افراد زیادی در سطح جامعه هستند که از درد دنبالچه یا کوکسی داینیا شکایت دارند. تومورها و سرطان‌های دنبالچه علت بسیار نادر برای درد دنبالچه محسوب می‌شود. یعنی به حدی تومور دنبالچه در قیاس با سایر علل مسبب درد دنبالچه شیوع پایینی دارد، که نباید از آن به عنوان علت اول درد دنبالچه و نشیمنگاه و پایین کمر یاد کنیم. ما می‌خواهیم در این مقاله بیشتر در مورد تومورهای دنبالچه و درمان آنها از نطر دکتر متخصص دنبالچه با شما صحبت کنیم.
مهمترین، شایع¬ترین و شناخته شده¬ترین تومور دنبالچه، تومور کوردوما است. ما در این مقاله به سوالات زیر پاسخ می¬دهیم. انواع تومور استخوان خاجی کدامند؟ چرا تومور دنبالچه ایجاد می¬شود؟ چه افرادی دچار تومور استخوان خاجی می¬شوند؟ مهمترین و شایع¬ترین علائم تومور استخوان خاجیکدام است؟ قطعی درمان تومور
استخوان خاجی وجود دارد؟ برای درمان تومور دنبالچه به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
تومورها یک توده غیر طبیعی از سلول¬های یک بافت محسوب می‌شوند. تومور ممکن است خوش¬خیم یا بدخیم سرطانی باشد. تومورهای سرطانی به توده¬های غیر طبیعی از تجمع سلول‌هایی اطلاق می¬شود که ویژگی¬های سلول عادی را ندارند. به طور کلی یک قانون در علم پزشکی وجود دارد و آن این است که در نامگذاری تومور از نام بافت و محل ایجاد تومور کمک می¬گیریم تا تومور را نامگذاری کنیم.
تومورهای دنبالچه هم مانند تومورهای ستون فقرات می¬توانند از بافت¬های متفاوتی منشاء بگیرند؛ که در ادامه بعضی از این تومور¬ها را نام می¬بریم.
1-ممکن است منشاء تومور استخوان خاجی استخوان باشد. به عنوان مثال استئوسارکوم با منشاء استخوانی
2-ممکن است منشاء تومور دنبالچه غضروف باشد. به عنوان مثال کندروسارکوم با منشاء غضروفی
3-ممکن است منشاء تومور استخوان خاجی عروق خونی تغذیه کننده دنبالچه باشند
4-ممکن است درگیری اعصاب محیطی به صورت سرطانی باعث ایجاد تومور دنبالچه شده باشد و در نهایت ممکن است سلول¬های مغز استخوان درگیر باشد. در این مورد لنفوم با مالتیپل میلوما را می‌توان به عنوان تومور استخوان خاجی با منشاء سلول مغز استخوان نام برد.
شاید بتوان گفت که سارکوم نوتوکوردال یا کوردوما، شایع¬ترین و شناخته شده ترین تومور دنبالچه می¬باشد. تومورهای خوش خیم نیز در دنبالچه وجود دارد. همانژیوم ، استئوکندروما، استئوبلاستوما و تومور سلول غول پیکر که عمدتا در مهره¬ها شایع است تا دنبالچه نیز، از انواع تومورهای خوش خیم دنبالچه هستند. کوردوما به عنوان شناخته‌شده‌ترین دنبالچه از باقیمانده‌های بافت جنینی تحت عنوان نوتوکورد منشاء می¬گیرد. گفته می¬شود که یک سوم تا یک دوم تمام کوردوماها، در دنبالچه تشکیل می¬شوند.
به طور دقیق علت اصلی مسبب تومورهای دنبالچه مشخص نیست. می¬توان به جرات گفت که اکثر افرادی که دچار تومور استخوان خاجی شده‌اند، ریسک فاکتور مشخص و یا علت زمینه¬ای شناخته شده اختصاصی نداشته¬اند. در مطالعات معتبر آمده است که ممکن است برخی موارد زیر در افزایش ریسک ابتلا به تومور دنبالچه نقش داشته باشد؛ از آن جمله، ژنتیک مساعد است. در زمینه ژنتیک مساعد، دو مورد در مطالعات اشاره شده است.
- ویژگی¬های کروموزومی غیر عادی مانند تکرار فراوان و غیر عادی ژن¬های حاوی تیروزین و کروموزوم شماره ۶ انسان
- در کوردوما تغییرات کوچک توسط ژنی تحت عنوان تی بی ایکس تی وجود دارد. این تغییرات منجر به ساخت پروتئینی می¬شود به نام براکی¬وری و گفته می‌شود که احتمالاً این پروتئین می‌تواند در افزایش ریسک کوردوما دنبالچه نقش داشته باشد.
در نظر داشته باشید، بسیاری از تومورهای دنبالچه و منشاء آن، خود بافت¬های دنبالچه نیست و حاصل متاستاز یا دست اندازی تومورهای اعضای دیگر بدن به دنبالچه هستند. اصطلاحا این تومورها را تومورهای ثانویه دنبالچه می¬نامیم. مهم¬ترین و شایع¬ترین علائم تومور استخوان خاجی عبارتند از:
1-درد در ناحیه نشیمنگاه و کمر در هنگام نشستن، اجابت مزاج و رابطه جنسی
2-درد در هنگام لم دادن و فرو رفتن در صندلی یا مبل
3-حساسیت به لمس در ناحیه پایین کمر و باسن
4-تجربه ضعف و کمبود انرژی
5-لنگش
6-بی حسی، سوزن سوزن شدن در ناحیه پایین کمر، باسن و مشکلات مربوط به مثانه
تومورهای دنبالچه با اینکه خیلی نادر هستند، اما باید مهم و جدی تلقی شوند. کوردوما، شایع¬ترین و شناخته شده ترین تومور دنبالچه است و رشد کندی دارد. در آغاز ابتلا فرد به تومور استخوان خاجی، فرد ممکن است دچار علامت و یا عارضه اختصاصی نشود. گفته می‌شود حداقل یک سوم تا یک دوم تمام کوردوماها در استخوان دنبالچه کشف می‌شوند.
منشا این تومور، طناب عصبی یا نوتوکورد جنینی است که در زمان جنینی، در وسط دیسک‌های بین مهره‌ای تشکیل می¬شود. شایع-ترین عوارض احتمالی کوردوما به عنوان تومور شایع دنبالچه به شرح زیر است.
-درد و تغییرات حسی در باسن و نشیمنگاه و پایین کمر
-مشکلات جنسی
-اختلال در فعالیت مثانه، به عنوان مثال عدم توانایی در کنترل ادرار
-اختلال در فعالیت روده¬ها به عنوان مثال مشکل در کنترل مدفوع
توده‌های تجمع پیدا کرده سلولی که تومور نامیده می‌شوند؛ در ناحیه دنبالچه ممکن است خوش¬خیم یا بدخیم باشند. کوردوما یا سارکوم کوردآل، شایع¬ترین و شناخته شده ترین تومور اولیه دنبالچه محسوب می¬شود. چون تومورهای دنبالچه، ریسک فاکتور و عامل مسبب شناخته شده اختصاصی ندارند و فاکتور محیطی مشخصی هم کشف نشده است که همراه قابل توجیح با ابتلا به تومور دنبالچه داشته باشد.
لذا نمی‌توان راه اختصاصی برای پیشگیری از ابتلا به تومور استخوان خاجی بیان کرد. توصیه¬ها برای جلوگیری از ابتلا به تومور دنبالچه، توضیحات عمومی مانند سفارش¬های کلی برای پیشگیری از تمام سرطان¬ها است. به عنوان مثال داشتن تغذیه سالم با محدودیت مصرف نمک سدیم و چربی¬های مضر، قند و شکر، افزایش مصرف سبزیجات و میوه‌های تازه، داشتن ورزش و تحرک بدنی منظم، دوری از استرس و دوری از آلودگی های شغلی و محیطی.
تومور دنبالچه به معنا بازگشت و یا گسترش دوباره سلول‌های سرطانی پس از درمان تومور اولیه است. این مشکل ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:
1- باقی‌مانده سلول‌های سرطانی پس از درمان اولیه
2- گسترش سلول‌های سرطانی به دلیل عدم کنترل کامل بخشی از تومور درمان شده
3- تغییرات ژنتیکی در سلول‌های سرطانی که باعث می‌شود در برابر درمان‌های دیگر مقاوم شوند
4- فعالیت سلول‌های سرطانی در بخش‌های دیگری از بدن که درمان نشده‌اند.
علائم تومور استخوان خاجی بستگی به محل و اندازه تومور دارد. برخی از علائم ممکن شامل علائم خستگی، تب، تعریق شبانه، تغییرات در وزن بدن، درد، سرفه، تنفس سخت، تهوع و استفراغ، تورم و درد در محل قبلی تومور و سایر علائمی که با تومور اولیه مرتبط هستند، می‌شود. در صورتی که شما در مورد احتمال وجود تومور دنبالچه نگران هستید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا بررسی‌های لازم را انجام دهید.
در این قسمت به درمان‌های استاندارد برای شایع¬ترین و شناخته شده ترین تومور دنبالچه، یعنی کوردوما دنبالچه می¬پردازیم. درمان¬های اصلی تومور استخوان خاجی، کوردوما به شرح زیر است.
جراحی کوردوما بسیار دشوار است و علت آن هم نزدیکی محل تومور با نخاع و ستون فقرات است. در جراحی تومور دنبالچه، برداشتن همه تومور انجام می‌شود، همچنین مقداری از بافت سالم اطراف کوردوما نیز الزامی است خارج شود. در طی جراحی، مهارت و آگاهی جراح الزامی است تا به ساختارهای حیاتی و مهم نزدیک دنبالچه آسیب نزند.
امروزه سه درمان اصلی کوردوما به عنوان تومور شناخته شده دنبالچه عبارتند از:
1-جراحی به عنوان روش ارجح و قدم اول. جراحی روش ارجح درمان در تومور استخوان خاجی یعنی کوردوما است.
2-رادیوتراپی بعد از جراحی که نقش مهمی در کاهش احتمال عود دارد. معمولاً رادیوتراپی وکموتراپی¬های استاندارد در درمان کوردوما به تنهایی موثر نیستند.
3- ایمونوتراپی؛ معمولاً کموتراپی به عنوان درمان برای کوردوما محدود به دنبالچه کاربردی ندارد و در مواردی که دست انداز یا متاستاز به ریه و اعضای دیگر اتفاق افتاده است، ممکن است کموتراپی اضافه شود. درمان کوردوما دنبالچه سخت است و این تومور تمایل زیادی به عود دارد.
دوران نقاهت بعد از جراحی¬های تومور دنبالچه معمولاً طولانی و گاه ناخوشایند است. به نکات زیر به عنوان مراقبت¬های اصلی بعد از درمان توجه کنید. رعایت نکات زیر باعث تسهیل و تسریع بهبودی شما می‌شود.
1-نشستن به روی سطوح سفت ممنون است. سعی کنید از تشک¬های حلقوی دوناتی شکل استفاده کنید تا فشاری به محل جراحی وارد نشود.
2-دوچرخه سواری و اسب سواری تا بهبودی کامل ممنوع است.
3-عوارضی مانند بی¬اختیاری مدفوع بعد از عمل برداشت کامل دنبالچه باید مدنظر قرار گیرد.
4- مهمترین مسئله‌ای که بعد از درمان تومور استخوان خاجی با جراحی مدنظر قرار می¬گیرد، الزام انجام رادیوتراپی¬ها است. این رادیوتراپی¬ها نقش مهمی برای کاهش ریسک عود تومور دارند.
5-جلسات مراجعه به پزشک خود را بعد از درمان تومور دنبالچه به طور منظم پیگیر شوید.
تومور دنبالچه یکی از علل نادر مسبب درد دنبالچه یا کوکسی داینیا است. انواعی از سرطان¬های اعضای دیگر بدن نیز می-توانند با متاستاز به دنبالچه، به عنوان تومور ثانویه دنبالچه باعث ایجاد درد و علائم مشابه کوردوما شوند. اگر شما ویا اطرافیان شما، دردهای دنبالچه¬ای دارید که با گذشت زمان و علیرغم درمان¬های خانگی بهبود قابل توجه نیافته است، الزامی است حتما برای رفع علل بسیار نادر مانند تومور استخوان خاجی به متخصص ارتوپدی و یا فوق تخصص ستون فقرات مراجعه کنید. درمان ارجح اکثر تومورهای دنبالچه جراحی است.