آشنایی با عوارض بی حس شدن انگشتان دست
بی حس شدن انگشتان دست ممکن است سبب گزگز، سوزن سوزن شدن و حتی خارش شود. دقیقاً مثل اینکه یک شخص بسیار آرام انگشتان شما را با سوزن لمس میکند. در برخی مواقع بی حسی انگشتان دست پس از مدت کوتاهی برطرف میشود، اما در صورت تداوم حتماً برای تشخیص و درمان به دکتر بی حسی دست و پا مراجعه کنید. به صورت کلی اگر بیحسی انگشتهای دست به موقع و سریع درمان شود، امکان ماندگار شدن نشانهها کاهش مییابد. از اینرو توجه به نشانهها اهمیت فراوانی دارد. علت بی حسی انگشتهای دست بسیار زیاد است که برای آشنایی با مهمترین علت بی حسی انگشتان و کف دست و آشنایی با بهترین متخصصان برای درمان این عارضه تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
آنچه در این مقاله می خوانید:
مهمترین دلایل بی حس شدن انگشتان دست چیست؟
از جمله عارضههای بسیار سخت و ناراحتکننده که ممکن است شما نیز به آن مبتلا شده باشید، بی حس شدن انگشتان دست است. عوامل بسیار زیادی در بروز این عارضه نقش دارند که در ادامه مهمترین آنها را ذکر خواهیم کرد. در بدن شما عصبهایی وجود دارد که وظیفه ارسال پیام از مغز به سایر اندامها و بالعکس را بر عهده دارند. در صورتی که این عصبها بیش از اندازه تحت فشار قرار بگیرند، دچار صدمه یا تحریک شوند، مشکل بیحسی اتفاق میافتد. مهمترین علت بی حسی انگشتان هر دو دست عبارتاند از:
-
♦ بیماری سندرم تونل کارپال: هنگامی سندرم تونل کارپال اتفاق میافتد که عصبی که به دست، حس میدهد، تحت فشار قرار بگیرد یا دچار انسداد شود. در بیشتر مواقع این حالت سبب بی حسی انگشتان دست به ویژه انگشت اشاره، میانی و حتی انگشت شست میشود.
-
♦ عارضه رادیکولوپاتی گردنی: این عارضه هنگامی ایجاد میشود که عصبی که ناحیه گردن را رها میکند، دچار تورم یا فشردگی شود. این مشکل ممکن است مثل سندرم تونل کارپال سبب بیحسی انگشتان دست شود.
-
♦ دیابت: نوروپاتی دیابتی از جمله عوارض رایج و خطرناکی است که میتواند آسیب عصبی در ناحیه دست و پا را ایجاد کند. در این عارضه، ابتدا شما بیحسی را در نواحی مختلف پا و سپس دستان تجربه میکنید.
-
♦ بیماری رینود: از دیگر علت بی حسی انگشتهای دست، بیماری به نام رینود است. در این سندرم سرخرگهای بسیار کوچک انگشتهای دست، دچار انقباض شده یا با سرعت بسیار زیاد باز و بسته میشوند. این مسئله ممکن است سبب بی حسی انگشتان دست شود و همچنین بر روی جریان خون تأثیر بگذارد.
-
♦ روماتیسم مفصلی: رایجترین دلیل بی حسی انگشتان دست روماتیسم مفصلی است. روماتیسم مفصلی، از جمله اختلال و مشکلات خود ایمنی محسوب میشود که سبب ورم شدید، ضعف زیاد و حتی درد در مفصلها میشود. همچنین این بیماری ممکن است سبب خارش و سوزش زیاد و حتی بیحسی انگشتان، کف دست و سایر نواحی دست شود.
-
♦ گیر افتادن عصب زند زیرین: بد نیست بدانید که سندرم تونل کارپال، بر روی عصب مرکزی در دست تأثیر میگذارد. اما گیر افتادن عصب زند زیرین، بر عصب اولنار را که در طرف انگشت کوچک دست واقع شده، تأثیر گذاشته و آن را به صورت جدی درگیر میکند. این حالت در بیشتر مواقع سبب بی حس شدن انگشتان دست به ویژه انگشت حلقه و کوچک میشود.
-
♦ صدمه دیدگی: در برخی مواقع دلیل بی حس شدن سر انگشتان دست، وارد شدن ضربه و صدمه به دست و البته شکستگی استخوان است. این عوامل ممکن است سبب تحت فشار قرار گرفتن عصب و حتی صدمه دیدن آن شود که بر اثر آن نشانههایی مثل بیحس شدن انگشتان دست به وجود میآید.
-
♦ مشکلات گردش خون: وجود مشکلات مختلف در گردش خون و همچنین کم شدن مقدار جریان خون ممکن است از مهمترین دلیل سرشدن انگشتان دست باشد.
-
♦ فشرده شدن اعصاب: به غیر از سندرم تونل کارپال، سایر مشکلات مثل صدمات عصبی، رشد زیاد رگهای خونی و رشد انواع کیستها ممکن است بر عصبهای ناحیه دست و حتی مچ دست فشار زیادی را وارد کنند. در نتیجه به این عصبها آسیب جدی وارد میکنند که با نشانههای مختلفی از جمله درد شدید، احساس ضعف در یک یا چند انگشت و بیحسی همراه است.
-
♦ مصرف زیاد الکل: زیاده در نوشیدن الکل برای مدت زمان طولانی، ممکن است سبب یک نمونه آسیب عصبی با نام پلی نوروپاتی الکلی شود. نوروپاتی الکلی با ظاهر شدن نشانههای مختلف از جمله گزگز، مورمور شدن و بیحسی در انگشتان دست و پا و دیگر نواحی دست همراه است. از دیگر نشانههای این عارضه میتوان به ضعف شدید، گرفتگی ناگهانی عضلات و البته مشکل در بلعیدن مواد غذایی و ... اشاره کرد.
-
♦ فیبرومیالژی: از جمله بیماریهایی که سبب به وجود آمدن دردهای بدون علت میشود، فیبرومیالژی است. علاوه بر این فیبرومیالژی ممکن است سبب بی حس شدن انگشتان دست، افسردگی، خستگی مفرط، مشکلات خواب و دچار شدن به میگرن و انواع سردردهای میگرنی شود. صدمات مغزی یا آسیب نخاعی: صدمات نخاعی و مغزی از دیگر علت بی حس شدن سر انگشتان دست است که با نشانههای مختلفی همراه است. از بین رفتن توانایی و قدرت حرکت، بیحس شدن انگشتان دست، ضعیف شدن توانایی اندامها، از بین رفتن یا کاهش تواناییهای حسی از جمله توانایی حس سرما، لمس و گرما از مهمترین این نشانههاست.
-
♦ سکته مغزی: از جمله نشانههای سکته مغزی در برخی افراد، بی حسی انگشتان دست و دیگر نواحی از جمله مچ، شانه و ... است.
-
♦ صدمهدیدگی ناحیه شانه: در برخی مواقع آسیبدیدگیهای قسمت شانه میتواند دلیل بی حسی سر انگشتان دست باشد. انواع صدمهدیدگیهای قسمت شانه از جمله صدمهدیدگی روتاتورکاف، از جمله عواملی هستند که ممکن است با نشانههایی مثل بیحسی نواحی مختلف دست و انگشتان همراه باشد.
-
♦ بیماری اماس: نخستین نشانه ابتلا به بیماری اماس، سوزن سوزن و بیحس شدن انگشتان دست است. توجه کنید که این دسته از علائم میتواند در هر دورهای از بیماری اماس ایجاد شود.
-
♦ انواع عفونتها: برخی از عفونتهای باکتریایی و حتی عفونتهای ویروسی، ممکن است به عصبها صدمه وارد کنند و سبب بی حس شدن انگشتان دست و حتی پا شوند. از جمله این بیماریهای عفونی خطرناک میتوان به بیماری لایم، هپاتیت C و B و همچنین بیماری عفونی سیفلیس اشاره کرد.
-
♦ کاهش ویتامینها: ویتامین E و همچنین ویتامین ب۱۲ از مهمترین ویتامینها برای مراقبت از سلامت عصبها هستند. زمانی که مقدار این ویتامینها در بدن کم شود، انواع بیماریهای نوروپاتی محیطی که بر روی عصبها تأثیر میگذارند، به وجود میآیند. از نشانههای کاهش این ویتامینها در بدن، بی حسی انگشتان دست است.
-
♦ اختلالهای غده تیروئید: بسیاری از افراد این پرسش را مطرح میکنند که بی حس شدن انگشتان دست نشانه چیست؟ در برخی مواقع بیحسی انگشتان دست نشانه مشکلات تیروئیدی است. کمکاری بیش از حد غده تیروئید در برخی مواقع ممکن است بر عصبهای انگشتان دست و حتی پا تأثیر قابل توجهی داشته باشد. همچنین میتواند نشانههایی مثل درد، مورمور و بیحسی را در مکانی که عصب آن صدمه دیده است، ایجاد کند. همچنین این عارضه ممکن است احتمال دچار شدن به سندرم تونل کارپال را بیشتر کند.
-
♦ انواع کیست گانگلیون: به کیستهایی که بیشتر در اطراف مفصلها رشد میکنند و با نشانههایی مثل بیحس شدن انگشتان دست و مچ همراه هستند، کیستهای گانگلیون گفته میشود. از اینرو ممکن است علت سرشدن انگشتان دست شما، رشد کیستهای گانگلیون باشد.
-
♦ میگرن: از جمله نشانههایی که افراد درگیر با میگرن به آن مبتلا میشوند، بیحس شدن انگشتان دست و پا و دیگر نواحی مانند مچ، آرنج و ... است. در واقع این بیحسی از نشانههای شروع بیماری میگرن است که میتواند برای برخی آزاردهنده باشد.
-
♦ اثرات جانبی شیمی درمانی: نمونههای ویژهای از شیمی درمانی بر عصبهای حسی کوچک در ناحیه دست و پا اثر دارند. انواع روشهای شیمی درمانی با نشانههایی از جمله درد، مورمور و حتی بیحسی انگشتان دست و پا همراه هستند. علاوه بر این، درمان بیماریهای مختلف مانند سرطان با شیمی درمانی ممکن است سبب ضعف و خستگی شدید عضلات و گرفتگی ناگهانی عضلهها شود.
-
♦ استرس: متأسفانه استرس مهمترین عامل ابتلا به انواع بیماریها است که بر روی سلامت کلی بدن تأثیر قابل توجهی دارد. زمانی که شما استرس دارید، سریعتر نفس میکشید که در نهایت مقدار اکسیژن در قسمت انگشتان دست و حتی پاها، بیشتر میشود. در اثر زیاد شدن اکسیژن با عارضههای مختلفی مانند گزگز و بیحس شدن انگشتان دست و حتی پا روبهرو خواهید شد.
-
♦ مسمومیت: مسمومیت از دیگر علت بی حس شدن انگشتان دست است که ممکن است بسیار خطرناک و تهدیدکننده باشد. زمانی که شما در برابر انواع مواد سمی و شیمیایی و همچنین فلزهای بسیار سنگین مانند سرب، آرسنیک یا حتی جیوه قرار میگیرید، امکان دارد به مسمومیتهایی که سبب نوروپاتی محیطی میشوند، دچار شوید. علاوه بر این امکان دچار شدن به این مشکل، با قرار گرفتن در برابر متریالهای شیمیایی که به منظور درمان بیماریهای سرطانی و ویروسهای مختلف استفاده میشود نیز وجود دارد.
چه موقع برای بی حس شدن انگشتان دست به پزشک مراجعه کنیم؟
در برخی مواقع خارش و سوزش به همراه بیحس شدن انگشتان دست، ممکن است نشاندهنده یک حالت بسیار خطرناک و اورژانسی باشد. هنگامی این وضعیت درست است که شخص به سکته مغزی دچار شده و در آن خونریزی یا حتی لخته شدن خون، بر روی ناحیه مغز تأثیر گذاشته است. علاوه بر این اگر بیحسی انگشتان دست پس از گذشت چند روز همچنان ادامه داشت، باید در اسرع وقت به متخصص یا پزشک خود برای انجام معاینه و آزمایشات لازم مراجعه کنید. اگر در کنار بی حس شدن انگشتان دست خود با هر یک از نشانههای زیر مواجه شدید، حتماً در اولین فرصت به متخصص مراجعه کنید:
-
♦ مشکل در تنفس
-
♦ سردردهای حاد و ناگهانی
-
♦ صحبت کردن نامفهوم
-
♦ گیجی و سرگیجه شدید
-
♦ فلج شدن اعضای بدن به صورت ناگهانی
-
♦ ضعف شدید بدنی
در صورتی که این نشانهها به صورت مرتب ظاهر شوند، در عملکرد روزانه شما مشکلاتی را به وجود میآورند؛ حتی ممکن است سبب درد و ناراحتی بسیار شدیدی شوند که در این زمان مراجعه به اورژانس یا متخصص مربوطه ضروری است.
نحوه تشخیص علت بی حسی سر انگشتان دست
پس از آنکه با عارضه بی حس شدن انگشتان دست مواجه شدید، باید برای تشخیص علت و درمان به پزشک مراجعه کنید. ابتدا پزشک، سابقه پزشکی و خانوادگی شما را دریافت کرده و سپس با معاینه دقیق انگشتان و دست، علت بی حس شدن سر انگشتان دست را تشخیص میدهد. در برخی مواقع، ممکن است متخصص به شما پیشنهاد کند که به یک پزشک ارتوپد که از تخصص کافی در درمان و مراقبت از دست برخوردار است یا حتی به نورولوژیست که قادر است کارکرد عصب را ارزیابی و امتحان کند، مراجعه کنید.
به طور معمول، هنگامی که شما با بیحسی انگشتان دست درگیر شده باشید، متخصصان آزمایش MRI را توصیه میکنند. در واقع این اسکن به متخصص کمک کرده تا استخوانهای واقع شده در نواحی زیر را که احتمال دارد از مکان خود بیرون رفته باشند، به آسانی ببیند:
-
♦ ناحیه گردن
-
♦ دستها
-
♦ قسمت مچها
-
♦ انگشتهای دست
-
♦ شانهها
توجه کنید استخوانهایی که از مکان خود بیرون میروند، ممکن است فشار زیادی را به عصبها وارد کنند. به منظور تشخیص علت بی حسی انگشتان دست علاوه بر تست MRI از آزمایش خون نیز استفاده میشود. در واقع آزمایش خون به متخصص در تشخیص انواع بیماریها و مشکلاتی که سبب بیحس شدن انگشتان دست شده، مانند RA یا حتی کاهش ویتامین ب۱۲ کمک فراوانی میکند.
شیوههای درمانی بی حس شدن انگشتان دست
پس از تشخیص علت بیحسی انگشتان دست، نوبت به درمان آن میرسد. به منظور درمان بی حس شدن انگشتان دست، در ابتدا امکان دارد که متخصص، مصرف داروهای بدون نسخه را برای کم کردن تورم برای شما تجویز کند. داروهای ضد تورم غیر استروئیدی مانند قرص ایبوپروفن از رایجترین داروهای بدون نسخه برای تسکین درد است. روش دیگر برای درمان این عارضه، استفاده از آتل مچ بند است. زمانی که شما از آتل استفاده میکنید، آرنج یا حتی مچ دست شما در یک حالت کاملاً صحیح و مناسب قرار میگیرد که در نتیجه این کار امکان فشردگی عصب را به حداقل میرساند.
از عالیترین روشها برای کمتر شدن ورم، درد و بیحسی انگشتان دست، استراحت دادن به دست بخصوص مچ است. شما میتوانید هنگامی که در منزل هستید، از انجام کارهای غیر مهم پرهیز کرده و به مچ و دست خود استراحت دهید. علاوه بر این میتوانید بر روی انگشتان و قسمت درگیر، یخ قرار دهید. همچنین شما میتوانید برای درمان بیحسی انگشتان دست، انواع تمرینات کششی مربوط به مچ، دست و انگشتان را انجام دهید تا به مرور زمان درد و بیحسی برطرف شود.
در مواقع نادر، اگر که شیوههای درمانی بدون نسخه تاثیر گذار نباشند، متخصص از شیوههای درمانی تهاجمی استفاده میکند. تزریق داروی استروئید ممکن است به کمتر شدن ورم کمک کند. احتمال دارد که عمل جراحی، صدمه عصبی را کمتر کند یا حتی استخوانهایی که سبب فشار به عصبها میشوند را بیرون کرده یا کمتر کند. رایجترین عملهای جراحی برای درمان بیحس شدن انگشتان دست عبارتاند از:
-
♦ جابهجا کردن قدامی عصب زند زیرین
-
♦ اپی کندیلکتومی مرکزی
-
♦ آزادسازی تونل کوبیتال
آیا میتوان از بی حس شدن انگشتان دست جلوگیری کرد؟
اکثر علتهای مربوط به بیحسی انگشتان دست، به دلیل صدمات ناشی از استفاده زیاد و گسترده است. این حالت هنگامی اتفاق میافتد که شما، به طور دائم انواع حرکات و فعالیتهای تکراری را انجام دهید. این حرکتهای تکراری ممکن است عصبهای دست را ترغیب یا حتی به آنها صدمه جدی وارد کند و در نهایت سبب بی حس شدن انگشتان دست شود. شما میتوانید برای پیشگیری از بیحس شدن انگشتان دست خود، اقداماتی را انجام دهید که بهترین کار پرهیز از حرکات تکراری دست یا به حداقل رساندن صدمات ناشی از آن است.
بیحس شدن انگشتان دست، اگر با نشانههایی که به مراقبت اورژانسی نیاز دارند، همراه نباشند، در بیشتر مواقع قابل درمان هستند. استراحت اصولی و درست ممکن است صدمات ناشی از استفاده زیاد را کمتر کند. همچنین متخصص قادر است با توجه به علت زمینهای این مشکل، از شیوههای درمانی اختصاصیتر استفاده کند. روشهای پیشگیری از صدمات ناشی از حرکتهای تکراری به شرح زیر است:
-
♦ حفظ حالت بدنی درست و اصولی هنگام کار با تجهیزات و ابزارهای مختلف، استفاده از کیبورد یا سایر وسایل که ممکن است سبب صدمات ناشی از حرکتهای تکراری شود.
-
♦ استراحت بین فعالیتها، هر ۳۰ دقیقه الی ۶۰ دقیقه
-
♦ انجام تمرینات کششی برای عضلههای درگیر، به منظور کمتر کردن تنش
-
♦ خرید و استفاده از تجهیزات ارگونومیک یا پشتیبانی مثل آتل مچ یا حتی تکیهگاه مخصوص مچ هنگام کار با کیبورد
سخن پایانی
بی حس شدن انگشتان دست از جمله مشکلات ناراحتکنندهای است که ممکن است حتی یک بار در زندگی خود به دلایل مختلف با آن روبهرو شوید. در صورتی که بیحسی انگشتان دست شما موقت باشد و طی چند روز برطرف شود، نیازی به نگرانی نیست. اما در صورتی که بیحسی انگشتان دست شما با درد، گزگز و سایر نشانهها همراه بود و پس از چند روز برطرف نشد، حتماً در اولین فرصت برای معاینه و انجام آزمایشات لازم به کلینیک درمانی ما که دارای با تجربهترین متخصصان است مراجعه کنید.