؟ پاسخ دادیم و روشهای درمانی را نیز به شما معرفی کردیم. ناراحتی و درد انگشت شست دست یکی از شایعترین دردهای دست است که میتواند علل متعددی داشته باشد. گاهی اوقات علت آن مشخص نیست، اما اغلب به دلیل آسیبدیدگی، التهاب یا فشار بیش از حد بر روی انگشت ایجاد میشود. گفتیم که عواملی مثل آرتریت، آرتروز، بیماریهای التهابی، شکستگی، کیستها، عفونتها و حتی استرس و اضطراب نیز میتوانند مسبب درد شست دست راست باشند. این مهم است که بدانیم درد انگشت شست، هشداری برای توجه به سلامتی دست است. پس باید علت آن را پیدا کرده و با روشهای درمانی مناسب از جمله استراحت، مسکنها، درمانهای فیزیوتراپی، تزریق دارو و در نهایت جراحی، آن را برطرف کنیم تا از بروز عوارض جدیتری چون ناتوانی و محدودیت حرکتی دست جلوگیری شود. اگر هر سوالی در ارتباط با علت درد انگشت شست دست راست برای شما باقی مانده، از طریق مراجعه به سایت با پزشکان ما سوالات خود را در میان بگذارید و حتما مراجعه و مشاوره با پزشک متخصص را جدی بگیرید و انجام این کار را در الویت قرار دهید.