علائم شکستگی دست کودک؛ عامل پیشگیری از آسیب‌های ماندگار دست

شناسایی علائم شکستگی دست کودک از آن جهت حائز اهمیت که صفحات رشد کودکان همچنان در حال رشد بوده و هرگونه شکستگی درمان نشده یا عدم رسیدگی و درمان مناسب می‌تواند موجب آسیب ماندگار دست، بدفرمی و یا حتی بدجوش خوردن دست گردد و از همین رو ضروری است در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
دست‌ها دارای استخوان‌های زیاد و ظریفی هستند که تشخیص شکستگی در آن‌ها گاهی بسیار دشوار است و تنها از عهده متخصصان ارتوپدی باتجربه بر می‌آید. 
این موضوع در کودکان به دلیل ظرافت بیشتر استخوان‌هایشان حساس‌تر هم می‌شود؛ اما شما به‌عنوان والدین باید هرچه بیشتر با علائم شکستگی آشنا باشید تا در صورت وقوع سریعاً او را به اورژانس یا یک مرکز تخصصی ارتوپدی برسانید تا کودک در آینده دچار مشکلات اسکلتی و عضلانی نشود.
در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با علائم شکستگی دست کودک بیشتر آشنا کنیم.
 

Symptoms-childs-hand-fracture

علائم شکستگی دست کودک

بعضی از علائم شکستگی دست کودک کاملاً واضح هستند و می‌توانید با اطمینان زیاد بگویید شکستگی رخ داده است که نیاز به مراقبت‌های فوری اورژانسی دارند. به‌عنوان‌مثال زمانی که استخوان دست‌های کودک شما طوری شکسته باشد که پوست را پاره کرده و از آن خارج ‌شده باشد. سایر علائم شکستگی دست کودک که می‌توان گفت با وجود این علائم به‌احتمال‌زیاد دست دچار شکستگی شده است، عبارت‌اند از:

درد شدید و غیرقابل‌تحمل

تورم و یا کبودی

خونریزی

بدشکلی یکی از استخوان‌ها یا مفاصل که احساس می‌شود در جای طبیعی خود نیستند.

علائمی مانند بی‌حسی، ضعف یا گزگز که نشان می‌دهد احتمال وجود آسیب‌های عصبی نیز هست.

عدم توانایی یا اختلال درحرکت بخشی از دست که دچار آسیب شده است.

 

شکستگی دست در کودکان چگونه رخ می‌دهد؟

ترک یا شکستگی در استخوان دست‌های کودکان و نوجوانان ممکن است در هر قسمتی از دستشان اعم از انگشتان، شست، استخوان‌های مچ دست (کارپال)، خود مچ دست (متاکارپال)، استخوان‌های بلند بین انگشتان، ساعد و بازو و ... رخ دهد. بیشتر شکستگی‌های دستان کودک زمانی رخ می‌دهند که شرایط زیر ایجاد شوند:

کودک روی دستان خود بیفتد.

دستان کودک پیچ‌خورده، به‌طور ناگهانی خم‌ شده یا در سوانحی مانند تصادف خرد شود.

دستان کودک با یک جسم سفت مانند توپ مورد اصابت قرار بگیرد.

در کودکان نوپا حتی با گیرکردن نوک انگشتانشان لای درب نیز به دلیل ضعیف بودن استخوان‌هایشان احتمال شکستگی وجود دارد و در صورت رخ دادن چنین اتفاقی باید توسط ارتوپد اطفال مورد بررسی قرار بگیرد.

کودکان بزرگ‌تر بیشتر در حین ورزش یا سایر بازی‌های فعال دچار ضربه شده و علائم شکستن دست کودک را مشاهده می‌کنند. همچنین آسیبی که باعث شکستن استخوان آن‌ها می‌شود، ممکن است به بافت‌های نرم کودک یا صفحات رشد مانند پوست، رباط‌ها یا تاندون‌ها که در نزدیک استخوان یا متصل به استخوان هستند، آسیب برساند. این آسیب‌ها می‌توانند بر نحوه درمان شکستگی دست کودک توسط متخصص نیز تأثیر بگذارند.
 

علائم شکستگی دست کودک و انواع شکستگی

علائم شکستن دست کودک متفاوت است، زیرا شکستگی در دستان کودک انواع مختلفی دارد که عبارت‌اند از:

ترک‌های ریز یا شکستگی‌های ساده که به پوست آسیبی نمی‌رسانند و تنها با عکس‌برداری‌های دقیق توسط متخصصین ارتوپدی باتجربه قابل‌تشخیص و درمان هستند.

شکستگی‌های بسیار جدی و باز که در آن استخوان دست، پوست را می‌شکافد.

شکستگی‌های تروماتیک که به دلیل آسیب‌هایی مانند افتادن در حین دویدن، اسکیت یا دوچرخه‌سواری رخ می‌دهد. در این شرایط فشار بیش از حد توانایی دست به استخوان دست وارد شده و می‌شکند.

شکستگی‌های استرسی معمولاً زمانی رخ می‌دهند که یک کودک یا نوجوان یک حرکت را بارها و بارها آن هم به مدت طولانی تکرار کند. البته شکستگی استرس در میان کودکان زیاد شایع نیست.

شکستگی‌های پاتولوژیک که به این دلیل رخ می‌دهند که استخوان دست‌های کودک ضعیف‌تر از حد طبیعی است. این شرایط معمولاً به دلیل وجود سوراخ‌هایی در استخوان (کیست‌های استخوانی) یا برخی بیماری‌های استخوانی مانند اختلالات استخوانی شکننده (Osteogenesis imperfecta) رخ می‌دهد که باعث شکستگی راحت استخوان‌ها می‌شوند و علت شایعی نیست. اما باید تحت نظر ارتوپد درمان و مدیریت شود.


اهمیت رسیدگی به شکستگی صفحات رشد

در استخوان‌های هر کودک و یا نوجوان، رشد استخوان‌ها در نقاط خاصی به نام مراکز رشد یا صفحات رشد رخ می‌دهد. معمولاً این نقاط در نزدیکی انتهای استخوان‌ها قرار دارند. اگر این قسمت‌ها دچار شکستگی یا هر نوع آسیبی شوند، ممکن است رشد استخوان متوقف شود. به همین دلیل بسیار مهم است که حتی اگر احتمال نمی‌دهید علائم شکستگی دست کودک را دیده باشید، اما وقتی کودک دچار ضربه شده است، او را به یک متخصص ارتوپدی نشان دهید.
 زیرا توقف رشد می‌تواند رشد استخوان‌ها را به‌صورت دائمی متوقف کرده و در بزرگ‌سالی عملکرد آن‌ها را تغییر دهد که عوارض ناگواری برای فرزند شما خواهد داشت. همچنین اگر تنها بخشی از صفحه رشد دچار آسیب و توقف شود، می‌تواند رشد استخوان را به شکلی ناهموار پیش ببرد.
 

نحوه تشخیص علائم شکستگی دست کودک

برای تشخیص شکستگی‌های دستان کودک پزشک نیز ابتدا علائم شکستن دست کودک را با یک معاینه فیزیکی و پرسش برخی از سؤالات از شما یا کودک شروع می‌کند. وی بررسی می‌کند که کودک تا چه اندازه می‌تواند دست خود را به‌راحتی حرکت دهد و همچنین آسیب‌هایی مانند آسیب‌های وارد شده به رباط‌ها، بافت‌ها، تاندون‌ها و ... را نیز بررسی می‌کند. 
سپس برای انجام تشخیص دقیق‌تر یک عکس‌برداری با اشعه ایکس تجویز می‌کند و اگر احتمال دهد که استخوان دست‌های کودک شما از چند ناحیه دچار شکستگی شده است، گرفتن عکس از زوایای مختلف را تجویز خواهد کرد. این عکس‌ها میزان و محل دقیق شکستگی‌ها را به پزشک نشان می‌دهند تا پزشک بتواند روش درمان مناسب‌تری را برای کودک شما انتخاب کند.
 

علائم شکستگی دست کودک و نحوه تشخیص شکستگی‌های پیچیده

تشخیص دقیق شکستگی برای درمان صحیح و به‌موقع بسیار مهم است. شکستگی‌های معمولی و ساده را می‌توان با یک گچ گیری یا آتل‌بندی درمان کرد؛ اما معمولاً شکستگی‌های پیچیده نیاز به جراحی برای درمان دارند. تشخیص اینکه کودک شما در چه شرایطی نیاز به جراحی دارد، به دانش و تجربه پزشک متخصص ارتوپدی کودک شما بستگی دارد. گاهی اوقات پزشک به وجود آسیب در صفحات رشد شک می‌کند که این آسیب‌ها در عکس‌برداری‌های ساده اشعه ایکس مشخص نمی‌شوند و با توجه به اهمیت این موضوع که در قسمت‌های قبلی برایتان توضیح دادیم، پزشک از ام آر آی برای تشخیص نهایی استفاده خواهد کرد تا در صورت نیاز با جراحی درمان را انجام دهد.
 

نحوه درمان شکستگی دست کودک

‌درمان شکستگی دست کودک شما به موارد مختلفی ازجمله اینکه کدام استخوان شکسته و چه نوع شکستگی رخ داده است، بستگی دارد. ازجمله موارد دیگری که پزشک کودک شما برای انتخاب بهترین روش درمان در نظر می‌گیرد، عبارت‌اند از:
 

اینکه آیا استخوان شکسته شده هنوز در جای طبیعی خود قرار دارد یا از موقعیت خود خارج ‌شده است؟

سن فرزند شما چقدر است؟ زیرا مرحله رشد او در نحوه بهبود استخوان او تأثیر می‌گذارد.

 
به‌طورکلی گزینه‌های درمان شکستگی دست کودک شامل موارد زیر هستند:
 
- آتل‌بندی
بیشتر شکستگی‌های دست در کودکان با روش‌های ساده مانند آتل زدن به‌خوبی بهبود می‌یابند. آتل زمانی استفاده می‌شود که اشعه ایکس دست‌های کودک شما شکستگی را نشان دهد، اما استخوان صاف و در وضعیت خوبی قرار داشته باشد.
 
- گچ گیری
با توجه به اینکه کدام استخوان دچار شکستگی شده باشد، ممکن است نیاز باشد پس از کنترل تورم، گچ گرفته شود تا استخوان کاملاً بی‌حرکت مانده و به‌خوبی ترمیم شود. همچنین اگر با ثابت نگه‌داشتن استخوان شکسته، کودک راحت‌تر حرکت کند، از گچ استفاده می‌شود. این امر به‌علاوه دردی را که در صورت ضربه یا حرکت دادن قسمت شکسته در بدن ایجاد می‌شود، کاهش می‌دهد.
 
- جا انداختن استخوان (کاهش شکستگی)
اگر اشعه ایکس دست کودک شما مشخص کند که استخوان شکسته شده او در زاویه یا در وضعیت بدی قرار دارد، پزشک ابتدا سعی می‌کند استخوان را به‌ جای خود برگرداند ( روش کاهش شکستگی) و سپس با گچ گرفتن آن را بی‌حرکت نگه می‌دارد تا ترمیم شود. این کار با داروهای بی‌هوش کننده یا آرام‌بخش انجام می‌شود تا کودک درد زیادی را حس نکند.
 
- جراحی برای ترمیم شکستگی
اگر پزشک نتواند به‌صورت خارجی استخوان‌های شکسته شده را فقط با استفاده از دستان خود به‌جای خود برگرداند، ممکن است برای این کار نیاز به جراحی باشد. در جراحی جراح بعد از بی‌هوش شدن بیمار، یک برش کوچک در ناحیه موردنظر ایجاد خواهد کرد تا بتواند شکستگی را ببیند یا حس کند و استخوان‌ها را حرکت داده و به‌طور صحیح در جای خودشان قرار دهد. در برخی موارد، اگر پزشک نتواند استخوان‌های شکسته شده را در کنار هم نگه دارد، از ابزار کمکی مانند پیچ و پلاک و یا پین برای این کار استفاده می‌کند.
 

سخن آخر

شما باید علائم شکستگی دست کودک را بشناسید تا اگر بعد از حادثه‌ای این اتفاق رخ داد، سریعاً کودک را به اورژانس یا مراکز تخصصی ارتوپدی برسانید و روند درمان شکستگی دست کودک خود را پیش بگیرید. 
اما به دلیل ظریف بودن و کوچک بودن استخوان‌های بی‌شماری که در دست‌ها وجود دارد و اینکه بخصوص در کودکان نرمی و ظرافت استخوان‌ها بیشتر است، ممکن است برخی از این شکستگی‌ها در معاینات اولیه اورژانس مشخص نشوند و به‌صورت خاموش باقی بمانند.
 در نتیجه در آینده باعث ایجاد دردهای مزمن و مشکلاتی برای فرزند شما خواهند شد. بنابراین بهتر است حتی درصورتی‌که اورژانس تشخیص داد که شکستگی رخ نداده است، کودک شما توسط یک متخصص ارتوپدی باتجربه نیز مورد معاینه قرار بگیرد.