دررفتگی مچ دست
ازجمله دررفتگیهای دردناک استخوان میتوان به دررفتگی مچ دست اشاره کرد که گاهی علاوه بر دررفتگی، شکستگی هم ایجاد میشود. مچ دست بسیار ناحیه پیچیده ای است و از استخوانچههای بسیار متعددی با اشکال خاص و پیچیده تشکیل شده است. این استخوانهای کوچک که رابط بین استخوانهای کف دست و انگشتان و استخوانهای زند زبرین یا زند زیرین و ساعد هستند، در اثر حرکات کنترل نشده مانند ضربه خوردن های شدید و یا افتادن روی دست بسیار آسیب پذیر هستند. از طرفی به دلیل ظریف بودن این استخوانها امکان تشخیص همه آسیبها توسط افراد عادی وجود ندارد و حتی تشخیص ترکها و شکستگیهای این ناحیه با عکسبرداری هم کار دشواری است که تنها از عهده یک متخصص ارتوپد باتجربه بر می آید. عدم توجه به درمان نیز میتواند آسیبهای جدی مانند جوش نخوردگی کامل، سیاه شدن استخوان و اختلالات عصبی و تاندونی را در دست ایجاد کند.
این عارضه اغلب در کودکان و همچنین در افرادی که به ورزشهایی مثل ژیمناستیک و فوتبال میپردازند، بروز میدهد. از انواع دررفتگیهای مچ دست میتوان به دررفتگی لونیت قدامی، دررفتگی پری لونیت و شکستگی گالیوزی اشاره کرد. علائم این دررفتگی شامل احساس درد در مچ دست، تورم، بیحسی، سفت شدگی انگشتان و موارد دیگر میباشد. تشخیص دررفتگی بهتر است توسط یک پزشک متخصص و با مهارت مانند پزشکان کلینیک ما انجام گردد تا همه موارد مورد نیاز بررسی شده و بهترین روش درمانی انتخاب شود. در ادامه به طور کامل شما را با این عارضه آشنا خواهیم کرد.
فهرست مطالب :
انواع دررفتگی مچ دست
مچ دست هر فرد شامل هشت استخوان کوچک به نام استخوانهای کارپال است. این استخوانها توسط تعدادی رباط در جای خود ثابت نگه داشته میشوند. با به وجود آمدن پارگی در هرکدام یک از این رباطها، چند استخوان از موقعیت معمول خود خارج میشود، این امر سبب جابجایی و دررفتگی مچ دست خواهد شد.
ممکن است با دررفتگی مچ دست تمامی استخوانهای کارپال درگیر شوند، اما در اغلب مواقع استخوانهای لینیت و ناوی شما با مشکل مواجه میشوند. استخوان لینیت و ناوی دو استخوانی هستند که بین استخوان رادیوس و اولنا پلی ایجاد مینمایند و سایر استخوانها در مچ دست، استخوانهای کوچکتری هستند.
انواع دررفتگیهای مچ دست شامل موارد زیر میباشند:
دررفتگی لونیت قدامی
هنگامیکه این عارضه رخ دهد، استخوانهای مچ دست همگی در جای خود ثابت بوده و فقط استخوان لونیت میچرخد.
دررفتگی پری لونیت
زمانی که عارضه دررفتگی پری لونیت رخ دهد، استخوان نونید سه لیگامان اطراف آن دچار مشکل میشوند.
شکستگی گالیوزی
در این نوع دررفتگی مفصل رادیولنار دچار مشکل شده و استخوان رادیوس دچار شکستگی میشود.
شکستگی مونتژیا
در این نوع شکستگی استخوان رادیوس دچار دررفتگی شده و استخوان اولنا دچار شکستگی میگردد.
شکستگی به همراه دررفتگی مچ دست چگونه است؟
به دلایل زیر اغلب شکستگیها همراه با دررفتگی رخ میدهند:
وجود چند رباط اطراف مچ دست
با کشیده شدن رباطها نیروی زیادی در بین استخوانهای کارپال ایجادشده و سبب به وجود آمدن شکستگیهای استخوانهای مچ دست میشود.
پارگی رباط
با وارد شدن نیروی ناگهانی، پارگی رباط یا شکستگی کامل و یا مو برداشتن یکی از استخوانهای مچ دست رخ میدهد.
دررفتگی
وارد شدن ضربه شدید و مستقیم سبب شکستگی استخوان کارپال میشود. استخوان کارپال مقاومت بسیار کمتری نسبت به سایر استخوانها دارد و در کنار آن باعث دررفتگی مچ دست میشود.
پیچ خوردن مفصل مچ دست
پیچخوردگی مچ دست در شرایط غیرعادی سبب وارد شدن فشار معکوس شدیدی در رباطها شده و درنتیجه باعث شکستگی استخوانهای مچ دست میشود.
علائم و نشانههای دررفتگی مچ دست چیست؟
اصلیترین علامت دررفتگی مچ دست، احساس درد شدید میباشد که در اغلب مواقع زمانی که مچ دست خود را بهطرف بالا یا پایین یا به سمت طرفین حرکت میدهید، شدیدتر میشود. البته ممکن است در ساعد نیز احساس درد داشته باشید. سایر علائم و نشانههای دررفتگی مچ دست به شرح زیر است:
-
احساس درد در مچ دست پس از وارد شدن ضربه یا آسیبدیدگی
-
ناتوانی درحرکت دادن مچ دست
-
باریک شدن مچ دست آسیبدیده در مقایسه با دست سالم
-
تورم
-
بیحسی در هنگام لمس مچ دست
-
احساس درد هنگام چرخاندن مچ دست
-
احساس درد هنگام حرکات دستها
-
تغییر شکل مچ دست
-
سوزن سوزن شدن انگشتها
-
سفت شدگی و گرفتگی انگشتان و شست
-
کبودی
دلایل دررفتگی مچ دست چیست؟
وارد شدن هر نوع آسیب ناگهانی به دست یا بازوی شما میتواند سبب دررفتگی مچ دست شود. اما معمولاً دررفتگی مچ به دلیل زمین خوردن با دستهای باز و کشیده رخ میدهد. سایر دلایل عبارتند از:
-
ممکن است در اثر زمین خوردن و گیر کردن دست زیر بدن، وزن زیاد بدن، فشار زیادی بر روی مچ دست وارد کرده و سبب کشیدگی مچ دست شود. در این حالت دررفتگی مچ به همراه شکستگی استخوان ناوی همراه خواهد شد.
-
همچنین ممکن است در هنگام انجام ورزشهایی مثل فوتبال، بسکتبال و ... زمینخورده و دچار این عارضه شوید.
-
وزنهبرداری نیز در برخی مواقع سبب دررفتگی مچ دست میشود.
-
درصورتیکه سابقه آسیبدیدگی مچ دست را داشته باشید، ممکن است با یک زمین خوردگی ساده دچار دررفتگی مچ دست شوید.
-
با به وجود آمدن تصادفات رانندگی نیز احتمال دررفتگی مچ دست یا شکستن آن زیاد است.
انواع دررفتگی مفصل مچ دست از نظر شدت دررفتگی
بهطورکلی دو نوع دررفتگی مفصل مچ دست وجود دارد که در این بخش از مقاله شرح داده میشوند.
دررفتگی پیچیده
هنگامیکه دررفتگی پیچیده رخ دهد، ممکن است اجزای مختلف مفصل مچ دچار آسیبدیدگی شوند. ازجمله این موارد میتوان به آسیب دیدن تاندون اکستانسور مچ دست در طرف اولنا، آسیب دیدن ماهیچههای حلقوی و ماهیچههای انگشتان و پارگی رباطهای غضروفی مثلثی اشاره کرد. اغلب دررفتگیهای پیچیده مفصل مچ، درنتیجه شکستگی استخوان زند زیرین و وارد شدن ضربههای ناگهانی و شدید اتفاق میافتد که تشخیص و درمان آنها حتما باید توسط یک پزشک متخصص و با تجربه مانند پزشکان کلینیک ما انجام شود.
دررفتگی ساده
در اغلب موارد، دررفتگی ساده مشکلات زیادی به وجود نمیآورد و با بستن مچ و یا خودبهخود طی دوره زمانی کوتاه ترمیم میشود. شاید پزشکان عمومی هم بتوانند تا حدودی به درمان این نوع دررفتگی کمک کنند، اما بهتر است حتما به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا موارد دیگر کاملا بررسی شده و بعدا دچار عارضه نشوید. زیرا آسیبهای استخوانی محدوده زمانی کمی برای درمان دارند و اگر به موقع توسط متخصص درمان نشوند، ممکن است عوارض و دردهای پایداری را ایجاد کنند.
چگونگی تشخیص دررفتگی مچ دست
اگر احساس میکنید مچ دستتان دچار آسیبدیدگی شده است و علائم دررفتگی را مشاهده کردید، در اولین فرصت با یک پزشک متخصص ارتوپد ملاقات کرده و یا به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید تا از بدتر شدن آسیب جلوگیری نمایید.
درصورتیکه به پزشک مراجعه کنید سؤالات مختلفی در مورد احساس درد از شما پرسیده و مچ دستتان را در جهتهای مختلفی حرکت میدهد تا واکنش شما را مشاهده کند. انجام این کار به پزشک کمک میکند تا تشخیص دهد که رباطها و استخوانها درگیر شدهاند یا خیر؟ پس از انجام این کار در مرحله بعد ممکن است، پرتونگاری از دست و ساعد شما انجام شود تا پزشک تشخیص نهایی را اعلام کند.
درصورتیکه پزشک به آسیبدیدگی رباط مشکوک باشد احتمالاً از روش ام آر آی استفاده مینماید. با انجام این آزمایش تصویر واضحتری از رباطها و استخوانها به دست میآید و در نتیجه تشخیص دقیقتر و درمان بهتری نیز انجام میشود.
روشهای درمان دررفتگی مچ دست
ابتدا برای درمان دررفتگی مچ دست لازم است از کمکهای اولیه استفاده شود و سپس با در نظر داشتن این موضوع که آیا جراحی لازم است یا خیر، میتوان از روشهای درمانی مختلفی استفاده کرد که همگی این موارد به نظر متخصص ارتوپد بستگی دارد. پس از رخ دادن حادثه و ایجاد آسیب در مچ دست، نباید بههیچعنوان مچ دست را حرکت داد. هنگامیکه دررفتگی مچ دست شدید نباشد میتوان آن را جا انداخت، اما در موارد شدیدتر برای کاهش درد لازم است استخوانها در محل صحیح قرار داده شده و جراحی شوند. در صورت حاد بودن شرایط میتوان از داروهای مسکن تحت نظر پزشک استفاده کرد. در این بخش از مقاله روشهای مختلف درمان دررفتگی مچ دست برای آشنایی بیشتر شما شرح داده میشوند.
استفاده از یخ و کمپرس سرد
با قرار دادن کمپرس یخ در محل آسیبدیده میتوان التهاب، تورم و خونریزی داخلی را کاهش داد. گذاشتن کمپرس یخ باید بلافاصله پس از ایجاد آسیب در محل آسیبدیده انجام شود و به مدت چند روز تکرار گردد.
استراحت دادن مچ دست
اولین قدم جهت درمان دررفتگی مچ دست استراحت دادن به آن و بی حرکتی میباشد. ادامه استفاده از مچ دست آسیبدیده میتواند منجر به وارد شدن فشار بیشازحد به قسمت آسیبدیده شده و درنتیجه باعث به وجود آمدن مشکلات جبرانناپذیری شود. همچنین ناگفته نماند که در صورت ایجاد آسیب لازم است، دست بالا نگهداشته شود. با نگهداشتن مچ دست بالاتر از سطح قلب در ۲۴ ساعت اول میتوان از خونریزی داخلی و التهاب جلوگیری کرده و باعث بهبودی سریعتر مچ میشود.
جااندازی و ترمیم مچ دست
درصورتیکه با وقوع حادثه مچ دست از حالت عادی خود خارج شود، لازم است در اسرع وقت مچ دست توسط متخصص ارتوپد به حالت اولیه خود بازگردانده شود. برای انجام این کار میتوانید به کلینیک ما مراجعه کنید تا استخوانهای دررفتهتوسط پزشکانی ماهر و باتجربه در جای خود قرار گیرند. در صورت به وجود آمدن شکستگی ممکن است انجام جراحی نیاز باشد. با انجام جراحی میتوان استخوانهای مچ دست را در جای خود قرار داد. جهت بهبودی لازم است استخوانهای دررفته بهصورت صحیح جااندازی شوند و مراقبتهای پزشکی لازم که متخصصتان برایتان توضیح میدهد به طور کامل انجام گردند.
فیزیوتراپی
جهت بهبود یابی سریع بعد از مدت زمان لازم برای برداشتن آتل یا گچ و یا باند میتوان از فیزیوتراپی برای بازگردانی عملکرد کامل مچ استفاده کرد. انجام تمرینات درمانی میتواند سبب تقویت مفصل و بازگردانی محدوده حرکت مچ شود.
تمرینات مفید
برای بهبود یابی صحیح و سریع دررفتگی مچ دست میتوان از تمرینات مفیدی استفاده کرد.
تمرینات کششی
کشش: جهت انجام تمرین کشش لازم است دست را تا جایی که امکان دارد به عقب خمکنید. ۱۰ ثانیه در این حالت مکث کرده و سپس استراحت کوتاهی انجام دهید. این کار دو بار انجام داده و در هر بار ۱۵ مرتبه تکرار کنید.
حرکت به سمت پهلو: جهت انجام این تمرین نیز لازم است مچ دست را تا جایی که امکان دارد به سمت کنارهها خمکنید. ۱۰ ثانیه مکث کرده و استراحت کنید. این عمل را دو بار انجام داده و در هر بار ۱۵ مرتبه تکرار کنید.
ورزشهای قدرتی
خم کردن مچ دست: جهت انجام این ورزش میتوانید ازهر شیء شبیه دمبل استفاده کنید و در حالتی که کف دست روبه بالا قرار دارد وزنه را در دست گرفته و تا جایی که امکان دارد به سمت بالا خمکنید. سپس بهصورت آرام آن را پایین آورید. این عمل را دو بار و در هر بار ۱۵ مرتبه تکرار کنید. در صورت تمایل میتوانید وزن وزنه را بهصورت تدریجی افزایش دهید.
کشش موتور: جهت انجام این تمرین نیز میتوانید از دمبل و یا چیزی که شبیه به آن است استفاده کرده و در حالتی که دمبل را در کف دست نگهداشتهاید دستتان را بهصورت آرام پایین آورید. سپس مچ دست خود را بهصورت آرام صاف کنید. این تمرین را دو بار انجام داده و در هر بار ۱۵ مرتبه تکرار کنید.
تقویت مچ با چنگ زدن: جهت انجام این تمرین به یک شیء نرمی نیاز دارید. اگر وقتی این شیء نرم را در بین انگشتان خود فشار میدهید، احساس درد نکردید، این حرکت را به مدت ۱۰ ثانیه نگهداشته و در هر بار حداقل ۱۰ بار تکرار نمایید.
هشدار مهم:
تمامی این موارد باید تحت نظر پزشک متخصص ارتوپد و با صلاح دید ایشان انجام شود. انجام این حرکتها و روشها بدون در نظر گرفتن دستورات پزشکی و بصورت خودسرانه میتواند عواقب ناگواری مانند عدم جایگیری استخوانها و افت شدید عملکرد بصورت پایدار را برایتان ایجاد کند.
جمعبندی
دررفتگی مچ دست یکی از شایعترین اتفاقات روزمره است. افراد زیادی به همین دلیل به ارتوپد مراجعه میکنند. از علل این دررفتگی میتوان به زمین خوردن، انجام ورزشهایی مثل بسکتبال و فوتبال، تصادفات رانندگی و مواردی از این قبیل اشاره کرد. انواع مختلفی از دررفتگی مچ دست وجود دارد که پارگی رباط، پیچ خوردن مفصل مچ دست، دررفتگی لونیت قدامی ازجمله این موارد هستند. برای درمان این عارضه با توجه بهشدت آن راهحلهای مختلفی وجود دارد که باید توسط پزشک متخصص ارتوپد تجویز شوند. شما میتوانید برای اطمینان از صحیح بودن روش درمانی و تشخیص صحیح به کلینیک ما مراجعه کنید تا درمانتان تحت نظر متخصصین ارتوپد باتجربه و با مهارت بالا انجام شود. جهت برقراری ارتباط با ما میتوانید از طریق لینکهای موجود در سمت چپ صفحه برای مشاوره با پزشکان ما در ارتباط باشید.