علائم شکستگی انگشت دست؛ نکته ضروری برای درمان شکستگی
انگشت دست از مهمترین اعضای بدن انسان است که افراد روزانه در بسیاری از موارد از آن برای انجام کارهای روزمره خود کمک می گیرند. آسیب شدید و شکستگی انگشتان دست را می توان یکی از طاقت فرساترین دردها هنگام آسیب دانست. لذ برای ا آگاهی از علائم شکستگی انگشت دست می توان به دکتر شکستگی دست مراجعه کرد
از کجا بفهمیم که انگشتان دست دچار شکستگی شده است؟ این سوالی است که معمولا پس از آسیب شدید به انگشت دست، ذهن شخص آسیب دیده یا اطرافیانش را درگیر می نماید. علائم شکستگی انگشت دست به دلیل حاد و شدید بودن ضربه، در همان لحظات ابتدایی پس از تروما یا آسیب بروز می کند.
علائم شکستگی انگشت دست از نظر شدت متفاوت هستند، طوری که گاهی از نظر ظاهری کاملا واضح هستند و گاهی آنقدر جزئی هستند که افراد از آن چشم پوشی می نمایند.
تصور کنید که قرار است از هم اکنون برای انجام اعمالتان از دستانتان استفاده نکنید. به راحتی می توان گفت که حتی تصور این عمل در ذهن نیز چالش برانگیز و دشوار است. به همین دلیل درمان شکستگی انگشت دست و یا سایر قسمت های آن برای افراد، امری بسیار حیاتی می باشد.
علاوه بر درد، تغییر شکل ظاهری، محدودیت دامنه حرکت انکشتان، خشکی و سفتی، تورم، قرمزی پوست سطح انگشتان دست از علائم شکستگی انگشت دست است و تمام شکستگی ها به علت اهمیت زیاد بایستی توسط ارتوپد با تجربه و در اسرع وقت، تشخیص و درمان شوند.
عدم آگاهی از علائم شکستگی انگشت دست می تواند تشخیص این مشکل را به تعویق بیاندازد و منجر به ناتوانی دائمی برای انجام فعالیت ها با دست آسیب دیده مواجه نمایید. برای آشنایی بیشتر با این موضوع تا انتهای مقاله را دنبال نمایید.
بسیاری از افراد با این تصور که شاید انگشتان دست فقط دچار یک تورم ساده شده است، علائم شکستگی انگشت دست را نادیده گرفته و به پزشک مراجعه نمی کنند. این تاخیر باتوجه به سطح آسیب دیدگی، ممکن است عوارض سنگین و مختلفی را بر دوش آن ها بگذارد. برخی از مهم ترین علائم شکستگی انگشت دست به شرح زیر می باشد:
♦ درد شدید
شکستگی انگشت دست، ممکن است در هر کدام از بندهای ابتدایی، میانی و انتهایی رخ دهد. به طور معمول درد شدید و ضربان دار از اولین علائم شکستگی انگشت دست می باشد. درد هر کدام از نواحی انگشت می تواند نشان دهد که کدام یک از بندهای انگشت دچار شکستگی شده است. برای مثال، معمولا وجود درد در نوک انگشت، نشانه شکستگی بند انتهایی می باشد.
♦ تورم و کبودی
از علائم شکستگی انگشت دست می توان به تغییر رنگ، ورم و کبودی اشاره کرد که به طور معمول همراه با درد ناگهانی و شدید مشاهده می شود.
♦ عدم توانایی در حرکت دادن انگشتان دست و عدم توانایی در گرفتن اشیا
فرد به دلیل وجود درد شدید توانایی حرکت انگشت را نداشته و حتی ممکن است در صورت حرکت، صدایی مانند کلیک را بشنود. همچنین فرد قدرت نگه داشتن اشیا را از دست می دهد. لازم به ذکر است که در صورت آسیب بندهای انتهایی انگشت ممکن است، دست نیروی بیشتری در نگهداشتن اشیا داشته باشد.
♦ گزگز و بی حس شدن انگشت
به طور معمول بیمار علاوه بر درد از گزگز انگشت نیز شکایت دارد که علائم شکستگی انگشت دست درصورت تحریک اعصاب و فشار تشدید می گردد لذا ثابت نگهداشتن انگشت آسیب دیده از اهمیت زیادی برخوردار است.
♦ تغییر شکل استخوان انگشت آسیب دیده
گاهی در موارد شدید شکستگی، فرم استخوان به میزان زیادی از حالت عادی خارج شده و تغییر در شکل انگشتان دست قابل مشاهده می شود.
علائم شکستگی انگشت دست با توجه به نوع شکستگی در افراد مختلف متفاوت می باشد. پس از آگاهی از مطالب فوق درمورد علائم شکستگی انگشت دست قصد داریم شما را با انواع صدمات حین شکستگی دست آشنا سازیم.
پزشک معالج، علائم شکستگی را مورد ارزیابی قرار می دهد و در صورت نیاز از آزمایش اشعه ایکس استفاده می کند تا از نوع شکستگی آگاه شده و جهت درمان اقدام نماید. برخی از انواع شکستگی های دست به شرح ذیل می باشد.
♦ شکستگی بسته انگشت دست:
دراین نوع از شکستگی استخوان به بافت های اطراف آسیبی وارد نکرده و از پوست خارج نمی شود.
♦ شکستگی باز انگشت دست:
طی این نوع از شکستگی بافت اطراف استخوان آسیب دیده و از پوست بیرون می زند در چنین حالتی خونریزی نیز مشاهده می شود.
♦ شکستگی تروماتیک انگشت دست:
در این نوع شکستگی استخوان طی سوانحی مانند رانندگی و... فشار زیادی تحمل کرده و می شکند. شکستگی تروماتیک می تواند از نوع باز یا بسته باشد.
♦ شکستگی مویی یا استرسی:
کودکان و نوجوانان در خط مقدم این نوع از آسیب قرار می گیرند. شکستگی استرسی نوع خفیفی از صدمه است که وقتی افراد در حال انجام حرکتی به صورت مداوم باشند و فشار مکرر به انگشت آن ها وارد شود، رخ می دهد. به بیان دیگر، شکستگی استرسی، در ورزشکارانی که انگشتشان در معرض فشار مکرر قرار می گیرد به صورت عمده قابل مشاهده می باشد. در کودکان نیز به علت بازی و تحرک زیاد، احتمال این نوع شکستگی بالا می رود.
♦ شکستگی پاتولوژیک انگشت دست:
این حالت زمانی رخ می دهد که استخوان انگشت دست ضعیف باشد. در چنین حالتی حتی فشار خفیف نیز ممکن است منجر به شکستگی انگشتان دست شود.
هر شخصی حتی بدون مطالعه این بخش می تواند علل شکستکی انگشت دست را برشمارد. بدیهی است که هر ضربه شدیدی می تواند عامل ایجاد شکستگی در انگشت دست باشد.
از جمله عوامل شکستگی انگشتان دست می توان به کوبیده شدن به اجسام حین تصادفات، زمین خوردن، استفاده از ابزارآلات سنگین در مشاغل خاص، صدمات ورزشی و هرگونه فشار که خارج از حد تحمل استخوان انگشت است اشاره کرد.
در این میان نکته ای که حائز اهمیت است، توجه به عواملی است که احتمال بروز شکستگی را در هنگام آسیب بالا می برد. کمبود کلسیم و پوکی استخوان از عمده ترین این موارد می باشد.
با این اوصاف به راحتی می توان به علت شیوع شکستگی در سنین بالا پی برد. از موارد دیگری که موجب ضعف استخوان می شود، می توان به کیست استخوانی، استتئوژنز ایمپرفکتا (استخوان سازی ناقص) و بیماری شکنندگی استخوان اشاره کرد.
پس از آگاهی راجع به علائم شکستگی انگشت دست، قصد داریم راه های درمان شکستگی انگشتان دست را به اطلاع شما عزیزان برسانیم. انتخاب نوع درمان باتوجه به تشخیص پزشک ارتوپد تعیین می گردد.
پزشک متخصص بعد از انجام معاینات لازم و بررسی نتیجه عکس برداری با در نظر گرفتن متغیرهای مختلفی مثل شدت و محل آسیب دیدگی، بهترین درمان را برمی گزیند. درقسمت پایین تعدادی از روش های درمان شکستگی انگشتان دست را ذکر می کنیم.
♦ سرما درمانی
قرار دادن کمپرس سرد بر روی انگشت آسیب دیده از اعمال کمک کننده ای است که بلافاصله بعد از شکستگی بایستی انجام شود. این کار سبب قطع شدن خونریزی در محل و کاهش درد می گردد. بهتر است که از تماس مستقیم یخ یا منبع سرما بر روی انگشت اجتناب نمایید.
♦ گرمادرمانی
گرم کردن انگشت شکسته شده معمولا تا دو روز توصیه نمی شود. چرا که قبل از آن بایستی خونریزی متوقف شده باشد. در غیر این صورت خونریزی استمرار می یابد. دقت کنید که گرم کردن محل در صورت تغییر رنگ و وجود خون مردگی باعث بدتر شدن وضعیت می گردد.
♦ شل کننده های عضلات
به طور معمول داروهای شل کننده عضلات در فرآیند بهبود علائم شکستگی انگشت دست موثر هستند. عضلات بعد از شکستگی به دلیل اسپاسم و گرفتگی و بی حرکت ماندن به مدت طولانی، دچار انقباض می شوند. پزشک معالج برای رفع علائم شکستگی انگشت دست، در کنار ورزش و تمرین های فیزیوتراپی، داروهای شل کننده عضلات مانند فلکسریل و اسکلاکسین را تجویز می نمایند.
♦ داروهای مسکن
همانطور که پیش از این اشاره کردیم درد شدید از علائم شکستگی انگشت دست می باشد. پزشک متخصص برای تخفیف درد از داروهای مخدری مانند مورفین، هیدروکدئین یا اکسی کدئین استفاده می نماید. داروهای مسکن غیراستروئیدی و ضدالتهابی نیز در هنگام وجود دردهای خفیف تاحدودی موثر واقع می شود. به طور معمول داروهای غیراستروئیدی پس از گذشت 72 ساعت تجویز می گردند و باتوجه به میزان علائم در دوره یک هفته ای تا ده روزه مصرف شوند.
♦ فیزیوتراپی
تا مدتی بعد از ترمیم استخوان ممکن است شاهد ضعف انگشت دست باشیم. در چنین شرایطی انجام تمرین های فیزیوتراپی به تشخیص پزشک می تواند راه خوبی در بازگرداندن سلامت انگشت شما باشد. فیزیوتراپیست در صورت نیاز از روش های مختلف مانند درمان دستی و ماساژ، شاک ویوتراپی و لیزردرمانی استفاده می کند.
♦ استفاده از آتل و بریس
بستن آتل، اسپلینت و بریس یکی از اقداماتی است که برای پایداری و بی حرکت ماندن عضو هنگام شکستگی انگشتان
دست استفاده می شود.
♦ جراحی و جااندازی انگشت دست
درمواردی به تشخیص پزشک انتقال مصدوم به اتاق جراحی ضرورت پیدا می کند. پزشک معالج بعد از بی حسی یا بی هوشی، استخوان انگشت را جا انداخته و در صورت نیاز گچ گیری می نماید. این عمل بدین صورت انجام می شود که پزشک جراح دو طرف انگشت شکسته شده را با استفاده از ابزار مخصوص از هم دور می کند.
سپس استخوان شکسته شده را در حالت هم تراز قرار می دهد. به طور معمول پزشک تا پایان فرآیند درمان مرتبا از انگشتان دست شکسته، عکس گرفته و روند بهبود را بررسی می نماید.
♦ تحریک الکتریکی
این روش غیرتهاجمی می تواند در ترمیم و جوش خوردگی استخوان انگشت دست موثر باشد.
♦ اولتراسوند
دستگاه اولتراسوند با فرستادن امواج صوتی به محل شکستگی می تواند باعث کاهش درد، تورم و التهاب شود همچنین این امواچ در ترمیم استخوان تاثیر قابل توجهی دارد.
هرگونه برنامه حرکتی مناسب و تدریجی با مشورت فیزیوتراپیست می تواند در بازگرداندن استحکام به انگشتان دست تاثیرگذار باشد. برای افزایش و بهبود دامنه حرکت انگشت شکسته شده دست می توان از حرکاتی در قالب بازی یا ورزش استفاده نمود این روش در کاهش علائم شکستگی انگشت دست و بازگشت انگشت به حالت اول خود کمک کننده می باشد. در ادامه به ذکر تعدادی از این موارد می پردازیم.
-
♦ بازی هایی مثل شطرنج، منچ و...
-
♦ برداشتن اسباب بازی یا اجسام ریز و مشت کردن دست و سپس ریختن اجسام و تکرار مجدد این عمل
-
♦ تایپ کردن
-
♦ بازی با خمیربازی و فشردن آن با انگشت
ورزش نوعی از فعالیت های فیزیکی می باشد که افراد هوشیار برای افزایش طول عمر، بهزیستی و سالم ماندن اعضای بدن از آن استفاده می کنند. ورزش کردن فارغ از سن و جنس افراد در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری های جسمی و روحی مفید واقع می شود. حتی در صورتی که پیش از شکستگی انگشتان دستتان به فکر ورزش نبوده اید، هنوز دیر نشده و می توانید از مزایای آن در بهبود نشانه شکستگی انگشتان دست کمک بگیرید.
علاوه بر انجام دستورات طب فیزیکی در کلینیک و زیر نظر متخصص، می توانید در خانه نیز با مشورت پزشک یا متخصص فیزیوتراپیست به انجام ورزش و تمرین های اصلاحی جهت رفع هرچه زودتر عوارض و نشانه شکستگی انگشتان دست اقدام نمایید. برخی از تمرین ها به شرح زیر می باشند.
♦ مشت کردن انگشتان
دست خود را مشت کنید به گونه ای که شستتان روی انگشتانتان قرار گیرد. یک دقیقه در این حالت بمانید و سپس دستتان را رها کنید.
♦ کشش انگشتان دست
دستتان روی یک سطح صاف بگذارید و بعد از گذشت 30 الی 60 ثانیه رها کنید.
♦ بلند کردن انگشت دست
ضمن حرکت فوق و قرار دادن دست روی یک جسم مسطح، انگشتانتان را یکی یکی بلند کرده و پس از 5 الی 10 ثانیه به آرامی رها کنید.
♦ حرکت غلطکی
با استفاده از انگشت آسیب دیده بطری یا خودکاری را روی میز حرکت دهید.
♦ سایر حرکات کششی
با دست سالم خود بند وسطی و ابتدایی انگشت را گرافته و انگشت را از قسمت انتهایی تا جایی که امکان دارد حرکت دهید.
بند ابتدایی یعنی بند بزرگ را با دست سالم خود نگهدارید و سپس از ناحیه بند میانی انگشت را حرکت دهید.
انگشت را صاف نگه‌داشته از ناحیه اتصال بند بزرگ به کف دست، تا جایی که می توانید خم کنید.
برای ذکر اهمیت بیشتر شکستگی انگشت شست دست لازم است به صورت مختصر توضیحاتی درمورد آناتومی انگشتان ارائه دهیم. انگشتان دست همگی دارا سه بند هستند. بند کوچک، تحت عنوان بند انتهایی شناخته می شود که دارای ناخن می باشد. بعد از آن بند میانی و سپس بند پریگزیمال قرار گرفته است.
در ادامه هر انگشت، یک استخوان متاکارپ نیز در کف دست قرار گرفته است که البته انگشت شست از این قاعده مستثنی است. انگشت شست با بقیه انگشتان متفاوت بوده و دو بند دارد و همچنین دارای متاکارپ متحرک بوده که در کف دست قرار نگرفته است. لذا در گرفتن اجسام به انسان کمک می کند. نقش مهم متاکارپ در شست باعت ایجاد شکستگی و آسیب های بیشتری در انگشت می شود.
انگشت شست به دلیل حساسیتی که دارد در صورت عدم جااندازی دقیق، موجب بروز آرتروز در ناحیه مفصل خصوصا در محل اتصال متاکارپ به مچ دست می گردد. در این حالت اگر علائم آرتروز شدید بوده باشد و حرکت شست به شدت محدود شده باشد، جراحی های خاصی به تشخیص پزشک ضرورت پیدا می کند.
از علائم شکستگی انگشت شست دست می توان به تغییر شکل، درد شدید، عدم قدرت در حرکت، گزگز کردن انگشت و تورم اشاره کرد. تشخیص دقیق وجود شکستگی در استخوان شست باتوجه به نظر پزشک و نتایج رادیوگرافی مشخص می گردد.
در مطالب پیشین به انواع استخوان های انگشت شست اشاره کردیم. باتوجه به میزان و محل آسیب، درمان شکستگی انگشتان دست به روش های متفاوتی صورت می گیرد. در این راستا قصد داریم شما را با انواع علائم شکستگی انگشت شست دست آشنا می سازیم.
♦ وجود شکستگی در داخل مفصل
این نوع شکستگی به طور معمول به جراحی نیاز دارد. پزشک معالج بعد از بی حسی موضعی یا بی هوشی، اقدام به جا انداختن استخوان می نماید و با استفاده از پین فیکس محل شکستگی را ثابت می کند و در صورت نیاز از گچ و آتل نیز استفاده می نماید.
♦ وجود شکستگی در خارج مفصل
در صورتی که استخوان دچار جا به جایی شده باشد، پزشک معالج استخوان شست را جااندازی می کند و آن را در گچ اسپیکا قرار می دهد. پزشک مجری در استخوان شکسته شده بدون جا به جایی نیز از گچ اسپیکا استفاده می کند و در طول 4 الی 5 هفته که شست کاملا بهبود یابد، وضعیت استخوان را زیرنظر قرار می دهد تا از جا به جا نشدن شست بیمار مطمئن شود.
همانطور که مستحضرید صدمات مربوط به استخوان انگشتان دست به شکستگی آن ناحیه محدود نمی شود و گاهی افراد با مشکلی تحت عنوان علائم ترک برداشتن انگشت دست مواجه می شوند، تصادفات حین رانندگی، صدمه دیدن هنگام ورزش، افتادن و برخورد با هر جسم قوی و سنگین تری ممکن است باعث ایجاد ترک خوردگی یا شکستگی انگشتان دست گردند.
این دو اصطلاح خیلی از اوقات به جای یکدیگر استفاده می شوند که شاید دلیل این امر شبیه بودن علائم ترک برداشتن انگشت دست و علل ایجاد آن ها به یکدیگر است. به بیان دیگر می توان گفت که ترک برداشتن و شکستگی دو سر از طیف یک نوع مشکل هستند.
برای بیان تفاوت ترک علائم ترک برداشتن انگشت دست برداشتن یا شکستگی انگشتان دست می توان به درجه خفیفتر آسیب در ترک خوردگی دست اشاره کرد. علائم ترک برداشتن انگشت دست برداشتن دست معمولا بدون نیاز به جراحی و درمان طولانی مدت و مراقبت های خانگی بهبود می یابد.
تشخیص علائم ترک برداشتن انگشت دست توسط پزشک صورت می گیرد. پزشک ارتوپد برای این کار از ام آر آی، سی تی اسکن و تزریق کردن رنگ به شریان های انگشتان دست برای تشخیص علائم ترک برداشتن انگشت دست آسیب به رگ ها استفاده می نماید. سپس در صورت نیاز از گچ گرفتن، آتل بستن و سایر روش های درمان استفاده می نماید.
شکستگی دست در کودکان نسبت به بزرگسالان شیوع بیشتری دارد. چرا که کودکان برای کشف دنیای اطرافشان جنب و جوش بیشتری دارند و دائم در حال بازی و تحرک می باشند. شکستگی انگشتان دست یا سایر قسمت های آن، از آسیب هایی است که در هنگام دویدن و فعالیت زیاد، سلامت آن ها را تهدید می کند.
خوشبختانه در صورت اقدام به موقع و درمان، علائم شکستگی انگشت دست در کودکان سریع تر از بزرگسالان رفع شده و روند ترمیم را در مدت کوتاهی طی می کنند. یکی از مواردی که در شکستگی استخوان های کودک اهمیت دارد، آسیب به منطقه ای به نام صفحه رشدی است. این منطقه در سر استخوان قرار گرفته است و آسیب به آن موجب اختلال در رشد استخوان انگشت کودک می شود.
علائم شکستگی انگشت دست در کودکان مشابه این علائم در بزرگسالان می باشد که به برخی از آن ها در قسمت زیر اشاره کردیم:
-
♦ تورم و تغییر رنگ انگشتان دست
-
♦ درد و حساسیت انگشتان دست به لمس
-
♦ کوفتگی ناحیه آسیب دیده و گاهی تغییر شکل استخوان انگشت
در درمان علائم شکستگی انگشت دست در کودکان گچ گرفتن بیشترین شیوع را دارد. در صورتی که شکستگی شدیدتر باشد نیاز به جراحی پیدا کرده و پس از بی هوشی با استفاده از میله ای با جنس مخصوص استخوان را در محل ثابت نگه می دارند و بعد از بهبودی، میله ها را خارج می کنند.
در هر شرایطی خانواده ها باید این نکته را مدنظر قرار دهند که بدن کودک به دلیل سرعت رشد بالایی که دارد در مدت کوتاه تری روند بهبودی را طی می کند اما به شرطی که علاوه بر اقدامات انجام شده در بیمارستان به نکات زیر توجه کنند:
در مرحله نخست آرامش خود را حفظ نمایید.
کودک را در وضعیت راحت قرار دهید.
در هنگام بلند کردن کودک دقت کنید که انگشتان دست جا به جا نشود و تا حد امکان حرکت کودک را محدود نمایید.
در اولین فرصت با اورژانس تماس بگیرید.
در مقاله حاضر سعی کردیم مطالب ارزنده ای را حول محور علائم شکستگی انگشت دست به شما عزیزان ارائه نماییم. انگشتان دست در طول تکامل به عنوان عضو حمایتی و حفاظتی از نوزادی تا بزرگسالی مورد استفاده قرار گرفته اند.
از جمله این موارد می توان به وجود رفلکس مشت کردن انگشت در نوزاد و کمک گرفتن از دست هنگام افتادن در بزرگسالی اشاره کرد. علاوه بر این انگشتان دست در زندگی روزمره کاربرد فراوانی دارند. طبیعی است که هرگونه آسیب به این عضو برای افراد ناراحت کننده باشد. امیدواریم بعد از مطالعه مقاله در صورت بروز چنین حوادثی با حفظ خونسردی اقدامات لازم را جهت درمان انجام دهید.