شکستگی استخوان ترقوه
شکستگی استخوان ترقوه به شکستگی یکی از اصلی‌ترین استخوانهای شانه گفته می‌شود. این نوع شکستگی نسبتاً شایع است. بیشتر شکستگیهای استخوان ترقوه هنگامی رخ می‌دهد که سقوط روی شانه یا بازوی دراز شده فشار کافی روی استخوان وارد می‌کند تا دچار ضربه شده یا بشکند. شکستگی استخوان ترقوه می‌تواند بسیار دردناک باشد و حتی حرکت بازو را دشوار کند. این شکستگی باید به موقع درمان شود، چرا که عدم درمان آن عواقبی چون ایجاد توده در استخوان، آسیب به رگ خونی یا عصب و عدم بهبودی یا بهبودی همراه با تاخیر و در نهایت آرتروز را به دنبال خواهد داشت. در برخی مواقع این شکستگی به موقع تشخیص داده نمی‌شود و یا درمان‌های غیرتخصصی چون بانداژ هشت و غیره پیشنهاد می‌شود که می‌تواند عواقب ناگواری برای فرد داشته باشد و بهتر است برای درمان معاینه تخصصی انجام شود.
فهرست مطالب مورد بررسی مقاله
چه زمانی شکستگی استخوان ترقوه اتفاق می‌افتد؟
شکستگی استخوان ترقوه یک آسیب متداول به ویژه در کودکان و بزرگسالان محسوب می‌شود. استخوان ترقوه قسمت بالای استخوان سینه را به تیغه شانه متصل می‌کند. از دلایل عمده شکستگیهای استخوان ترقوه می‌توان به زمین خوردن، صدمات ورزشی و ضربات ناشی از حوادث رانندگی اشاره کرد. گاهی ممکن است نوزادان نیز در روند زایمان دچار آسیب استخوان ترقوه شوند. در صورتی که استخوان ترقوه شما دچار شکستگی شد، فوراً اقدامات پزشکی را دنبال کنید. اکثراً این شکستگی با یخ، تسکین دهنده درد، آویز، فیزیوتراپی و زمان به خوبی ترمیم می‌شوند. اما ممکن است یک شکستگی پیچیده به جراحی نیاز داشته باشد تا استخوان شکسته را دوباره در وضعیت طبیعی قرار داده و برای تثبیت استخوان در جای خود در حین بهبودی پلاک‌ها، پیچ‌ها یا میله‌ها را درون استخوان قرار می‌دهند.
انواع شکستگی استخوان ترقوه کدامند؟
معمولاً شکستگیهای ترقوه بسته به محل شکستگی به سه نوع آسیب تقسیم می‌شوند.
شکستگیهای استخوان میانی (75٪): در یک سوم میانی استخوان دیده می‌شود، می‌تواند به صورت یک ترک ساده در استخوان یا جابجایی بد باشد. شکستگیهای متعدد در استخوان (شکستگی سگمنتال)، جابجایی قابل‌توجه استخوان (جدا شدن) یا کوتاه شدن طول استخوان از نگرانی‌های خاص در این مورد است.
شکستگیهای دیستال ترقوه (20٪): این موارد در مجاورت لبه انتهایی استخوان یترقوه در مفصل شانه رخ می‌دهد. به این قسمت از شانه مفصل سرشانه‌ای ترقوه‌ای (AC) گفته می‌شود و شکستگیهای دیستال ترقوه اغلب دارای ملاحظات درمانی مشابه آسیب مفصل AC است.
شکستگیهای استخوان ترقوه داخلی (5٪): این موارد شیوع بسیار کمتری دارد و اغلب با آسیب‌دیدگی مفصل سرشانه‌ای ترقوه‌ای ارتباط تگاتنگ دارند. یکی از آخرین صفحات رشد که در بدن بسته می‌شود در انتهای داخلی ترقوه است. شکستگیهای استخوان ترقوه داخلی تا اواخر نوجوانی و اوایل دهه 20 دیده می‌شود.
علائم شکستگی استخوان ترقوه کدامند؟
علائم و نشانه‌های شکستگی استخوان ترقوه عبارتند از:
-
دردی که با حرکت شانه افزایش می‌یابد
-
تورم ناحیه آسیب دیده
-
حساسیت به لمس و درد
-
کبودی پوست
-
ورم روی شانه یا نزدیک آن
-
صدای خرد شدن یا ترک خوردن هنگام حرکت شانه
-
سفتی یا عدم توانایی در حرکت دادن شانه
-
عدم حرکت شانه برای چندین روز توسط کودکان تازه متولد پس از شکستگی ترقوه در حین تولد
-
تمایل افراد به نگه‌داشتن بازو نزدیک بدن و پشتیبانی آن با دست دیگر. (این کار از حرکت شانه که باعث تشدید درد می‌شود، جلوگیری به عمل می‌آورد. علی رغم درد، برخی از افراد به ویژه ورزشکاران جوان، همچنان قادر به حفظ دامنه حرکتی بازوهای خود به دنبال شکستگیهای استخوان ترقوه هستند)
-
خم شدن شانه طرف آسیب دیده به سمت پایین و یا به سمت جلو به دلیل وجود نیروی جاذبه.
-
افزایش درد حول ناحیه شکستگی بر اثر لمس در طول استخوان ترقوه
-
برآمدگی پوست ناحیه شکستگی به بیرون و رنگ بنفش مایل به قرمز آن (نشان دهنده کبودی زودرس است)
علل شکستگی استخوان ترقوه
-
سقوط ، مانند افتادن روی شانه یا روی دست دراز شده
-
آسیب‌های ورزشی، مانند ضربه مستقیم به شانه در میدان ورزشی، پیست اسکی یا زمین بازی.
-
آسیب دیدگی ناشی از تصادف وسایل نقلیه مثل اتومبیل، موتور سیکلت یا دوچرخه سواری.
-
آسیب‌های هنگام تولد و ناشی از عبور از کانال زایمان.
فاکتورهای خطر در شکستگیهای استخوان ترقوه:
استخوان ترقوه معمولاً تا حدود 20 سالگی کاملاً سخت نشده و این باعث می‌شود کودکان و نوجوانان بیشتر در معرض شکستگی استخوان ترقوه قرار بگیرند. بعد از 20 سالگی خطر کاهش می‌یابد، اما با کاهش قدرت استخوان با افزایش سن، دوباره در افراد مسن افزایش می‌یابد.
عوارض ناشی از شکستگیهای استخوان ترقوه:
بیشتر استخوانهای شکسته ترقوه بدون مشکل بهبود می‌یابند. عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-
آسیب به عصب یا رگ خونی: لبه‌های دندانه‌دار استخوان شکسته ترقوه ممکن است به اعصاب و عروق مجاور آسیب برسانند. در صورت مشاهده هر گونه بی‌حسی یا سردی در بازو یا دست خود سریعاً برای مراقبت‌های پزشکی اقدام کنید.
-
بهبودی ضعیف و یا با تاخیر: استخوان ترقوه به شدت شکسته شده ممکن است به آهستگی یا به طور ناقص بهبود یابد. اتصال ضعیف استخوان‌ها در حین ترمیم می‌تواند باعث کوتاه شدن استخوان شود.
-
ایجاد توده در استخوان: به عنوان بخشی از روند بهبودی، محلی که استخوان بهم جوش می‌خورند یک توده استخوانی ایجاد می‌کند. این توده به راحتی قابل مشاهده است زیرا به پوست نزدیک است. بیشتر توده‌ها با گذشت زمان از بین می‌روند اما برخی از آنها دائمی هستند.
-
آرتروز: شکستگی که مفصلی را درگیر می‌کند که استخوان ترقوه شما را به تیغه شانه یا استخوان سینه متصل می‌کند، ممکن است خطر ابتلا به آرتروز در آن مفصل را افزایش دهد.
تشخیص شکستگی ترقوه چگونه صورت می‌گیرد؟
پزشک متخصص ارتوپد از شما در مورد علائم و چگونگی بروز آسیب سوال می‌کند و شانه شما را معاینه کرده و احتمالاً از شما می‌خواهد که بازو، دست و انگشتان خود را حرکت دهید.گاهی محل شکستگی مشخص خواهد بود، چرا که استخوان به زیر پوست فشار می‌آورد. بسته به نوع شکستگی، پزشک ممکن است بخواهد بررسی کند که آیا اعصاب یا رگ‌های خونی نیز آسیب دیده‌اند یا خیر. ممکن است پزشک عکس ایکس ری شانه را تجویز کند تا محل دقیق شکستگی، میزان حرکت لبه‌های شکسته استخوان و شکستگی استخوانهای دیگر را بررسی نماید. گاهی اوقات نیز برای بررسی جزئیات بیشتر شکستگی ها، سی تی اسکن و MRI نیز توصیه می‌شود.
بهبودی شکستگی ترقوه چه مدت طول می‌کشد؟
مدت زمان بهبودی شکستگیهای استخوان ترقوه به عوامل مختلفی از جمله سن، محل شکستگی و تعداد قطعات شکسته شده استخوان بستگی دارد. شکستگی ترقوه در کودکان (کمتر از 8 سال) ممکن است طی چهار یا پنج هفته بهبود یابد و در بزرگسالان شش تا هشت هفته طول بکشد. با این حال، بهبود شکستگی در بزرگسالان یا نوجوانانی که رشدشان متوقف شده 10 تا 12 هفته طول می‌کشد و ممکن است بیشتر طول بکشد. بیشتر شکستگیهای ترقوه در بزرگسالان تا چهار ماه به طور کامل بهبود می‌یابد. شواهدی وجود دارد که وقتی استخوان ترقوه به قطعات بیشتری بشکند نسبت به شکستگیهای با قطعات کمتر زمان بهبودی بیشتر طول خواهد کشید.
روش‌های درمانی شکستگی ترقوه (درمان غیرجراحی و جراحی)
درمان شکستگی استخوان ترقوه می‌تواند به دو روش درمان‌های غیرجراحی و جراحی صورت گیرد. بسته به شدت جراحت و وضعیت عمومی بیمار پزشک متخصص یکی از این دو روش را پیشنهاد خواهد داد.
تثبیت دست با آویز: معمولاً بلافاصله پس از شکستگی از یک آویز ساده بازویی برای تسکین و ثابت نگه داشتن بازو و شانه در حین بهبودی، استفاده می‌شود.
دارو: داروهای مسکن، از جمله استامینوفن می‌توانند با بهبودی شکستگی، منجر به تسکین درد شوند.
فیزیوتراپی: اگرچه ممکن است قدری دردناک باشد، اما حفظ حرکت بازو برای جلوگیری از سفتی حائز اهمیت است. غالباً، بیماران بلافاصله پس از آسیب دیدگی تمرینات مربوط به حرکت آرنج را شروع می‌کنند.
مراقبت‌های تکمیلی: تا زمان بهبودی شکستگی باید مرتباً به پزشک مراجعه کنید. در طول این ویزیت‌ها ، وی از عکس ایکس ری استفاده می‌کند تا مطمئن شود استخوان در وضعیت خوبی بهبود یافته یا خیر. پس از بهبودی استخوان، می‌توانید به تدریج به فعالیت‌های عادی خود برگردید.
چنانچه لبه‌های شکسته استخوان‌ها به طور قابل توجهی از جای خود تغییر مکان داده باشند، پزشک ممکن است انجام جراحی را به شما توصیه کند. جراحی معمولاً شامل قرار دادن تکه‌های شکسته استخوان در جایگاه خود و جلوگیری از حرکت آنها از جای خود تا زمان بهبودی می‌شود. این کار می‌تواند قدرت شانه را در زمان بهبودی بهبود بخشد.
جا اندازی و تثبیت داخلی. این روشی است که اغلب برای درمان شکستگی استخوان ترقوه استفاده می‌شود. در حین عمل، قطعات استخوان ابتدا در تراز طبیعی قرار گرفته و مجدداً جابجا می‌شوند. سپس قطعات استخوان با تجهیزات فلزی مخصوص مثل پین‌ها، پلاک‌ها و پیچ‌ها در جای خود نگه داشته می‌شوند.
سریعترین شیوه بهبودی استخوان ترقوه شکسته شده چیست؟
برای کمک به تسریع روند بهبودی، احتمالا موارد زیر را انجام دهید:
-
بستن آتل یا بریس برای جلوگیری از حرکت شانه
-
استفاده از آویز برای بازوی خود به مدت چند روز
-
مصرف مسکن‌های ضد التهابی مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن جهت تسکین درد و تورم
-
انجام مجموعه‌ای از تمرینات حرکتی و تقویتی
آیا استخوان شکسته شده ترقوه قویتر از قبل بهبود می‌یابد؟
هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد استخوان شکسته شده به میزان قدرت خود پیش از بهبودی باز خواهد گشت. اگرچه ممکن است مدت زمان کوتاهی استخوان ناحیه شکسته قویتر باشد، اما این زودگذر است و استخوانهای بهبود یافته قادر به شکستن دوباره در هر مکان، از جمله در محل شکستگی قبلی هستند.
چگونه می‌توان از شکسته شدن استخوان ترقوه پیشگیری کرد؟
از آنجا که شکستگی استخوان ترقوه به طور ناگهانی و غیرمنتظره اتفاق می‌افتد ، پیشگیری از آن دشوار است. با این حال برای کاهش خطر:
-
هنگام انجام ورزش‌های پربرخورد، تمام وسایل محافظتی توصیه شده را بپوشید و تکنیک‌های مناسب ورزش خود را بیاموزید.
-
با داشتن یک رژیم غذایی متعادل استخوانهای خود را تقویت کنید. حتماً از سبزیجات و غذاهای غنی از کلسیم و ویتامین D برای کمک به استحکام استخوانهای خود استفاده کنید.
-
برای ایجاد عضلات قوی و انعطاف‌پذیر، تمرینات قدرتی و حرکات کششی انجام دهید. عضلات قوی و انعطاف‌پذیر به شما کمک می‌کنند تا استخوانهای شما بهتر پشتیبانی شوند و شما را چابک نگه می‌دارد و کمتر دچار سقوط سخت می‌شوید. گرم کردن درست بدن، از جمله تمرینات کششی پویا، می‌تواند به عضلات شما در انجام بهترین عملکرد در حین بازی کمک کند.
-
برای ورزش کفش‌های مناسب و محافظتی بپوشید.
برخی اطلاعات مرتبط با شکستگی استخوان ترقوه که باید بدانید:
-
بسیاری از ورزشکاران جوان می‌توانند طی 6 تا 8 هفته از زمان مصدومیت اولیه، ورزش خود را از سر بگیرند.
-
گاهی اوقات برجستگی استخوانی در ناحیه اصلی شکستگی همچنان باقی خواهد ماند.
-
شایعترین عارضه، عدم بهبودی مناسب استخوان می‌باشد با این حال، این مسئله خیلی نادر است.
-
دردی که بین 6 تا 8 هفته طول بکشد فرد را به مراجعه به پزشک (ترجیحاً متخصص ارتوپد) برای بررسی روند بهبود استخوان وا می‌دارد.
-
به طور کلی، بهبود افراد مسن بیشتر از افراد جوان طول می‌کشد و حتی تا 12 هفته پس از آسیب اصلی، نمی‌توانند کاملاً بهبود یابند.
-
شکستگی استخوان ترقوه نیازمند مراقبت‌های پزشکی است و معمولاً عکس برداری ایکس ری از استخوان ترقوه ضروری است. برای درمان ممکن است به یک متخصص ارتوپدی ارجاع داده شوید.
-
درمان شکستگیهای استخوان ترقوه معمولاً نیازمند یک آویز یا آتل هشت انگشتی است تا ناحیه شکسته را برای چند هفته بی‌حرکت نگه دارد. در برخی موارد، ممکن است جراحی لازم باشد.
-
بیشتر شکستگیهای استخوان ترقوه طی 4 تا 8 هفته بهبود می‌یابد. فیزیوتراپی ممکن است به توانبخشی کمک کند.
و کلام آخر
ترقوه یا استخوان ترقوه، بازو را به بدن متصل کرده و به ثبات شانه و بازو در هنگام حرکت کمک می‌کند. شکستگی استخوان ترقوه یک آسیب‌دیدگی شایع شانه است که 4٪ از انواع شکستگی و 35٪ از آسیب‌های شانه را تشکیل می‌دهد. این آسیب اغلب در اثر ضربات مستقیم به شانه یا زمین خوردن ایجاد می‌شود و بیشتر در افراد زیر 20 سال تشخیص داده می‌شود. این شکستگی در مردان جوان در نتیجه آسیب‌های ورزشی روی می‌دهد. با افزایش سن، احتمال وقوع آن با زمین خوردن بیشتر خواهد شد. به علاوه شکستگیهای استخوان ترقوه با افزایش سن در خانم‌ها بیشتر و در مردان کمتر اتفاق می‌افتد. چنانچه هر یک از علائم شکستگی اعم از تورم، درد، کبودی یا عدم توانایی در حرکت شانه را دارید و نمی‌خواهید از عواقب ناشی از عدم درمان به موقع از جمله آرتروز، ایجاد توده در استخوان، آسیب به عصب یا رگ خونی رنج ببرید در اسرع وقت به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه نمایید.