معرفی 9 تمرین مهم کاهش"درد قوزک دست"+ علل, درمان, راه پیشگیری
درد قوزک دست، شامل درد و تورم در ناحیه قوزک یا همان برآمدگی قسمت مچ دست است که ممکن است به دلایل مختلف از جمله ضربه، آسیب جدی، فشار زیاد، بیماری‌های التهابی یا عفونی و بعضی از بیماری‌های مزمن مثل آرتروز و روماتیسم اتفاق بیفتد. درد مچ دست می‌تواند در نتیجه مشکلات طولانی‌مدت مانند فشارهای مکرر، آرتروز، نقرس و سندرم تونل کارپال نیز ایجاد شود.
در برخی موارد این عارضه به‌خودی‌خود برطرف می‌شود و تنها با اعمال چند راهکار خانگی البته با مشورت دکتر برای درد دست قابل‌درمان است. اما در مواردی این درد با تورم و قرمزی، محدودیت در حرکت، ضعف در دست‌ها و مواردی ازاین‌دست همراه است که باید جدی گرفته شود. در این مقاله قصد داریم پیرامون علت درد قوزک مچ دست و راهکارهای درمان آن صحبت کنیم. تا پایان همراه ما باشید.
آنچه در ادامه میخوانید:
به طور معمول درد قوزک دست در افرادی رخ می‌دهد که مشغول به فعالیت‌هایی هستند که استفاده فراوان از دست نیاز است. به طور مثال این عارضه ممکن است در ورزشکاران به‌خصوص در ورزش‌هایی که فعالیت دست در آن زیاد است، اتفاق بیفتد. والیبال، هندبال، بسکتبال و غیره از جمله ورزش‌هایی هستند که اگر طبق اصول انجام نشود، می‌تواند درد مچ دست را به همراه داشته باشد.
معماران نیز از جمله افرادی هستند که در معرض ابتلا به این عارضه هستند؛ چرا که مجبور هستند به طور مداوم با دست‌ها کار کنند. نجاری هم جز کسب‌وکارهایی است که به طور تمام‌وقت از دست‌ها کار کشیده می‌شود. صنف آرایشگران هم در دسته مشاغلی است که به طور مداوم در حال فعالیت هستند. تایپیست‌ها و کارمندانی که پشت میز کار فعالیت دارند، نیز در همین گروه قرار دارند.
کارگران حمل‌ونقل هم در دسته مشاغل پرخطر در مواجهه با درد مچ ناحیه دست هستند. پس به‌طورکلی مشاغلی که فعالیت اصلی با دست است، می‌توانند به انواع دردهای دست مبتلا شوند. همچنین در افرادی که مبتلا به برخی بیماری‌های مزمن مثل آرتروز، روماتیسم، انواع کیست، سندرم تونل کارپال و مواردی مشابه هستند، درد مچ ناحیه دست راست یا چپ را در زندگی‌شان تجربه خواهند کرد.
چه بخواهیم، چه نخواهیم در دنیایی زندگی می‌کنیم که تا تلاش نکنیم، نمی‌توانیم گذران زندگی کنیم. اما خیلی از مشاغل می‌تواند آسیب جدی به بخش‌هایی از بدن ما وارد کند. دست‌وپا جز مناطق حساس در بدن هستند که اگر اصولی با آنها رفتار نشود، دچار عارضه‌های ناخوشایند خواهند شد.
اگر در دسته مشاغلی فعالیت دارید که مجبور به کار کشیدن زیاد از دستانتان هستید، به اصول زیر دقت کنید تا دچار درد مچ ناحیه دست نشوید:
استفاده از ابزارهای مناسب:
از ابزارهایی استفاده کنید که محافظ دستان شما هستند و می‌توانند از آسیب به آنها جلوگیری کنند. مچ‌بندهای طبی یا دستکش‌های مخصوص کار را برای حفاظت از دستانتان استفاده کنید.
ورزش منظم:
ورزش‌هایی که عضلات دست و بازو را تقویت می‌کنند، می‌توانند در کاهش درد مچ ناحیه دست در هنگام کار مؤثر باشند. ورزش‌هایی مثل بدنسازی، یوگا و پیلاتس می‌توانند در این زمینه مفید باشند.
استراحت مناسب:
استراحت کافی برای دست‌ها بسیار مهم است. درصورتی‌که فعالیت‌های شغلی یا ورزشی سنگین انجام می‌دهید، باید بعد از هر چند دقیقه فعالیت، به دست‌هایتان استراحت کافی دهید و با انجام چند نرمش ساده، خستگی را از آنها بیرون کنید.
استفاده از روش‌های طبیعی:
استفاده از روش‌های طبیعی مانند ماساژ، گرمادرمانی یا سرمادرمانی، می‌تواند در کاهش درد مچ ناحیه دست مؤثر باشد.
مراجعه به پزشک:
درصورتی‌که درد مچ ناحیه دست شما شدید است و با انجام روش‌های ذکر شده کاهش نمی‌یابد، بهتر است جهت پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های جدی‌تر به پزشک مراجعه کنید تا بررسی و درمان مناسب صورت پذیرد.
درد در قوزک مچ دست می‌تواند به دلایل مختلفی باشد؛ ابتلا به انواع بیماری‌ها، مشاغل پرخطر، افزایش سن و تحلیل عضلات از علت‌های رایج در این زمینه هستند. اگر بخواهیم به طور خلاصه انواع درد در قوزک مچ ناحیه دست را بررسی کنیم، علل زیر را ذکر خواهیم کرد:
استفاده بیش از حد از دست‌ها:
استفاده بیش از حد از دست‌ها، به‌خصوص در فعالیت‌هایی که نیاز به قدرت و تحمل بالای دست‌ها دارند، می‌تواند درد در مچ ناحیه دست را به همراه داشته باشد.
کار با ابزارهای نامناسب:
استفاده از ابزارهای نامناسب، به‌خصوص ابزارهایی که می‌توانند صدمات جدی برای دست ایجاد کنند، می‌توانند علت درد در مچ دست باشند.
آسیب به عضلات و بافت‌های دست:
آسیب به عضلات و بافت‌های دست، مانند کشیدگی یا پارگی عضلات، از جمله موارد ابتلا به درد در ناحیه قوزک دست هستند.
بیماری‌های مرتبط با دست:
برخی بیماری‌های مرتبط با دست، مانند تاندونیت، سندرم تونل کارپال، آرتروز، بیماری رینود، کیست گانگلیون و غیره می‌تواند باعث بروز درد شوند.
سندروم عدم استفاده از دست:
این سندروم یک اصطلاح کلی است و در افرادی رخ می‌دهد که یک دوره بی‌حرکتی یا عدم فعالیت بدنی را پشت سر گذاشته‌اند.
کمبود تغذیه‌ای:
گاهی کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن می‌توانند منجر به ضعف عضلات شوند. این ضعف ممکن است در هر قسمت از دست از جمله قوزک اتفاق بیفتد.
دیابت و فشارخون:
وجود این دو عارضه در بدن می‌تواند سبب بروز انواع دردها در بدن شود.
عوامل دیگر:
عوامل دیگری مثل فشار روحی و استرس نیز می‌توانند باعث درد در مچ ناحیه دست شوند.
برای تشخیص دلیل درد قوزک دست راست یا چپ باید به پزشکی خبره با تخصص ارتوپدی مراجعه کرد. به طور معمول، معایناتی انجام خواهد شد تا تشخیص درستی از نوع درد صورت پذیرد. در مواردی ممکن است آزمایشاتی مثل آزمایش خون، انواع عکس‌برداری‌ها از دست، ام‌آرآی، سی‌تی‌اسکن و موارد دیگر برای بیمار تجویز شود.
بعد از علت‌یابی، بسته به نوع و شدت درد، یکی از راهکارهای زیر به بیمار پیشنهاد می‌شود:
تزریق دارو:
در برخی موارد، پزشک ممکن است برای درمان درد در مچ ناحیه دست، داروی ضدالتهاب تزریق کند.
تجویز داروهای ضدالتهاب:
در مواردی هم اگر درد خیلی زیاد نباشد، برخی داروهای خوراکی ضدالتهاب و انواع مسکن‌ها برای بیمار تجویز خواهد شد.
فیزیوتراپی:
فیزیوتراپی می‌تواند در کنار تجویز دارو به کاهش درد کمک کند. با انجام تمرینات مناسب، عضلات و بافت‌های دست قوی‌تر شده و درد به طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد.
ماساژ دست:
ماساژ دست می‌تواند به کاهش درد در مچ ناحیه دست کمک کند. می‌توانید با استفاده از روغن‌های مخصوص مثل زیتون یا روغن‌های دیگر (کنجد، سیاه‌دانه یا ترکیب روغن‌ها)، به محل درد ماساژ دهید تا روند گردش خون به‌صورت مؤثر در دست‌ها جریان یابد.
استراحت دادن به دست:
در مواردی تنها استراحت دادن به دست می‌تواند به رفع درد کمک کند. در صورت امکان، از فعالیت‌هایی که نیاز به قدرت و تحمل بالای دست‌ها دارند، خودداری کنید.
گرمادرمانی یا سرمادرمانی:
در مواردی هم بر اساس صلاحدید پزشک می‌توانید از کمپرس گرم یا سرد برای کاهش درد استفاده کنید.
جراحی:
در مواردی که مشکل درد در قوزک دست جدی باشد، پزشک ممکن است برای درمان، عمل جراحی را توصیه کند. البته این راهکار، آخرین روشی است که برای بیمار در نظر گرفته می‌شود و در مواردی توصیه می‌شود که هیچ راهکاری، اثر درد را خنثی نکرده باشد.
طب سنتی برای برطرف‌کردن درد در قوزک مچ دست، روش‌های زیادی را ارائه می‌دهد. افرادی که به این روش درمانی معتقد هستند، می‌توانند از راهکارهای مختلف در این زمینه استفاده کنند. البته روش طب سنتی مناسب برای زمان‌هایی است که درد آن چنان جدی نباشد و درد طاقت‌فرسا نباشد.
موارد زیر برای بهبود و برطرف‌کردن درد قوزک دست استفاده می‌شوند:
استفاده از گیاهان دارویی:
استفاده از گیاهان دارویی مانند آلوئه‌ورا، زنجبیل، نعناع، زعفران و پونه می‌تواند به کاهش درد مچ ناحیه دست کمک کند.
استفاده از روغن‌های گیاهی:
استفاده از روغن‌های گیاهی مانند روغن کنجد، روغن نارگیل و روغن‌زیتون در کاهش درد قوزک مؤثر هستند.
استفاده از ماساژ:
ماساژ با استفاده از روغن‌های گیاهی مانند روغن آووکادو و روغن خراطین می‌تواند به کاهش درد مچ ناحیه دست کمک کند.
استفاده از ترکیبات گیاهی:
ترکیبات گیاهی مانند دم‌نوش آویشن، دم‌نوش بابونه و دم‌نوش لوبیاسبز در برطرف‌کردن درد مچ ناحیه دست مؤثر هستند.
استفاده از ماسک‌های طبیعی:
استفاده از ماسک‌های طبیعی مانند ماسک آلوئه‌ورا و ماسک خیار می‌تواند به کاهش درد کمک کند.
استفاده از رژیم غذایی مناسب:
رژیم مناسب با مواد غذایی غنی از ویتامین C، ویتامین E و فلزاتی مانند روی و سلنیوم می‌تواند در تقویت و رفع ضعف عضلات دست مؤثر باشد.
درد قوزک دست سمت راست و چپ برای بسیاری از افراد شبیه به هم است و نیاز به درمان مشابهی دارد. بااین‌حال، در برخی موارد، درد مچ ناحیه دست ممکن است فقط در یک‌دست رخ دهد و در دست دیگر وجود نداشته باشد. در این صورت، علت درد مربوط به تفاوت در فعالیت‌های دستی چپ و راست است. در این صورت می‌توان از برخی ورزش‌ها برای تقویت عضلات دستی که بیشتر از آن کار کشیده شده است، استفاده کرد.
اگر شما هم به دلیل فعالیت‌های زیاد دچار درد مچ دست شده‌اید، با تمرینات زیر به روند بهبودی خود کمک کنید:
ورزش‌های اصلاحی:
ورزش‌های اصلاحی مانند انواع تمرینات کششی، تمرینات تقویتی و تمرینات تعادلی است که می‌تواند به بهبود درد کمک کند. برای انجام تمرینات اصولی می‌توانید از یک متخصص در این زمینه راهنمایی بگیرید. برخی تمرینات اصلاحی به شرح زیر هستند
مشت بزنید
می‌توانید این تمرین را در زمان‌هایی که در دستتان احساس ضعف دارید، انجام دهید. برای اجرای این تمرین اصلاحی، کافی است انگشتانتان را خیلی آرام خم کنید، به‌طوری‌که انگشت شستتان در قسمت بیرونی دست قرار گیرد. کمی فشار وارد کنید تا عضلات قسمت قوزک دستتان تقویت شود. سپس تمرین را به اتمام برسانید.
خم‌کردن انگشتان
انگشت شست خود را به سمت داخل دست خم کنید. در حد چند ثانیه در این وضعیت باشید و سپس انگشت را به حالت اولیه برگردانید. انگشت اشاره را نیز به همین طریق اجرا کنید و این کار را تک‌به‌تک برای سایر انگشتان دیگر تکرار کنید.
یک دایره با انگشتانتان بسازید
ابتدا چهار انگشت را به سمت جلو خم کنید و سپس شستتان را نیز خم کنید، به‌طوری‌که مجموع خم انگشتانتان یک دایره را تشکیل دهد. در این وضعیت برای چند ثانیه بمانید و سپس دست‌ها را به حالت اول آزاد کنید.
کشش مچ دست
برای تمرین مچ قسمت دست، بازوی خود را به سمت بیرون نگه دارید و کف دست به سمت پایین باشد. با دست دیگر، به‌آرامی دست را به سمت پایین فشار دهید تا زمانی که در مچ قسمت دست و بازوی خود احساس کشیدگی کنید.
ورزش‌های ایروبیک:
ورزش‌های ایروبیک مانند پیاده‌روی، دویدن، شنا، بدمینتون و تنیس درصورتی‌که حرکات دست به‌درستی انجام شود، می‌تواند در رفع درد مؤثر باشد.
ورزش‌های یوگا:
ورزش‌های یوگا مانند تمرینات تنفسی، تمرینات کششی و موارد دیگر می‌تواند به کاهش درد مچ قسمت دست کمک کند.
ورزش‌های مقاومتی:
ورزش‌های مقاومتی مانند بدنسازی و تمرینات با وزنه به شرطی که زیر نظر یک متخصص ورزش انجام شود، می‌تواند در برطرف‌کردن درد مچ قسمت دست مؤثر باشد.
ورزش‌های آبی:
ورزش‌های آبی مانند شنا نیز می‌تواند در کاهش یا رفع درد مچ دست مؤثر باشد.
درد قوزک دست ممکن است بعد از درمان دوباره عود کند، به‌خصوص اگر درد در قوزک مچ قسمت دست مربوط به نحوه نشستن، استفاده از کیبورد و موس یا حتی فعالیت‌های روزمره‌ای باشد که تغییری در نحوه انجام آن نداده‌اید و طبق اصول استاندارد پیش نرفته‌اید. در واقع باید گفت، زمانی که قسمتی از بدن به عارضه‌ای مبتلا می‌شود، حساس‌تر می‌شود و هرگونه رفتار نادرست با آن می‌تواند حتی بعد از درمان، دوباره به حالت اولیه بازگردد.
برای پیشگیری از عود مجدد درد قوزک دست، می‌توانید به ورزش‌های اصلاحی، تغییر نحوه نشستن و استفاده از ابزارهای ارگونومیک مانند صندلی و میز مناسب توجه داشته باشید. همچنین، در صورت بازگشت درد مچ قسمت دست، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت به طور دقیق بررسی شده و راهکار درمان مناسب تا قبل از وخیم شدن اوضاع انجام شود.
شما در طول زندگی هر چه سبک زندگی صحیح‌تری را در پیش بگیرید، امکان ابتلا به بیماری در شما کمتر خواهد شد. پس تا جای ممکن از یک سبک درست مثل رژیم غذایی سالم، انجام ورزش، دوری از استرس، شاد زندگی‌کردن و به‌طورکلی شرایطی که به شما احساس خوبی دهد و ازخودراضی باشید، پیروی کنید.
تا بدین جا با انواع درد در قوزک مچ قسمت دست آشنا شدید و با روش‌های درمان مناسب در این زمینه آشنا شدید. حال نوبت به آن رسیده که با راهکارهای مراقبتی پس از درمان درد قوزک دست نیز آشنا شوید تا به طور کامل از این درد خلاصی یابید و یا اگر مبتلا به آن شدید، بتوانید به‌راحتی آن را کنترل و برطرف کنید.
مراقبت‌های زیر را جدی بگیرید و آن را در برنامه روزانه خود به کار گیرید:
تغییر نحوه استفاده از دست: نشستن به‌صورت مناسب و استفاده از لوازم ارگونومیک می‌تواند به کاهش درد مچ قسمت دست کمک کند.
ورزش‌های اصلاحی: روزانه چنددقیقه‌ای را به ورزش‌هایی اختصاص دهید که به تقویت عضلات دست کمک می‌کند.
استفاده گرمادرمانی یا سرمادرمانی: بلافاصله بعد از التهاب قوزک دستتان، از یکی از راهکارهای در دسترس مثل سرمادرمانی یا گرمادرمانی استفاده کنید تا تورم سریعاً بهبود یابد.
درمان دارویی: اگر تحت درمان هستید، داروهایتان را به‌موقع استفاده کنید.
به‌طورکلی، برای پیشگیری و درمان درد مچ دست، می‌توانید به راهکارهای فوق توجه کنید. همچنین، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا در صورت صلاحدید، درمان مناسب‌تری برای شما در پیش گرفته شود.
سخن پایانی
در این مقاله درباره علت درد قوزک دست صحبت کردیم و برخی علل شایع در این زمینه را توضیح دادیم. علت درد قوزک دست راست چیست؟ استفاده بیش از حد از دست‌ها، کار با ابزارهای نامناسب، بیماری‌های مرتبط با دست، برخی عارضه‌ها مثل فشارخون و دیابت و برخی عوامل دیگر از جمله موارد درد مچ دست هستند.
معمولاً همه دردهای مچ قسمت دست به مراقبت پزشکی نیاز ندارد زیرا رگبهرگ شدن و فشارهای جزئی معمولاً به انواع درمان خانگی درد مچ دست مانند گذاشتن یخ، استراحت و مصرف داروهای ضددرد بدون نسخه پاسخ میدهند. اگر درد و تورم مچ قسمت دست شما بیش از چند روز طول کشید یا بدتر شد، به دکتر ارتوپد دست مراجعه کنید. غذایی، ورزش و دوری از هر نوع استرس شاه‌کلیدهایی هستند که می‌توانند سلامتی را تضمین کنند.
تأخیر در تشخیص و درمان درد در مچ دست می‌تواند منجر به بهبودی ضعیف، کاهش دامنه حرکت و ناتوانی طولانی‌مدت شود. برای پیداکردن فوق‌تخصص ارتوپدی یا متخصص روماتولوژی به کلینیک ما مراجعه کنید و در کلینیک ما علاوه بر گرفتن نوبت اینترنتی می‌توانید از خدمات مشاوره با دکتر ارتوپد آنلاین یا دکتر روماتولوژی آنلاین هم استفاده کنید.