قبل از آن که در مورد درد انگشتان دست هنگام صبح با شما عزیزان صحبت کنیم، اجازه دهید اندکی به نقش مفاصل در بدن بپردازیم. مفاصل در واقع نقاطی هستند که دو استخوان را به همدیگر وصل می‌کنند. باوجود مفاصل، حرکت و فعالیت برای بدن ما بسیار آسان می‌شود و می‌توانیم بسیاری از امور روزانه خود را به‌راحتی انجام دهیم. بر روی مفاصل بدن ما، یک‌لایه نازک از غضروف وجود دارد که از به‌وجودآمدن اصطکاک میان دو استخوان، جلوگیری می‌کند.
درصورتی‌که این غضروف دچار صدمه شود و یا ساختمان کلی مفصل آسیب ببیند، فرد با مشکلاتی مانند خشکی مفاصل و درد روبرو می‌شود. خشکی و درد مفاصل، معمولاً در هنگام صبح و بلافاصله پس از بیداری رخ می‌دهد؛ به همین سبب است که برخی از افراد دچار درد و خشکی انگشت‌های دست در صبح می‌شوند.
اگر به‌صورت مداوم دچار چنین دردی می‌شوید، احتمال دارد که مفاصل شما به التهاب دچار شده باشند. در این‌گونه مواقع، انجام هر نوع فعالیتی با انگشتان را متوقف کرده و در اولین فرصت، به یک متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
اگر شما هم بلافاصله پس از برخاستن از خواب، با درد فراوانی در انگشت‌های دست مواجه هستید، این قسمت از مقاله را از دست ندهید. ما در این بخش قصد داریم شما را با 10 علت درد انگشت‌های دست در اول صبح آشنا کنیم؛ پس با ما همراه باشید:
آسیب و جراحت:
گاهی اوقات دردی که در قسمت انگشتان دست خود به‌خصوص در هنگام صبح تجربه می‌کنید، به سبب آسیب‌ها و جراحت‌هایی است که برای آن رخ‌داده است. کسانی که به‌صورت حرفه‌ای ورزش می‌کنند، با ماشین‌آلات سنگین‌کار می‌کنند، تایپ می‌کنند و... بیش از دیگران در معرض چنین آسیب‌هایی قرار دارند. از جمله این صدمات می‌توان به رگ‌به‌رگ شدن، شکستگی استخوان، پارگی رباط‌ها، کشیدگی تاندون‌ها و عضلات، دررفتگی مفصل انگشت و... اشاره کرد. تمامی این موارد، به مفصل انگشت دست آسیب‌زده و درد فراوانی با خود به همراه می‌آورد.
سندرم تونل کارپال:
گاهی اوقات علت درد انگشت‌های دست چپ در صبح، به سبب مشکلی رخ‌داده است که در اصطلاح پزشکی، به نام سندرم تونل کارپال شناخته شده است. طی این بیماری عصب مدیان که از مچ دست تا انگشتان امتداد دارد، تحت‌فشار قرار گرفته و دردهای ناخوشایندی را برای انگشت‌های دست ایجاد می‌کند. کسانی که کارهای تکراری مانند تایپ با دست خود انجام می‌دهند، بیش از دیگران در معرض سندرم تونل کارپال قرار دارند.
تاندونیت:
تاندون‌ها از نظر شکل ظاهری، شباهت فراوانی به سیم‌های تار دارند. این تارها از بافت کلاژن تشکیل شده‌اند و سبب اتصال ماهیچه به استخوان می‌شوند. درصورتی‌که به هر دلیلی برای تاندون‌ها التهابی به وجود آید، مفاصل انگشت‌های دست هم درگیر می‌شوند. پس از آن مشاهده خواهید کرد که انگشت شما دچار درد و تورم شده و حتی دامنه حرکتی آن هم کاهش پیدا می‌کند.
کیست گانگلیون:
گاهی اوقات در دستان ما و به‌خصوص قسمت مچ دست و انتهای مفاصل دست، کیست‌هایی به وجود می‌آیند. همان‌گونه که می‌دانید، کیست به توده‌هایی گفته می‌شود که درون آن‌ها سرشار از مایع است. این کیست‌ها گاهی بسیار نرم هستند و گاهی به شکل سفت به وجود می‌آیند. هر چند مبتلا شدن به چنین کیست‌هایی هیچ خطری به همراه ندارد، اما برخی از افراد درد انگشت‌های دست به سبب کیست را نمی‌توانند تحمل کنند.
دیابت:
گاهی دردهای آزاردهنده‌ای که در هنگام صبح برای انگشت‌های دست شما به وجود می‌آیند، به سبب بیماری دیابت بروز پیدا کرده است. مشکلاتی مانند نوروپاتی دیابتی، سندرم تونل کارپال و... از جمله عوارضی هستند که بیماری دیابت با خود به همراه آورده و باعث آسیب‌دیدگی مفاصل انگشت دست می‌شوند. کسانی که به چنین مشکلی دچار هستند، علائمی مانند درد، سوزن‌سوزن‌شدن، بی‌حسی و ضعف را در دست‌ها، پاها و انگشتان خود تجربه می‌کنند.
تومور:
هر چند چنین موضوعی بسیار نادر است، اما گاهی دردی که در انگشت‌های دست خود احساس می‌کنید، ممکن است به سبب وجود یک تومور رخ‌داده باشد. این تومورها در موارد نادر در قسمت استخوان، مفاصل، رباط‌ها و یا تاندون‌های دست به وجود می‌آیند. پس از مدتی، بیمار دچار دردهای شدیدی در انگشت‌های دست خود می‌شود که در اثر این تومورها به وجود آمده است.
استئوآرتریت
یکی از مشکلاتی که می‌تواند باعث درد انگشت‌های دست چپ هنگام صبح گردد، مشکلی به نام استئوآرتریت است. طی این بیماری، غضروف‌هایی که میان مفاصل دست وجود دارند، تجزیه می‌شوند. با تجزیه و تخریب این غضروف‌ها، مفاصل دست آسیب‌دیده و دردهای ناخوشایندی را در این قسمت تجربه می‌کنید.
آرتریت روماتوئید
این بیماری که پزشکان آن را به‌عنوان یکی از انواع بیماری‌های خودایمنی می‌شناسند، گاهی اوقات زمینه را برای درد و ناراحتی مفاصل انگشتان دست فراهم می‌کند. طی این بیماری، سیستم ایمنی به‌اشتباه شروع به حمله به مفاصل سالم نموده و به آن‌ها صدماتی وارد می‌کند. افرادی که دچار این بیماری هستند، مشکلاتی در قسمت مفصل زانو، مچ دست و انگشت دست‌های خود دارند.
نوروپاتی محیطی:
برخی از پزشکان پس از بررسی‌ها و آزمایش‌های مختلف، به این نتیجه می‌رسند که بیمار آن‌ها به نوروپاتی محیطی دچار شده است. به همین دلیل است که در هنگام صبح، دردهای شدیدی را در قسمت مفاصل انگشت دست خود تجربه می‌کند. کسانی که به بیماری دیابت یا بیماری‌های عروق محیطی دچار هستند، در بدن آن‌ها عفونت وجود دارد و یا مفاصل آن‌ها به هر دلیلی آسیب‌دیده است، با نوروپاتی محیطی مواجه می‌شوند. این بیماری به اعصاب محیطی آسیب‌هایی وارد کرده و حتی مفاصل را هم درگیر می‌کند.
نقرس
در میان انواع بیماری‌هایی که سبب درد و التهاب مفاصل می‌شوند، باید به نقرس هم اشاره کنیم. این بیماری در واقع یک نوع التهاب است که با بالارفتن میزان اسیداوریک در بدن به وجود می‌آید. کسانی که به نقرس دچار هستند، علائمی مانند درد مفاصل، قرمزی و تورم آن‌ها را تجربه می‌کنند. هر چند این بیماری اغلب انگشتان پا را درگیر می‌کند، اما برخی از افراد آن را در مفاصل انگشت دست خود هم تجربه می‌کنند.
خوشبختانه علم پزشکی، راهکارهای بسیار خوبی پیشروی پزشکان قرار داده است که از طریق آن می‌توانند علت درد مفاصل انگشتان دست در صبح را تشخیص دهند. پس از آن به‌راحتی می‌توان درمان‌های لازم را برای بیمار اتخاذ کرد و او را از این درد آزاردهنده نجات داد؛ این روش‌های تشخیص عبارت‌اند از:
معاینه بالینی:
متخصصان ارتوپد، در ابتدا تشخیص خود را با معاینه بالینی و فیزیکی بیمار آغاز می‌کنند. با مشاهده دست و بررسی دامنه حرکتی آن، می‌توان به یک تشخیص ابتدایی دست پیدا کرد. همچنین پزشک ممکن است سؤالاتی از شما بپرسد که ازاین‌قبیل هستند: این درد از چه زمانی شروع شد؟ آیا به‌تازگی دست شما دچار آسیب شده است؟ آیا به یک بیماری زمینه‌ای مبتلا هستید؟ با انجام چه کارهایی درد شما بیشتر می‌شود؟ و...
آزمایش خون:
گاهی اوقات پزشک به وجود یک بیماری زمینه‌ای که باعث ایجاد درد مفصل انگشت شده است، مشکوک می‌شود. از جمله این بیماری‌ها می‌توان به دیابت، نقرس، استئوآرتریت، لوپوس و... اشاره کرد. در این‌گونه مواقع، باید با انجام آزمایش خون، به وجود یا عدم وجود این بیماری‌ها پی برد.
تصویربرداری:
در اغلب موارد، متخصصان ارتوپد به معاینه فیزیکی و آزمایش خون بسنده نمی‌کنند و برای بررسی دقیق‌تر، برخی از آزمایش‌های تصویربرداری را هم برای بیمار خود در نظر می‌گیرند. درصورتی‌که هر نوع آسیبی مانند شکستگی، دررفتگی و... برای استخوان انگشت به وجود آمده باشد، با اشعه ایکس قابل‌تشخیص است. برای بررسی‌های دقیق‌تر بافت‌های نرم مانند رباط‌ها و تاندون‌ها نیز آزمایش ام‌آرآی تجویز می‌شود.
یکی از مهم‌ترین سؤالاتی که در ذهن برخی از افراد مطرح می‌شود این است که چه زمانی برای پیداکردن علت دردگرفتن انگشت‌های دست در صبح به پزشک مراجعه کنیم؟ پارامترهایی که در ادامه مطلب به آن‌ها اشاره می‌کنیم، به شما در یافتن پاسخ این سؤال یاری می‌رساند:
اگر به‌اندازه کافی استراحت کرده‌اید و یا از درمان‌های خانگی استفاده کرده‌اید، اما هنوز هم درد شما برطرف نشده است.
اگر به‌تازگی یک حادثه ورزشی، تصادف، زمین‌خوردن و... را پشت سر گذاشته‌اید و درد انگشت شما از آن زمان شروع شده است.
اگر درد انگشت شما از کم شروع شده و باگذشت زمان، مدام بدتر می‌شود.
اگر علاوه بر درد، علائم دیگری مانند گزگز، بی‌حسی، ورم و تغییر رنگ انگشتان را مشاهده می‌کنید.
اگر به همراه درد، احساس می‌کنید که مفاصل انگشت شما هم دچار سفتی و خشکی شده است.
اگر درد انگشت شما به‌قدری زیاد است که نمی‌توانید امور ساده روزانه خود را مانند قبل انجام دهید.
اگر به یک بیماری مانند دیابت، نقرس یا بیماری‌های خودایمنی مبتلا هستید و احتمال می‌دهید درد انگشت شما به آن بیماری ربط دارد.
پس از آن که علت درد صبحگاهی مفاصل انگشت‌های دست مشخص شد، حال نوبت به التیام و درمان آن می‌رسد. علم پزشکی با تمام قدرت و توان خود، راهکارهای موثری برای مدیریت و درمان این درد ناخوشایند در اختیار ما قرار داده است. در ادامه مطلب همچنان با ما همراه باشید تا برخی از این روش‌های درمانی را با شما عزیزان در میان بگذاریم:
مصرف داروهای خوراکی:
پزشکان برای آن که سفتی و درد مفاصل انگشت را به‌خصوص در هنگام صبح کاهش دهند، مصرف برخی از داروهای خوراکی را برای بیمار خود در نظر می‌گیرند. از جمله این داروها می‌توان به مسکن‌ها و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی اشاره کرد. گاهی هم اگر پزشک تشخیص دهد که یک عفونت سبب ایجاد چنین دردی شده است، برای بیمار خود داروهای آنتی‌بیوتیک را تجویز می‌کند.
مصرف داروهای موضعی:
در کنار داروهای خوراکی، می‌توان با داروهای موضعی که از طریق پوست به بدن منتقل می‌شوند هم درد انگشت دست‌های را تسکین داد. برخی از این داروهای موضعی بدون نسخه پزشک در دسترس هستند و برای مصرف برخی دیگر از آن‌ها، باید دستور پزشک را داشته باشید. در ترکیبات این داروها موادی مانند کپسایسین وجود دارد که سبب بی‌حسی و تسکین درد انگشت دست می‌شوند.
داروهای گیاهی:
برخی از داروهای گیاهی و مکمل‌هایی در دسترس ما وجود دارند که به واسطه آن، می‌توانیم درد و ناراحتی مفصل انگشت دست‌های را کاهش دهیم. از جمله این داروها می‌توان به روغن ماهی، گل‌گاوزبان، روغن توت سیاه، گل مغربی و... اشاره کرد. فراموش نکنید که قبل از مصرف داروهای گیاهی، حتماً با پزشک خود مشورت کرده و از این داروها، به‌عنوان یک درمان مکمل در کنار درمان‌های پزشکی استفاده کنید.
تمرینات فیزیوتراپی:
یکی از بهترین و مؤثرترین روش‌هایی که پزشکان برای تسکین درد مفصل انگشت دست در نظر می‌گیرند، تمرینات فیزیوتراپی است. فیزیوتراپیست بر اساس نوع بیماری و ساختار جسم بیمار، بهترین تمرینات فیزیوتراپی را برای بیمار خود طراحی می‌کند. انجام این حرکات ملایم و موثر، سبب شد شدن مفاصل انگشت شده و دامنه حرکتی آن را بهبود می‌بخشد.
عمل جراحی:
پزشکان در ابتدا سعی می‌کنند درد و التهاب مفاصل انگشت دست‌های را با روش‌های غیرتهاجمی مانند تمرینات فیزیوتراپی و تجویز داروهای خوراکی و موضعی درمان کنند. اما درصورتی‌که با این شیوه‌ها بیماری رفع نشد و درد بیمار همچنان شدید می‌شد، هیچ راهی به جز عمل جراحی وجود ندارد.
گرمادرمانی:
درصورتی‌که مفاصل انگشت شما دچار درد و سفتی شده باشند، گرمادرمانی یکی از بهترین کارهایی است که می‌توانید برای تسکین درد آن انجام دهید. استفاده از کمپرس گرم یا پدهای گرم بر روی مفصل دست، یکی از مؤثرترین امور برای تسکین چنین دردی است. همچنین می‌توانید برای دقایق طولانی، درون وان گرم قرار بگیرید و اجازه دهید که دست شما با آب گرم در تماس باشد. بستن یک حوله گرم به‌دور مفصل دست هم یکی از بهترین انتخاب‌هایی است که پیشروی شما قرار دارد.
برای درمان درد مفصل انگشت دست‌های خود، به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
بهترین پزشکی که می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند، یک دکتر ارتوپد ماهر و باتجربه است. او با روش‌های دقیق تشخیصی، علت اصلی این درد را کشف کرده و سپس بهترین درمان را برای شما در نظر می‌گیرد. او گاهی ممکن است شما را به یک متخصص طب فیزیکی یا فیزیوتراپیست ارجاع دهد تا آن‌ها با طراحی برخی از حرکات موثر، به بهبود درد شما کمک کنند.
انجام تمرینات ورزشی و حرکات کششی، چه تأثیری بر روند بهبودی درد مفصل انگشت دست دارد؟
این تمرینات که معمولاً توسط متخصصان فیزیوتراپ طراحی می‌شوند، بر تاندون‌ها، عضلات و مفاصل انگشت متمرکز هستند. درصورتی‌که آن‌ها را به‌صورت مستمر انجام دهید، عضلات انگشت شما تقویت می‌شود. پس از آن می‌توانند فشار بیشتری را تحمل کرده و دامنه حرکتی آن‌ها گسترده می‌شود.
بهترین درمان خانگی برای رفع درد مفصل انگشت دست‌های کدام است؟
بهترین درمان خانگی برای چنین دردی این است که چند روزی را استراحت کرده و هیچ کار سنگینی با دست خود انجام ندهید. همچنین می‌توانید با مشورت پزشک خود، از کمپرس گرم یا سرد بر روی دست خود استفاده کرده و درد آن را کاهش دهید. ماساژدرمانی و انجام حرکات کششی هم کمک می‌کنند تا درد مفاصل انگشت شما اندکی بهبود پیدا کنند.
سخن پایانی
مقاله‌ای که وقت ارزشمند خود را برای مطالعه آن اختصاص دادید، تحقیق جامع و کاملی بود ما نه‌تنها علل این عارضه ناخوشایند را با همدیگر بررسی کردیم، بلکه راهکارهایی برای تشخیص و درمان درد مفاصل انگشتان دست در صبح و علت درد مفاصل انگشتان دست صبح ها را با شما عزیزان در میان گذاشتیم. چنین دردی اگر ادامه پیدا کند، کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار داده و انجام ساده‌ترین امور روزانه را با سختی و رنج همراه می‌کند.
درمان درد انگشت دست‌های صبح هنگام به علت اصلی درد بستگی دارد. ازآنجاکه عوامل مختلفی می‌توانند باعث این درد شوند، روش‌های درمانی هم متفاوت خواهند بود. مصرف داروهای ضدالتهابی، استفاده از کمپرس سرد یا گرم، و انجام تمرینات فیزیوتراپی از جمله روش‌های موثر در درمان این درد هستند.
شما می‌توانید با کلینیک شکستگی و دررفتگی ما تماس گرفته و از دانش و تجربه متخصصان این مجموعه، برای تشخیص و درمان درد انگشت دست‌های خود بهره‌مند شوید. متخصصان ما تمام تلاش خود را به کار می‌برند تا با ارائه بهترین راهکارهای درمانی، درد انگشت دست‌های شما را برطرف کرده و یک زندگی شاد و آرام را برای شما به ارمغان آورند.