درد دست راست در بارداری نشانه چیست؟
تقریباً بیش از نیمی از بانوان، درد دست راست در بارداری را تجربه کرده‌اند. این عارضه به دلایل گوناگونی از جمله تغییرات هورمونی، فشار بیشتر بر دست و مچ‌ها به علت افزایش وزن بدن، کمبود برخی ویتامین‌ها، ابتلا به سندرم تونل کارپال و موارد دیگر رخ می‌دهد. در این دوران به دلیل اینکه زنان باردار با توجه به شرایط خود نمی‌توانند هر نوع دارویی را برای کاهش درد استفاده کنند، تنها راه این است که با مشورت دکتر برای درد دست از برخی درمان‌های خانگی یا استراحت، عوارض این بیماری را کاهش دهند. در این مقاله قصد داریم درباره انواع علت درد گرفتن دست راست در بارداری و راهکارهای درمانی آن، صحبت کنیم؛ بنابراین تا پایان همراه ما باشید.
آنچه در این مقاله می خوانید:
درد دست راست در دوران بارداری در چه خانم‌هایی شایع است؟
درد دست راست در دوران بارداری، یک شکایت رایج میان تمام بانوان باردار است. این عارضه ناخوشایند در افرادی که اضافه وزن دارند، شایع‌تر است. در واقع در این دوران به دلیل تغییرات هورمونی، حجم مایعات در بدن افزایش می‌یابد و این حالت باعث افزایش فشار بر مفاصل و اعصاب می‌شود و خود را به صورت درد نشان می‌دهد. در مواردی ممکن است علاوه بر درد، سوزن‌سوزن شدن، بی‌حسی یا تورم در برخی از قسمت‌های دست نیز اتفاق بیفتد.
این حالات کاملاً طبیعی هستند؛ البته زنانی که به مشاغل مرتبط با دست مشغول هستند، این درد را به صورت شدیدتر تجربه می‌کنند. متأسفانه این مادران، هم تغییرات مربوط به بارداری آزارشان می‌دهد و هم فشار کاری باعث بدتر شدن وضعیت‌شان می‌شود. آنها نه می‌توانند راحت بخوابند و نه می‌توانند فعالیت‌های روزانه خود را به درستی انجام دهند.
بیشترین توصیه در این دوران، استراحت و پرهیز از انجام کارهای سنگین است. به علاوه با تغذیه مناسب، ورزش و برخی راهکارهای خانگی می‌توان به کاهش درد کمک کرد؛ اگر این عارضه به هیچ وجه قابل تحمل نیست و روند زندگی شما را مختل کرده، بهتر است با پزشک‌تان در ارتباط باشید تا راهکاری مناسب با توجه به شرایط فعلی‌تان به شما پیشنهاد دهد.
پیشگیری از درد دست راست در ماه پایانی بارداری
اگرچه حس مادر شدن بسیار شیرین است؛ اما نمی‌توان عوارضی را که دوران بارداری بر بدن مادر می‌گذارد انکار کرد. درد دست راست در ماه آخر بارداری بسیار شدیدتر از سایر ماه‌هاست و به دلیل افزایش وزن جنین، فشار به عضلات و مفاصل به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. تنها با برخی اقدامات پیشگیرانه که در زیر به شرح آنها خواهیم پرداخت، می‌توان این درد را تا حدودی تحمل کرد:
-
♦ استراحت کافی: استراحت و کم کردن فعالیت‌های سنگین می‌تواند به تسکین درد دست کمک کند.
-
♦ استفاده از بالشتک: بالشتک‌های طبی مخصوص را از داروخانه‌ها یا فروشگاه‌های لوازم طبی تهیه کنید و آن را هنگام خواب یا استراحت در زیر دست‌ها بگذارید. این وسیله می‌تواند فشار روی عضلات و مفاصل را کم کند.
-
♦ تمرینات خفیف: در این دوران می‌توان تمرینات ورزشی خفیف و برخی حرکات گرم کردن، مانند چرخاندن دست‌ها، خم و راست کردن انگشتان، ماساژ دادن دست‌ها و استفاده از تجهیزات نورولوژیک برای جلوگیری از درد را انجام داد.
-
♦ استفاده از گرما درمانی: قرار دادن دست در آب گرم یا استفاده از حوله گرم روی دست می‌تواند دردهای ابتدایی دست را تسکین دهد.
-
♦ مصرف ویتامین‌های گروه ب: پزشک ممکن است برای تقویت عضلات، قرص یا آمپول ویتامین گروه ب را پیشنهاد دهد؛ البته بهتر است این ویتامین را از طریق مواد غذایی دریافت و تا جای ممکن در دوران بارداری به تغذیه خود رسیدگی کنید.
علت درد دست راست در دوران بارداری چیست؟
علت درد گرفتن دست راست در بارداری در هر شخص متفاوت است. گاهی این درد گذراست و با تصحیح سبک زندگی مثل رژیم غذایی درست و ورزش به خودی خود برطرف می‌شود؛ اما گاهی درد دست راست در دوران بارداری نشانه یک بیماری جدی در بدن مادر است. به هر حال بد نیست با برخی بیماری‌ها یا عارضه‌هایی که باعث بروز این حالت آزاردهنده می‌شود، آشنا شوید:
-
♦ فعالیت‌های روزانه زیاد: بانوانی که مشغول به مشاغل مرتبط با دست هستند، درد دست در بارداری را از درجه خفیف تا شدید تجربه می‌کنند. آرایشگران، تایپیست‌ها، بانوان ِمشغول به کارهای هنری (خیاطی، خطاطی، گلسازی و غیره)، ورزشکاران و موارد دیگر از جمله مشاغلی هستند که درد دست در آنها اتفاق می‌افتد.
-
♦ بیماری تنفسی: مشکلات ریوی می‌تواند آسیب جدی به ساختار اسکلتی و عضلانی بدن وارد کند؛ چراکه به دلیل عدم دریافت خون با اکسیژن کافی، گرفتگی‌های عضلانی اتفاق می‌افتد.
-
♦ بیماری‌های عضلانی: دو بیماری جدی آرتروز و روماتیسم مفصلی می‌توانند به درد دست راست در دوران بارداری منجر شوند.
-
♦ فقر آهن: فقر آهن باعث پوکی استخوان می‌شود. آرتریت روماتوئید از جمله بیماری‌هایی است که بر اثر کمبود آهن به وجود می‌آید و باعث تورم، سفتی و درد در مفاصل دست می‌شود.
-
♦ تغذیه نامناسب: کمبود دریافت انواع ویتامین‌ها در بدن سبب بروز انواع دردهای عضلانی و مفصلی به ویژه در بارداری می‌شود. این درد ممکن است هر قسمت از بدن را درگیر کند که شایع‌ترین آن درد در بخش‌های مختلف دست و پاست.
-
♦ فشار عصبی و استرس: شاید به راحتی باور نکنید، اما استرس می‌تواند یک بدن سالم را به بدنی با تنوع بیماری تبدیل کند. گرفتگی عضلات، رایج‌ترین عارضه‌ای است که بر اثر فشار عصبی اتفاق می‌افتد.
-
♦ بیماری‌های کبدی: التهاب، قرمزی و درد دست راست در دوران بارداری به ویژه در کف دست نشانه وجود بیماری کبدی در بدن است. متأسفانه دوران بارداری از جمله دوران‌هایی است که دفع در بدن با روند کندی صورت می‌پذیرد؛ اگر به این مسئله توجه نشود، می‌تواند تجمع انواع سموم در بدن را به همراه داشته باشد که در نهایت به بیماری کبد تبدیل می‌شود.
راهکارهای پزشکی برای درمان علت درد گرفتن دست راست در بارداری
درد گرفتن دست راست در دوران بارداری باعث می‌شود تا زنان نتوانند به راحتی آن را درمان کنند. در واقع در این دوران، آسیب نرسیدن به جنین از مهم‌ترین عوامل تجویز دارو به بیمار محسوب می‌شود؛ بنابراین پزشک مجبور است ملاحظات دقیقی در این زمینه داشته باشد و به طور دقیق علت درد دست راست در دوران بارداری را شناسایی کند؛ چون این روند می‌تواند به ارائة راهکار مؤثر با توجه به شرایط بیمار کمک کند. در زیر برخی روش‌های مؤثر ذکر شده است:
-
♦ آتل‌بندی دست از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به ثابت نگه داشتن دست و رفع این عارضه مؤثر باشد.
-
♦ اگر علت درد دست راست در دوران بارداری ناشی از تنبلی عضلات باشد، فیزیوتراپی بهترین راه برای تقویت دست است. به طور معمول فیزیوتراپ ورزش‌های مناسبی را در پیش می‌گیرد که به کاهش درد کمک شایانی می‌کند.
-
♦ گاهی برای کاهش درد مسکن‌های مجاز تجویز می‌شود. استامینوفن آرام‌بخش و مسکنی است که برای جنین ضرر ندارد.
-
♦ در مواردی علت درد دست، ناشی از گرفتگی عضلات به دلیل تجمع مایعات است که انجام برخی تمرینات ورزشی پیشنهاد می‌شود.
-
♦ طب سوزنی نیز از درمان‌های نوینی است که می‌تواند به کاهش درد در دست در دوران بارداری کمک کند.
-
♦ در مواردی که با راهکارهای رایج نتوان درد دست را برطرف کرد به احتمال زیاد روش جراحی بی‌خطر به بیمار توصیه می‌شود.
طب سنتی و درد دست در بارداری
اگر درد دست راست نشانه بارداری باشد، طب سنتی راهکارهای مؤثری در این زمینه ارائه می‌دهد. به طور کلی این طب، روش‌های بی‌ضرری ارائه می‌دهد و سعی می‌کند راهکارهایی را برای بهبودی در نظر بگیرد که عوارضی برای بدن نداشته باشند؛ به ویژه اگر بیمار در دوران بارداری به سر برد باید ملاحظات قابل توجه برای او در نظر گرفته شود. برای استفاده از این نوع درمان حتماً با یک متخصص طب سنتی صحبت کنید.
برخی روش‌های طب گیاهی که برای درد دست در بارداری ارائه می‌شوند، به قرار زیر هستند:
-
♦ آلوئه‌ورا: آلوئه‌ورا خاصیت ضد التهابی و آرامبخشی دارد و می‌تواند در درمان درد دست مفید باشد. برای استفاده از آن، می‌توان یک برگ آلوئه‌ورا را برش دهید و ژل داخلی آن را روی محل درد بمالید.
-
♦ روغن نعناع: روغن نعناع دارای خاصیت آرامبخشی است. برای استفاده از آن می‌توان چند قطره روغن نعناع را با یک قاشق روغن زیتون مخلوط کرد و روی دست ماساژ داد.
-
♦ عصاره زنجبیل: زنجبیل با دارا بودن خاصیت ضد التهابی و تورمی می‌تواند در درمان درد در دست راست در بارداری مفید باشد. به این منظور، زنجبیل پودرشده را با روغن زیتون یا کنجد مخلوط کنید و روی دستان‌تان بمالید و محل را با پارچه‌ای تمیز ببندید.
-
♦ عصاره آویشن: آویشن از قدیم‌الایام برای درمان عفونت استفاده می‌شد. این دارو خاصیت ضد تورمی دارد و می‌تواند در درمان درد ناشی از التهاب مؤثر باشد. برای استفاده از آن، می‌توان چند قطره عصاره آویشن را با روغن‌های طبع گرم مانند روغن سیاهدانه مخلوط کرد و روی دست مالید.
رابطه ورزش و درد دست در بارداری
دوران بارداری به دلیل حساسیتی که دارد باید ملاحظات ویژه‌ای برای آن در نظر گرفته شود؛ البته این به آن معنا نیست که مادر فقط این دوران را به استراحت بگذراند، چرا که بی‌تحرکی، می‌تواند بیماری را بدتر کند؛ اگر در این دوران به دست درد مبتلا شدید با انواع ورزش‌های مناسب به رفع آن کمک کنید. قبل از شروع هرگونه ورزش برای برطرف کردن درد دست، بهتر است با پزشک‌تان مشورت کنید تا ورزش‌های مناسب برای شما تعیین شود. برخی حرکات ورزشی مجاز در این دوران به قرار زیر است:
-
♦ ورزش‌های کم‌تأثیر: ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، شنا، یوگا و تنفس عمیق می‌توانند به درمان درد دست کمک کنند.
-
♦ ورزش‌های تقویتی: ورزش‌هایی همچون پیلاتس، بدن‌سازی و تمرینات مقاومتی در حدی که به جنین آسیب وارد نشود، می‌توانند به رفع درد دست راست در بارداری کمک کند.
-
♦ ورزش‌های آبی: ورزش‌هایی همچون شنا و آبگرمکنی، می‌توانند به کاهش درد و تورم در دست کمک کنند.
-
♦ ورزش‌های تعادلی: ورزش‌هایی همچون پیاده‌روی روی تردمیل با سرعت کم و ماساژ می‌توانند به بهبود تعادل و کاهش درد دست کمک کنند.
به طور کلی ورزش‌های سبک در دوران بارداری، باعث کاهش تجمع آب و چربی در بدن می‌شوند و در بهبود بسیاری از دردها مؤثرند؛ اگر دست درد شما ناشی از فشار باشد، برخی تمرینات کششی می‌توانند در روند بهبودی تأثیر چشمگیری داشته باشند، کافی است از یک متخصص ورزش در این زمینه کمک بگیرید تا به صورت اصولی، حرکات تأثیرگذار را پیشنهاد دهد.
آیا درد دست راست در دوران بارداری پس از زایمان از بین می‌رود
تا ندانید درد دست راست در بارداری نشانه چیست، نمی‌توانید تضمین کنید که این درد پس از زایمان از بین می‌رود یا خیر. به طور معمول اگر درد دست ناشی از تغییرات بدن مثل تجمع آب، تغییرات هورمونی یا فشار بر عضلات به دلیل سنگین شدن بدن در بارداری باشد، پس از گذشت مدتی از زایمان، خود به خود از بین می‌رود؛ اما اگر درد دست راست در بارداری، ناشی از وجود بیماری در بدن باشد، بعد از زایمان هم از بین نخواهد رفت و همچنان با بیمار همراه است. تنها راه این است که نسبت به درمان جدی اقدام کنید. بسته به نوع و شدت درد ممکن است پزشک راهکارهای متفاوتی پیشنهاد دهد. به هر حال پس از زایمان بهترین فرصت برای پیگیری علت درد است.
در برخی موارد هم دردها به دلیل فشاری که مادر برای نگهداری از نوزاد متحمل می‌شود، بهبود نمی‌یابند. متأسفانه بغل کردن و به آغوش کشیدن نوزاد می‌تواند باعث بدتر شدن اوضاع شود. تنها راه برای کاهش این دردها این است که اطرافیان برای حمایت از نوزاد اقدام کنند تا مادر بتواند استراحت کافی داشته باشد. راهکارهای خانگی در دسترس مثل گرم کردن محل درد، استفاده از ماساژ، استفاده از داروهای گیاهی ضد التهاب و راه‌های دیگر می‌توانند در بهبود دردی که مشکلش جدی نیست، مؤثر باشند.
عدم بازگشت درد دست پس از زایمان با راهکارهای مراقبتی
درد دست راست در بارداری، اگر ناشی از بیماری جدی نباشد، می‌توان با راهکارهای مراقبتی پس از زایمان به بهبود آن کمک کرد. همه این راهکارها، روش‌هایی هستند که به راحتی در منزل می‌توان آنها را انجام داد و نیازی نیست مادر با توجه به شرایطش و مراقبت‌هایی که نوزاد نیاز دارد به مطب پزشک مراجعه کند. برخی راهکارهای مراقبتی مؤثر در زیر ذکر شده‌اند:
-
♦ کمپرس یخ: استفاده از کمپرس یخ برای کاهش درد و تورم در دست مفید است.
-
♦ وسایل طبی مرتبط با دست: استفاده از مچ بند یا دست‌بندهای طبی می‌تواند به پشتیبانی از دست کمک کند و درد را تا حدودی کاهش دهد.
-
♦ تمرینات تقویتی: تمریناتی مانند تمرینات مقاومتی می‌توانند به تقویت عضلات دست کمک کنند و درد را کاهش دهند.
-
♦ استفاده از ماساژ: ماساژ دست باعث بهبود جریان خون در دست‌ها می‌شود و می‌تواند به کاهش درد و تورم در دست کمک کند.
-
♦ استفاده از داروهای ضد التهاب: در صورت لزوم، پزشک ممکن است داروهای ضد التهاب مانند ناپروکسن را برای کاهش درد و تورم در دست تجویز کند.
-
♦ استراحت و آرامش: استراحت و آرامش کمک می‌کند که خستگی از بدن بیرون رفته و بدن جان تازه‌ای بگیرد.
-
♦ مصرف غذاهای سالم: مصرف غذاهای سالم و غنی از ویتامین و مواد مغذی می‌تواند به بهبود عملکرد دست و کاهش درد کمک کند.
سخن پایانی
در این مقاله درباره علت درد دست راست در بارداری صحبت و بیان کردیم دوران بارداری، دوران حساسی است که تغییرات مختلفی در بدن یک زن اتفاق می‌افتد. در واقع، در این دوران به دلیل تغییرات هورمونی، حجم مایعات در بدن زیاد می‌شود و این حالت بر مفاصل و اعصاب فشار وارد می‌کند و در نتیجه درد شکل می‌گیرد. به علاوه وجود برخی بیماری‌های جدی در بدن سبب بروز درد دست در بارداری می‌شود. راهکارهای درمان در این دوران به دلیل آسیب نرسیدن به جنین محدود است و مادر تنها می‌تواند با برخی روش‌های در دسترس که در این مقاله عنوان شد، نسبت به کاهش درد اقدام کند؛ اگر بیماری دست جدی نباشد، دردها به مرور پس از زایمان برطرف می‌شوند. از طرفی اطرافیان باید برای حمایت از نوزاد اقدام کنند تا فشار کمتری به مادر وارد شود و او بتواند رسیدگی بیشتری به خود داشته باشد.