علائم درد کوکسیگودنیا معمولا به طور دقیق در ناحیه ساکروم، جایی که دنبالچه از نظر آناتومیک قرار دارد احساس خواهد شد. بیماران مبتلا به درد در دنبالچه یا استخوان خاجی به طور معمول در زمان نشستن روی صندلی یا بدتر از آن روی یک سطح سخت احساس ناراحتی خواهند کرد، اما گاهی اوقات به دلیل بازی تنشهای مفصلی و فاسیال، در ناحیه باسن احساس درد وجود دارد. در حالت ایستاده در برخی موارد درد تشدید خواهد شد.
با توجه به اینکه درد دنبالچه در شب به استخوان خاجی متصل بوده، سبب ایجاد تنش شده که سبب بروز کمردرد حتی در حالت ایستاده شود.
در بیشتر موارد در طول ارزیابی مشکلات دنبالچه به یبوست اشاره میشود که در اثر آن بیمار احساس درد داشته و ناخودآگاه عضلات را منقبض میکند و مدفوع سفت شده و احساس تخلیه نشدن را ایجاد میکند.
درباره شیوههای درمانی درد استخوان دنبالچه باید گفت درمان مورد نیاز برای درد در دنبالچه شامل استفاده از روشهایی مانند تغییر دادن حالت نشستن، استفاده از بالشهای طبی برای نشستن و فیزیوتراپی است. از شیوههای درمانی که در فیزیوتراپی برای درد دنبالچه در شب میتوان کمک گرفت تزریق، درمانهای عصبی و نیز كوكسيژكتومي است. علت دردهای دنبالچه ممکن است به سادگی مشخص نشود و به همین دلیل تعیین مکانیزم واقعی درد و عاملی که سبب بروز درد در این ناحیه شده، دشوار خواهد بود. این درد ممکن است یک علامت مرتبط با وارد شدن ضربه به استخوان باشد و با تحریک شدن اعصاب موجود در ناحیه دنبالچه همراه شود. درمان درد در دنبالچه با کمک روش تزریق به این اعصاب میتواند مؤثر باشد. در هر صورت تزریق انجام شده ممکن است پخش شود اما اعصاب زیر این ناحیه به این تزریقها واکنش نشان نخواهند داد، زیرا امکان دسترسی داروها به این اعصاب از طریق تزریق وجود نخواهد داشت. همچنین در این ناحیه از بدن رباطها و تاندونهایی وجود دارند که به دنبالچه متصل بوده و میتوانند سبب ایجاد درد شوند.
شیوههای درمان درد دنبالچه شامل:
درمانهای بدون جراحی
روشهای درمانی غیر تهاجمی برای درد دنبالچه در شب، مصرف داروهای ضد التهاب مانند ایبوپروفن و داروهای مسکن مانند آن، کاهش زمان نشستن، نرم کردن مدفوع، استفاده از بالشهای مخصوص برای دنبالچه و ایجاد تغییر در وضعیت قرارگیری بدن، سرما درمانی در مراحل اولیه و سپس استفاده از گرما درمانی است. همچنین با انجام تمرینهای ورزشی سبک که توسط متخصص توصیه میشوند نیز میتوان دنبالچه را به محل اصلی خود بازگرداند.
دارو درمانی
دارو درمانی برای مشکلات دنبالچه با تزریق ماده بیحسکننده صورت میگیرد. همچنین در کنار این موارد میتوان از برخی داروهای ضد افسردگی و ضد صرع نیز استفاده کرد.
چسب کمر
چسب کمر برای دنبالچه جایگزین خوبی برای درمانهای سنتی و داروهای مسکن است. در صورت طولانی شدن دردهای کمری باید به پزشک متخصص مراجعه شود تا علت اصلی درد مشخص شود. در برخی موارد ممکن است این دردها علائم بیماریهای خاص باشند. چسب ضد درد، دارای خاصیت چسبندگی بسیار بالایی است و حاوی داروهای تسکیندهندهای است که توسط پوست جذب شده و به جریان خون وارد میشوند.
فیزیوتراپی
چنانچه فرد به هنگام نشستن، دفع مدفوع، رابطه جنسی، ورزش یا هر فعالیت دیگری دچار درد دنبالچه شود، به عارضه کوکسیدینی مبتلا شده است. متخصص فیزیوتراپی همترازی استخوان دنبالچه، متحرکسازی استخوان دنبالچه، درمانهای دستی برای درمان درد دنبالچه در شب و دستکاری بافت نرم را توصیه خواهد کرد.
تحریک الکتریکی
این روش با ارسال جریان برق ملایم به محل درد، مانع از فرستادن سیگنالهای درد از دنبالچه به مغز خواهد شد. تحریک الکتریکی اعصاب دنبالچه برای کاهش دردهای این قسمت مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما توجه شود که تأثیر آن به طورمعمول چند ساعت پس از درمان درد در دنبالچه از بین خواهد رفت.
حرکات کششی
حرکات کششی در کاهش دردهای دنبالچه میتواند کمککننده باشد. برای انجام حرکات کششی باید از یک متخصص فیزیوتراپی یا متخصص درمان دستی در این زمینه کمک گرفت و نکات مربوط به نحوه انجام صحیح این حرکتها فراگرفت.
تزریق برای بهبود دردهای استخوان دنبالچه
تزریق برای درد دنبالچه در شب با وارد کردن یک داروی استروئیدی به استخوان برای کاهش التهاب صورت میگیرد. برای افرادی که ممنوعیت استفاده از تزریقهای استروئیدی را دارند، تزریق پلاسمای غنی شده یا استفاده از روشهای هدایت عصبی توصیه خواهد شد. چنانچه مقدار کمی از داروی بیحسی با داروی استروئیدی تزریق شود و درد بیمار کاهش یابد میتوان نتیجه گرفت که درد مربوط به اعصاب عقب دنبالچه است.
عمل جراحی
انجام عمل جراحی تنها در برخی موارد به افرادی توصیه میشود که مشکلات بیمار بسیار شدید باشد یا بیمار نسبت به درمان دیر اقدام کرده باشد. همچنین این روش برای درمان بیمارانی که درد دنبالچه سبب ناتوانی آنها شده و درد به روشهای درمان غیر جراحی واکنش مثبتی نشان نداده باشد، مورد استفاده قرار میگیرد. میزان موفقیت عمل جراحی دنبالچه بالا است. این متد درمانی برای افرادی که دچار جابهجایی یا حرکت زیاد دنبالچه شدهاند و در اثر آن توانایی حرکت عادی خود را از دست دادهاند بهترین نتایج را به همراه خواهد داشت. همچنین با داشتن علائم مشکلات دنبالچه در صورت مراجعه زودهنگام به متخصص مربوطه میتوان این عارضه را با روشهای غیر تهاجمی درمان کرده و نیازی به انجام عمل جراحی نخواهد بود.
درمانهای خانگی برای درد دنبالچه در کنار سایر شیوههای درمانی توصیه شده توسط پزشک مفید خواهد بود. بسیاری از روشهای درمانی خانگی نیز توسط متخصصین طب فیزیکی توصیه شدهاند.
استفاده از این روشها در کنار درمانهای دارویی میتوانند سبب تسریع روند درمانی شده و تأثیر درمانهای دارویی یا سایر درمانهای تجویزشده توسط متخصص ارتوپدی، میتوانند بسیار کمککننده باشند. اما باید توجه شود که این درمانها تنها جنبه کمک درمانی دارند و به عنوان درمان اصلی نمیتوانند مؤثر باشند و این درمانها درکنار درمانهای تجویزی توسط متخصص میتوانند مؤثر باشند. در ادامه به شرح برخی ازروشهای درمانی خانگی رایج میپردازیم.
اصلاح فعالیتهای روزانه
تغییر در انجام بعضی حرکات روزانه کمک میکند تا فشار از روی دنبالچه برداشته شده و درد آن کاهش یابد. به عنوان مثال میتوان از نشستن طولانی مدت جلوگیری کرد. همچنین توصیه میشود به هنگام نشستن از یک بالشت استفاده کرد تا فشار زیادی به دنبالچه وارد نشود یا در زمان نشستن وضعیت بدن را تنظیم کرده تا فشار وارده به دنبالچه کاهش پیدا کند.
کمپرس سرد برای تسکین دردهای ناشی از مشکلات دنبالچه
قرار دادن کمپرس سرد روی قسمت دردناک به صورت مداوم در طول روز در روزهای اول بیمارد سبب کاهش درد میشود و التهاب بافت اطراف دنبالچه که ناشی از آسیبدیدگی رخ داده و سبب درد دنبالچه در شب شده است را کاهش خواهد داد.
گرما یا پدهای گرمایشی
استفاده از گرما درمانی برای انتهای ستون فقرات در روزهای ابتدایی سبب کاهش درد میشود زیرا انقباض عضلات که باعث بروز درد شدهاند را برطرف میکنند.
بالشهای حمایتی مخصوص
استفاده از بالشهای حمایتی از کمر که مخصوص دنبالچه هستند از میزان فشار به دنبالچه میکاهند. بالشهای وی و یو شکل و بالشهایی که وسط آنها خالی است از جمله این بالشها میباشند. استفاده از هرگونه بالش یا وسیله کمکی که راحتی فرد را به همراه داشته باشد و بتواند از فشار وارده بر دنبالچه کم کند برای این کار توصیه میشود.
تغییرات در رژیم غذایی
چنان چه درد دنبالچه به دلیل حرکات روده باشد توصیه میشود میزان فیبر مصرفی و آشامیدن آب را افزایش و همچنین از قرصهای مسهل استفاده شود.
ممانعت از زمینخوردن، باید تا حد ممکن زمین و مسیر عبور و مرور را از اجسام لیز، طناب و ... خالی نگه داشت. هنگام استفاده از پلهها باید از نرده استفاده کرده و همواره سر را بالا نگه داشت.
پس از کاهش درد دنبالچه در شب، انجام فعالیتهای هوازی مانند ایروبیک سبک مؤثر خواهد بود. این کار سبب افزایش جریان خون شده و مواد مغذی را به ناحیه درد میرساند و با فعال شدن قابلیت خود درمانی طبیعی بدن همراه است. مزیت دیگر انجام ورزشهای هوازی، آزادسازی اندورفین که همان فرآیند طبیعی تسکین درد در بدن است، میباشد.
با وجود اینکه دارو میتواند در کاهش درد دنبالچه در شب موثر باشد، راه حل بهتر برای تسکین درد دنبالچه، ورزش است. با انجام حرکتهای کششی، ناحیه پشت و دم تمرین داده شده و اندام انعطافپذیرتر میشود. برای تسکین درد دنبالچه توصیه میشود بعضی از حرکات ورزشی انجام داده شود. تمرینات ورزشی میتوانند سبب تسریع درمان مشکلات دنبالچه شوند. در ادامه به بررسی بهترین ورزشها برای درد دنبالچه پرداخته شده است.
پل باسن
پل باسن ورزش مناسبی است که افراد در تمرینات خود در خانه برای درد دنبالچه در شب انجام خواهند داد. با توجه به اینکه این ورزش عضلات پشت را کش میدهد، برای تسکین درد دنبالچه بسیار توصیه میشود. برای انجام این ورزش ابتدا روی زمین دراز کشیده و پشت خود را صاف کنید. سپس، بالاتنه خود را از قسمت باسن بلند کنید. این وضعیت را برای چند ثانیه حفظ کرده و سپس به آرامی به حالت اولیه بازگردد.
پیچش ستون فقرات به پشت
پیچش ستون فقرات به پشت، سبب آزاد شدن تنش از طریق کل پشت، از جمله استخوان دنبالچه، میگردد و درد موجود در این قسمت را کاهش خواهد داد. برای انجام این تمرین باید به پشت دراز کشیده و زانوی چپ به سمت قفسه سینه آورده شود. همزمان که این کار را انجام میدهید، پای راست خود را در حالی که انگشتان پا به سمت خارج هستند، دراز کنید. توصیه میشود برای افزایش کشش دست راست روی زانو قرار داده شود.
ژست کبرا
از بهترین حرکات کششی برای درد دنبالچه در شب، ژست کبراست که به راحتی در خانه قابل انجام است. ابتدا روی شکم دراز کشیده و دستها را کنار شانهها و انگشتان پا کنار هم نگه داشته شوند. سپس ناحیه کمر را فشار داده و تلاش کنید بالاتنه به سمت بالا کشیده شود.
فواید انجام تمرینات استخوان دنبالچه
تمرینات ورزشی که در بالا به آنها اشاره شد علاوه بر تسکین درد، فواید متعددی را برای بهبود سلامت کلی فرد به همراه دارند. برخی از این مزایا شامل:
همچنین تمرینات برای آسیبدیدگی دنبالچه به تسکین درد در نواحی دیگر مانند پشت و گردن کمک خواهند کرد. همچنین سبب بهبود هضم میشوند.
به منظور انعطافپذیری میتوان بدن خود را با ورزشهایی مانند پل باسن بهبود بخشید. تمرینات دنبالچه سبب بهبودی وضعیت بدن و کاهش درد میشوند.
علاوه بر تمام این موارد تمرینات استخوان دنبالچه کیفیت زندگی را افزایش خواهند داد زیرا با انجام آنها فرد کارهای روزانه را بدون درد انجام میدهد.
پیاده روی
در صورتی که استخوان دنبالچه از محل خود شود با اسپاسم عضله و درد شدید همراه است. اسپاسم سبب انسداد استخوان دنبالچه شده و ممکن است سبب افزایش مشکلاتی از جمله درگیری عصب در ناحیه استخوان انتهای ستون فقرات شود. پیاده روی در شل کردن عضلات دنبالچه نقش زیادی دارد.
توصیه میشود تمام تمرینات آسیبدیدگی دنبالچه با گرم کردن شروع شوند. در صورت عدم این کار ممکن است منجر به کشش غیر منتظره و منجر به رگ به رگ شدن شود. در صورتی که حین انجام تمرینات برای درد دنبالچه در شب احساس درد شدید یا ناراحتی غیر عادی کردید، باید تمرین را متوقف و با پزشک مشورت کنید.
از مصرف وعدههای غذایی سنگین پیش از تمرین خودداری شود. همچنین لباس راحت پوشیده تا از حرکات آزاد بدن اطمینان حاصل کنید. تمرینات نباید با شدت بالا انجام شوند زیرا ممکن است درد و التهاب را تشدید کنید.
کشیدگی یا آسیب استخوان دنبالچه یا رباطها و عضلات کناری آن سبب بروز درد دنبالچه یا کوکسیدینیا میشود. دردهای استخوان دنبالچه به طور رایج طی چند هفته بهبود مییابد. اما این درد در برخی موارد ممکن است مدت بیشتری طول بکشد و توانایی بیمار را برای انجام فعالیتهای روزمره مختل کند.
معمولاً درد دنبالچه خطری به همراه ندارد و با گذشت زمان درمان میشود. اما ممکن است در برخی موارد نشانه یک بیماری بسیار خطرناک باشد که بیتوجهی به آنها آثار بسیار مخربی به همراه دارد. برای اقدام به درمان درد دنبالچه در شب، باید به یک پزشک متخصص ارتوپدی ماهر در کلینیکهای تخصصی مراجعه شود؛ زیرا پزشک متخصص روشهای درمانی مناسب با شرایط فردی را برای بیمار تجویز میکند و از بروز عوارض بعدی نیز جلوگیری میکند.